Cuộc đua bán lẻ dược phẩm: Long Châu đi đầu, An Khang hụt hơi?
Bằng việc đi trước, Long Châu đã chiếm thế thượng phong trong chuỗi bán lẻ dược phẩm khi độ phủ chuỗi rộng khắp, độ nhận diện thương hiệu cao hơn hẳn so với đối thủ cùng ngành.
Long Châu và An Khang, hai trong số những chuỗi bán lẻ dược phẩm hàng đầu tại Việt Nam đã có những chiến lược theo đuổi có phần trái ngược nhau trong năm 2023.
An Khang tạm dừng mở chuỗi
Mới đây, Công ty CP Đầu tư Thế Giới Di Động (Mã: MWG) đã công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý II/2023, trong đó có phần thuyết minh về lỗ thuế của từng chuỗi thuộc hệ sinh thái doanh nghiệp.
Theo đó, phần lỗ thuế của chuỗi nhà thuốc An Khang trong nửa đầu năm 2023 là 150 tỷ đồng. Trước đó, trong cả năm 2022, lỗ thuế của chuỗi An Khang ở mức hơn 300 tỷ đồng, trong khi hai năm trước đó, phần lỗ thuế của chuỗi nhà thuốc này đều chưa vượt quá 7 tỷ đồng. Lũy kế từ năm 2019 tới hết tháng 6/2023, chuỗi nhà thuốc An Khang của Công ty CP Đầu tư Thế Giới Di Động đang lỗ hơn 469,16 tỷ đồng.
Báo cáo tình hình kinh doanh 6 tháng đầu năm 2023 của Thế Giới Di Động cho thấy, tính đến cuối tháng 6, An Khang có tổng cộng 537 nhà thuốc trên toàn quốc. Con số này ít hơn đáng kể so với mốc 1.243 nhà thuốc mà chuỗi bán lẻ dược phẩm Long Châu có trên toàn quốc, tính tới ngày 30/6.
Thực tế, chiến lược của An Khang trong năm 2023 cơ bản không mở mới với số lượng lớn. Cụ thể, theo tờ trình đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2023 của Thế Giới Di Động, định hướng của ban lãnh đạo doanh nghiệp này trong năm 2023 về chuỗi An Khang sẽ tạm ngưng mở rộng và chỉ giữ lại những cửa hàng có lợi nhuận dương. Sự tập trung trong năm 2023 của Thế Giới Di Động với An Khang sẽ là tăng doanh thu trên mỗi điểm bán, kiểm soát chặt chẽ chi phí vận hành nhằm cải thiện hiệu quả và giảm lỗ.
Tuy nhiên, điều này trái ngược với những gì mà ông Đoàn Văn Hiểu Em, CEO chuỗi Thế Giới Di Động và Điện Máy Xanh, đồng thời cũng là người phụ trách chuỗi An Khang từng chia sẻ trên báo chí. Trong đó, ông Đoàn Văn Hiểu Em từng nói về tham vọng với chuỗi An Khang: "Nếu tốc độ mở rộng như chúng tôi đang tiến hành hiện tại, công ty dự kiến đến năm 2023, An Khang sẽ có 2.000 cửa hàng, tự tin đứng số một thị trường về quy mô lẫn doanh thu".
Trước đó, theo báo cáo kết quả kinh doanh năm 2022 của Thế Giới Di Động, tính đến cuối năm ngoái, có tổng cộng 500 nhà thuốc An Khang đang hoạt động trên thị trường, mang lại doanh thu hơn 1.500 tỷ đồng cho MWG. Tuy nhiên, xét về tỷ lệ đóng góp, doanh thu của chuỗi An Khang chỉ chiếm khoảng 1% tổng doanh thu của Thế Giới Di Động trong năm 2022.
Long Châu tăng độ phủ
Trái với tình hình kinh doanh có phần ảm đạm của An Khang, một chuỗi nhà thuốc lớn khác tại Việt Nam là Long Châu, thuộc hệ sinh thái của Công ty CP Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (FPT Retail, mã: FRT) lại cho thấy những tín hiệu khởi sắc trên thị trường bán lẻ dược phẩm.
Theo báo cáo kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2023, chuỗi nhà thuốc Long Châu đạt doanh thu 6.899 tỷ đồng, tăng 72% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp 46% vào tổng doanh thu của FPT Retail trong nửa đầu năm nay.
Trước đó, trong năm tài chính 2022, lợi nhuận trước thuế từ mảng kinh doanh dược phẩm của FPT Retail đạt mức hơn 53 tỷ đồng, cao gấp hơn 10 lần so với cùng kỳ năm trước. Năm 2022, chuỗi Long Châu đạt doanh thu 9.596 tỷ đồng, tăng trưởng 141% so với năm 2021 và đóng góp 32% vào tổng doanh thu của FPT Retail trong cả năm. Nhìn chung, cả doanh thu và tỷ lệ đóng góp vào tổng doanh thu của FPT Retail của chuỗi Long Châu đã liên tục được mở rộng trong vài năm qua.
Chẳng hạn, năm 2020, thời điểm dịch Covid-19 bắt đầu bùng phát, doanh thu cả năm của chuỗi Long Châu chỉ là 1.191 tỷ đồng, chiếm khoảng 8% tổng doanh thu cả năm của FPT Retail. Tới năm 2021, doanh thu của Long Châu đã cải thiện, đạt mức 3.977 tỷ đồng, tăng 234% so với năm 2020 và đã chiếm khoảng 18% tổng doanh thu của FPT Reatil trong năm.
Cùng với đó, tính đến cuối năm 2022, Long Châu có tổng cộng 937 cửa hàng thuốc có doanh thu trên khắp cả nước, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp này đã mở mới 537 nhà thuốc trong cả năm 2021, vượt kế hoạch mở mới đề ra đầu năm 2022.
Theo tài liệu họp đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2023, FPT Retail cho biết sau 5 năm hoạt động, Long Châu đã đạt được những thành công nhất định, trở thành một trong những chuỗi bán lẻ nhà thuốc hàng đầu tại Việt Nam.
Với mục tiêu tiếp tục vươn xa và tăng nhận diện về độ phủ, FPT Retail cho biết Long Châu dự kiến mở thêm 400 nhà thuốc trong năm nay, qua đó nâng tổng số lượng nhà thuốc tại cuối năm 2023 dự kiến từ 1.400 - 1.500 nhà thuốc. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng đặt mục tiêu tập trung để khẳng định vị thế là nhà thuốc số một Việt Nam về thuốc, đặc biệt là thuốc kê đơn. Bên cạnh đó, Long Châu cũng sẽ đưa vào các dịch vụ cộng thêm, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số nhằm đưa đến cho khách hàng những trải nghiệm mới.
Tính đến cuối quý I/2023, Long Châu có tổng cộng 1.056 nhà thuốc trên toàn quốc. Như vậy, chỉ trong 3 tháng quý II, Long Châu đã mở mới thêm 187 cửa hàng trên toàn quốc. Với tốc độ mở chuỗi mới như vậy, Long Châu có khả năng hoàn thành mục tiêu có tổng số lượng nhà thuốc từ 1.400 - 1.500 nhà thuốc vào cuối năm 2023.