Cựu giám đốc vụ thất thoát hàng nghìn tỷ đồng tại Bình Dương 'chỉ là cái bóng' của Nguyễn Văn Minh?
Ngày 21-8, phiên tòa xét xử cựu Bí thư tỉnh Bình Dương và 27 bị cáo liên quan, trong vụ thất thoát hàng nghìn tỷ đồng tại Bình Dương tạm nghỉ. Trong ngày thứ 6 xét xử vụ án vào hôm qua, các bị cáo và luật sư bào chữa đã bước đầu tranh luận trước quan điểm của Viện kiểm sát.
Tham gia tố tụng tại phiên tòa, luật sư Phan Trung Hoài cho rằng sau khi có chủ trương chấp thuận của Tỉnh ủy Bình Dương, đáng lẽ Tổng công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng công ty SX-XNK Bình Dương, tức Tổng công ty 3/2) phải rà soát và hoàn tất các thủ tục cũng như các yêu cầu khác liên quan đến việc quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp theo quy định của pháp luật…
Tuy nhiên, theo luật sư Hoài, trên thực tế, Tổng công ty 3/2 đã thuê đơn vị thẩm định và được Tỉnh ủy Bình Dương chấp thuận giá trị chuyển nhượng (xác định giá chuyển nhượng dự án theo phương pháp kiểm toán độc lập), dẫn đến bị coi là vi phạm pháp luật.
Do đó, khi đánh giá hành vi của các bị cáo, trong đó có Trần Nguyên Vũ (cựu Tổng giám đốc Tổng công ty XS-XNK Binh Dương), luật sư đề nghị cần xem xét thêm nhận thức và áp dụng pháp luật điều chỉnh liên quan đến mô hình quản lý, điều chỉnh quá trình góp vốn, chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng dự án và chuyển nhượng quyền sử dụng đất có những vướng mắc, bất cập nêu trên.
Ngoài ra, luật sư Hoài cho biết bị cáo Trần Nguyên Vũ cũng đã nhìn nhận trách nhiệm của mình khi bị quy buộc tham gia cuộc họp HĐTV để thống nhất chuyển nhượng khu đất 43ha cho Công ty Tân Phú và chuyển nhượng 30% vốn góp của Tổng công ty 3/2 tại Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc.
Như vậy, liên quan đến vai trò của Trần Nguyên Vũ trong việc thực hiện chủ trương qua Nghị quyết của HĐTV, được Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương chấp thuận về việc chuyển nhượng 30% vốn của Tổng công ty 3/2 tại Công ty Tân Phú , luật sư Hoài nhận thấy vai trò của bị cáo Vũ là phụ thuộc, hạn chế.
Trước đó, trong phần luận tội, đại diện Viện kiểm sát VKS đã đề nghị HĐXX xử phạt bị cáo Trần Nguyên Vũ 12 - 13 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và 12 - 13 năm tù về tội “Tham ô tài sản”. Tổng hình phạt cả 2 tội danh là từ 24 - 26 năm tù.
Trong vụ án này, ngoài cặp vợ chồng Nguyễn Đại Dương và Nguyễn Thục Anh (con rể và con gái của bị cáo Nguyễn Văn Minh - cựu Chủ tịch HĐTV Tổng công ty 3/2) phải hầu tòa thì còn có cặp vợ chồng bị cáo Võ Hồng Cường (cựu Chủ tịch HĐQT, kiêm Giám đốc Công ty CP Hưng Vượng) và Trần Đình Như Ý (Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Phát Triển).
Theo đó, cặp vợ chồng Võ Hồng Cường và Trần Đình Như Ý đều bị Viện KSND tối cao truy tố về tội “Tham ô tài sản”. Trong phần luận tội, đại diện Viện KSND TP Hà Nội đã đề nghị HĐXX xử phạt bị cáo Cường từ 6 - 7 năm tù và bị cáo Như Ý từ 3 - 4 năm tù, theo đúng tội danh truy tố.
Bào chữa cho cặp vợ chồng trên, luật sư Nguyễn Văn Tú nhất trí với kết luận vai trò “đồng phạm giúp sức” của 2 bị cáo Võ Hồng Cường và Trần Đình Như Ý của VKS.
Luật sư Tú cho rằng, xét ở giai đoạn hình thành, khởi xướng ý tưởng phạm tội thì chỉ có một mình bị cáo Nguyễn Văn Minh. Tất cả các bị cáo còn lại, trong đó có cả Võ Hồng Cường và Trần Đình Như Ý không có vai trò gì. Trong vụ án đồng phạm này, xét từ khía cạnh hành vi, vai trò giúp sức của vợ chồng bị cáo Cường cho nhóm bị cáo bên trên là thứ yếu, không đáng kể.
Cụ thể, hồ sơ vụ án thể hiện từ năm 2015 - 2019, bị cáo Nguyễn Thục Anh và Trần Đình Như Ý chỉ là đứng tên hộ. Bị cáo Minh có quyền tuyệt đối khi nắm giữ 59,1% cổ phần và bị cáo Cường chỉ nắm giữ 17,1% cổ phần.
Về quan hệ quản lý, theo luật sư, ở giai đoạn tháng 12-2015 đến tháng 5-2019, bị cáo Minh giữ chức danh quản lý cao nhất là Chủ tịch HĐQT và là đại diện pháp luật của Công ty Hưng Vượng. Trong khi ấy, bị cáo Cường không giữ chức danh cao và là nhân viên, thuộc cấp của bị cáo Minh.
Và như phân tích trên, các hành vi phạm tội xảy ra vào thời gian từ 2017 đến cuối năm 2018. Đây là giai đoạn bị cáo Cường không có vai trò quyết định tại Công ty Hưng Vượng mà chỉ là cổ đông nhỏ, là nhân viên, cấp cưới của bị cáo Nguyễn Văn Minh.
Ngoài ra, luật sư Tú cũng cho biết, Trần Đình Như Ý không có công việc tại Công ty Phát Triển, Công ty Hưng Vượng và cũng đứng tên hộ chồng. Tương tự như Nguyễn Thục Anh không có công việc tại Công ty Phát Triển, Công ty Hưng Vượng mà chỉ đứng tên hộ ba (bị cáo Nguyễn Văn Minh - PV).
Theo luật sư, quá trình điều tra, giải quyết vụ án và ngay tại phiên tòa này, bị cáo Võ Hồng Cường thường sử dụng thuật ngữ mình "chỉ là cái bóng” của cựu Chủ tịch HĐTV Tổng công ty SX-XNK, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP Hưng Vượng Nguyễn Văn Minh. Điều đó cho thấy vai trò của bị cáo Cường là rất nhạt nhòa.
Liên quan đến số tiền tham ô hơn 815 tỉ đồng, luật sư chỉ ra rằng các bị cáo Thục Anh, Như Ý, Hồng Cường thực tế không hưởng lợi. Ba bị cáo rõ ràng từ đầu đến cuối đều không có ý định tham ô. Ngoài ra, vợ chồng bị cáo Hồng Cường - Như Ý đã có ý thức tích cực và đã khắc phục hết hậu quả ngay từ khi vụ việc được phát hiện.