Cùng nhà ở xã hội, sao mỗi nơi một giá?

Đại biểu Dương Tấn Quân, đoàn ĐBQH Bà Rịa - Vũng Tàu

Sáng 21/5, Quốc hội thảo luận tại tổ dự thảo nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (NƠXH).

Tại dự thảo nghị quyết quy định, khi sáp nhập tỉnh, người được hưởng chính sách đã có nhà ở (đứng tên riêng) nhưng nhà đó cách nơi làm việc hơn 30km vẫn được mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Đại biểu Dương Tấn Quân,đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu, cho rằng việc quy định cứng nhắc bắt cán bộ, công chức nhà phải cách xa chỗ làm 30 km mới được mua, thuê mua NƠXH là chưa phù hợp, không hợp lý.

Đại biểu dẫn chứng người ở thành thị, đi làm 20-30 km mất 2-3 giờ đồng hồ, trong khi ở nông thôn điều kiện giao thông thuận lợi đi nhanh hơn.

Vì vậy đại biểu đề nghị cần có quy định cụ thể về tiêu chí hoàn cảnh gia đình, phân biệt giữa người độc thân và người đã có gia đình, đề xuất linh hoạt khoảng cách, thay vì tính khoảng cách, tính thời gian di chuyển giữa nơi ở và nơi làm việc.

Ngoài ra, linh hoạt cơ chế xét hoàn cảnh thực tế như người có nhà nhưng đang ở nhờ, sống chung với nhiều thế hệ, diện tích bình quân đầu người không đảm bảo yêu cầu tối thiểu.

Tại sao cùng là nhà ở xã hội mà mỗi dự án một giá?

Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng, Đoàn ĐBQH Cần Thơ, cho rằng, trong bối cảnh nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn, Chính phủ cũng đặt mục tiêu cụ thể 1 triệu căn nhà ở xã hội đến 2030, rất cần cơ chế đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Tuy nhiên, ông nêu thực tế năm 2023, Quốc hội giám sát tối cao về chính sách liên quan đến bất động sản và nhà ở xã hội và cho thấy, các thủ tục, quy định liên quan nhà ở xã hội có nhiều phức tạp hơn nhà ở thương mại. Thậm chí nếu dự án nhà ở xã hội suôn sẻ thì cũng phải mất 3-5 năm mới có nhà ở xã hội.

Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng - Đoàn ĐBQH Cần Thơ

Vị đại biểu đề cập đến Quỹ Nhà ở quốc gia nêu trong dự thảo nghị quyết và cho rằng dự thảo chưa làm rõ ai sẽ quản lý quỹ này. "Nếu lại giao cho Mặt trận Tổ quốc hay Tổng Liên đoàn Lao động thì không ổn, quá tải vì vừa đầu tư xây dựng, vừa cho thuê, rất phức tạp!", đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng nói.

Nhận định việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia là cần thiết song vị đại biểu đề nghị Chính phủ làm rõ cơ quan nào điều hành, cơ chế vận hành, chức năng, nhiệm vụ cụ thể của quỹ thế nào.

Về thẩm định giá mua, thuê mua nhà ở xã hội, ông Hùng đánh giá lần này có bước rất đột phá là giao cho chủ đầu tư mà không cần phải thông qua các cơ quan thẩm định như trước đây.

"Giao quyền như vậy tạo sự chủ động là rất tốt, nhưng qua giám sát cho thấy hiện khung giá bán nhà ở xã hội rất khác nhau giữa các dự án và các địa phương", ông Hùng nói và dẫn chứng ở Yên Phong (Bắc Ninh), dự án nhà ở xã hội chỉ có giá 8-10 triệu đồng/m2, trong khi ở Hải Phòng bán 17-18 triệu đồng/m2.

Đặc biệt, theo ông Hùng, không nên coi nhà ở xã hội là chất lượng thấp. Dẫn yêu cầu của Thủ tướng Phạm Minh Chính về việc chất lượng nhà ở xã hội phải như nhà ở thương mại, vị đại biểu cho rằng chỉ có điều khác biệt là nhà ở xã hội được hưởng chính sách ưu đãi, hỗ trợ nên người dân có thể mua được với giá thấp hơn, còn chất lượng và dịch vụ phải như nhà ở thương mại.

Hải Yến