Cuộc 'gặp gỡ' của Trung thu xưa và nay nơi Phố cổ Hà Nội

Từ xa xưa, ông cha ta quan niệm trò chơi và đồ chơi không đơn thuần để giải trí mà còn là công cụ giáo dục, nuôi dưỡng tâm hồn trẻ. Những món đồ chơi trung thu truyền thống Việt Nam như ông tiến sĩ giấy, ông đánh gậy, mặt nạ giấy bồi; đèn ông sao, con giống bột… là lời nhắn nhủ, gửi gắm mong muốn của cha ông với thế hệ trẻ về tinh thần hiếu học, khuyến khích sự học, sự sáng tạo.

Chuỗi hoạt động văn hóa có sự tham gia của Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I - Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước cùng nhiều nghệ nhân, thợ thủ công làng nghề

Phát biểu tại lễ khai mạc chuỗi hoạt động văn hóa "Tết Trung thu truyền thống năm 2023", bà Lê Thúy Lan - Phó Trưởng Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội cho biết, Tết Trung thu từ bao đời nay là dịp các gia đình cùng quây quần, vui vẻ sau thời gian lao động vất vả. Tục phá cỗ, trông trăng cũng thể hiện sự quan tâm chăm sóc, giáo dục trẻ em cả về vật chất lẫn tinh thần một cách cụ thể, tinh tế, sinh động và độc đáo của người Việt. Mâm cỗ đêm rằm Trung thu không chỉ để ăn, mâm cỗ này cho mắt ngắm, tai nghe, mũi ngửi để thấy hồn trăng soi vào chiếc bánh nướng, bánh dẻo, nhìn thấy ánh mắt trẻ thơ tràn đầy trong những đồ chơi kỳ thú.

Bởi lẽ đó, Tết Trung thu còn là tết dành cho trẻ em, là dịp các em được vui chơi thỏa thích, được thỏa trí tưởng tượng và sáng tạo của bản thân trong các món đồ chơi đa dạng, giàu ý nghĩa. Không chỉ trẻ nhỏ, mà mỗi người lớn chúng ta cũng “xin một vé về tuổi thơ” đầy náo nức mỗi độ Trung thu về…

Tại Trung tâm Giao lưu Văn hóa phố cổ Hà Nội - số 50 phố Đào Duy Từ, Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội phối hợp Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I - Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước giới thiệu bộ ảnh và tư liệu chủ đề “Trở về Trung thu xưa”

Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội duy trì phối hợp với các nghệ nhân, thợ thủ công tới từ các làng nghề lân cận Hà Nội giới thiệu và hướng dẫn cách làm đồ chơi truyền thống tại khu phố cổ nhân dịp Tết Trung thu như hoạt động trải nghiệm làm con giống bột “Lớp học Tò he” vào ngày 25 và 26/9 tại Trung tâm Giao lưu Văn hóa phố cổ Hà Nội - số 50 Đào Duy Từ. Các bạn nhỏ sẽ được nghệ nhân Đặng Văn Hậu - làng Xuân La, Phú Xuyên, Hà Nội hướng dẫn làm con giống bột.

Ngoài ra còn có trải nghiệm làm đèn ông sao truyền thống “Lồng đèn đón trăng” vào ngày 27/9. Khách mời là nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến - xã Vân Canh, Hoài Đức, Hà Nội hướng dẫn làm đèn ông sao. Không gian trải nghiệm làm các sản phẩm đồ chơi trung thu truyền thống: mặt nạ bồi, làm và trang trí diều giấy, chơi trò chơi Trí Uẩn vào ngày 29/9. Giới thiệu và hướng dẫn làm bánh trung thu truyền thống vào ngày ngày 23, 24/9 tại Ngôi nhà Di sản - 87 Mã Mây...

Trung thu xưa qua hình ảnh tư liệu

Tại Trung tâm Giao lưu Văn hóa phố cổ Hà Nội - số 50 phố Đào Duy Từ, Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội phối hợp Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I - Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước giới thiệu bộ ảnh và tư liệu chủ đề “Trở về Trung thu xưa”… Theo đó, gần 80 tài liệu, tư liệu hình ảnh được trưng bày và sử dụng trong không gian tầng 1 của Trung tâm sẽ đưa công chúng ngược thời gian để tìm hiểu những nghi lễ Tết Trung thu chốn Hoàng cung, không khí rộn ràng tiếng trống, rực rỡ đèn lồng, đèn ông sao, đèn con thỏ… của Tết Trung thu trên phố phường Hà Nội xưa.

Tiếp đó, ngôi Nhà Di sản - Số 87 phố Mã Mây là không gian gia đình Hà Nội đón Tết Trung thu… Đối với người Việt Nam, Tết Trung thu là dịp đoàn viên và có từ ngàn năm nay. Đây là thời gian mặt trăng tròn nhất, sáng nhất, cũng là thời gian thu hoạch xong mùa vụ và người dân bắt đầu tổ chức những lễ hội. Trong đó Lễ hội trăng rằm diễn ra vào ngày 15 của tháng 8 âm lịch hằng năm.

Hoạt động văn hóa góp phần quảng bá hình ảnh phố cổ Hà Nội

Trong không khí Lễ hội, tại Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật - 22 Hàng Buồm sẽ có biểu diễn Rối cạn Tế Tiêu của người Mỹ Đức, Hà Nội (20h00 ngày 28/9). Và tại Đình Đồng Lạc - 38 Hàng Đào là không gian Tết Trung thu; giới thiệu, hướng dẫn làm đồ chơi truyền thống xưa và nay.

Các hoạt động này nhằm giới thiệu văn hóa truyền thống, thúc đẩy phát triển du lịch, quảng bá hình ảnh khu phố cổ Hà Nội và những nét riêng có của Hà Nội ngàn năm tuổi. Với nhiều hoạt động trải nghiệm đa dạng, Ban Tổ chức mong muốn góp phần đẩy mạnh hoạt động giáo dục di sản của Thủ đô, nâng cao ý thức bảo tồn, quảng bá các giá trị văn hóa truyền thống, phát triển hệ sinh thái giáo dục sáng tạo trong cộng đồng; hướng tới hình thành thế hệ công dân hiểu biết về văn hóa di sản và có sức sáng tạo.

Bảo Thoa