Cuốn sách chỉ cách sống cân bằng trong thời đại đầy cám dỗ

Hormone dopamine là gì?

Dopamine là một chất dẫn truyền thần kinh tự nhiên trong cơ thể con người và động vật. Nó được sản xuất trong não và tham gia vào việc truyền tải các tín hiệu giữa các tế bào thần kinh.

Dopamine có vai trò quan trọng trong nhiều chức năng thần kinh như cảm xúc, học tập, tập trung và quyết định.

Ngoài ra, dopamine còn được gọi là hormone hạnh phúc bởi vì nó có khả năng kích thích các vùng não liên quan đến hưởng thụ, đem lại cảm giác vui vẻ và hạnh phúc.

Mức độ dopamine trong cơ thể quá cao hoặc quá thấp đều có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe và tâm lý khác nhau.

Chẳng hạn, thiếu dopamine có thể dẫn đến bệnh Parkinson. Ngược lại, nếu sử dụng quá mức dopamine có thể gây nghiện và gây ra các vấn đề tâm lý như rối loạn cảm xúc và mất ngủ.

Làm sao để sống cân bằng?

Sống trong một xã hội tiêu dùng, con người đang mất dần khả năng chống cự với những cám dỗ. Làm sao để có một cuộc sống cân bằng, thoát khỏi những “cơn nghiện” thời đại?

Quyển sách Giải mã hoóc-môn dopamine - Sống cân bằng trong thời đại đầy cám dỗ (nguyên tác: Dopamine Nation - Finding Balance in The Age of Indulgence) của bác sĩ Anna Lembke nói về các chủ đề xoay quanh “lạc thú” và “nỗi đau”.

Cuốn sách "Giải mã hoóc-môn dopamine - Sống cân bằng trong thời đại đầy cám dỗ" của bác sĩ Anna Lembke (Lâm Đặng Cam Thảo dịch) do Nhà xuất bản Thế giới ấn hành. (Ảnh: Trần Xuân Tiến)

Chính xác hơn, qua những câu chuyện thực tiễn của các bệnh nhân, tác giả thảo luận về mối quan hệ giữa lạc thú và nỗi đau, cũng như tầm quan trọng của việc hiểu được mối quan hệ đó để sống một cuộc đời đúng nghĩa.

Như chính bác sĩ Anna Lembke chia sẻ: “Cuốn sách dựa trên những câu chuyện có thật về bệnh nhân của tôi - những người lỡ sa vào con đường nghiện ngập và đang tìm cách thoát ra.

Họ cho phép tôi kể câu chuyện của họ để những hiểu biết từ trải nghiệm thực tế của họ có thể giúp ích cho người đọc”.

Hiện nay, các nhà khoa học sử dụng dopamine như một loại tiêu chuẩn chung để đo khả năng gây nghiện của mọi trải nghiệm. Càng nhiều dopamine trên đường dẫn truyền củng cố của não, khả năng gây nghiện sẽ càng cao.

Đồng thời với việc phát hiện dopamine, một trong những phát hiện khoa học thần kinh đáng chú ý nhất trong thế kỷ vừa qua chính là việc bộ não xử lý lạc thú và nỗi đau tại cùng một vị trí. Hơn nữa, lạc thú và nỗi đau có vai trò như hai phía đối lập của một cán cân.

Dường như chúng ta cũng đều trải qua khoảnh khắc muốn ăn thêm một thanh chocolate, hay muốn một cuốn sách, một bộ phim hoặc một trò chơi thú vị nào đó kéo dài mãi mãi. Khoảnh khắc mong muốn đó là khi cán cân lạc thú - nỗi đau trong não đang nghiêng về phía nỗi đau.

Mục đích của cuốn sách là giải mã khoa học thần kinh về ham muốn, cho phép chúng ta đạt đến trạng thái cân bằng tốt hơn, lành mạnh hơn giữa lạc thú và nỗi đau.

Và bí quyết để có được một cuộc sống cân bằng là kết hợp giữa khoa học với sự hiểu biết từ kinh nghiệm phục hồi của chính những người trong cuộc.

Là giáo sư Tâm thần học và Thuốc cai nghiện tại Trường Y thuộc Đại học Stanford và là Giám đốc của Phòng khám Chẩn đoán kép y học về chứng nghiện của Stanford (Mỹ), tác giả Anna Lembke đã nhận được nhiều giải thưởng cho nghiên cứu xuất sắc về bệnh tâm thần cũng như cho công tác giảng dạy và đổi mới lâm sàng trong điều trị.

Anna Lembke đã có hơn một trăm bài báo, chương sách và bài bình luận được xuất bản trên các tạp chí uy tín về y học. Bà cũng là thành viên hội đồng quản trị của một số tổ chức chuyên về vấn đề nghiện ngập của các tiểu bang và quốc gia.

Trần Xuân Tiến