Cứu sống ca bệnh hiếm, 100 năm mới có 150 người mắc

ThS.BS Trần Vũ Đức - khoa Ngoại Tiêu hóa thăm khám cho bệnh nhân.

Nữ bệnh nhân được điều trị thành công là thai phụ N.T.M.T (21 tuổi, ngụ Đồng Tháp). Trước đó, ngày 29/1, bệnh nhân T. được chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy trong tình trạng đang mang thai 33 tuần, suy hô hấp, tụt huyết áp, có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng cả mẹ và thai nhi.

Trước tình trạng nguy cấp của thai phụ, bệnh viện đã kích hoạt quy trình báo động đỏ, hội chẩn nhiều khoa. Song song với đó, Bệnh viện Chợ Rẫy cũng tiến hành hội chẩn liên viện với chuyên khoa Sản của Bệnh viện Hùng Vương để tìm ra phương án kịp thời cứu sống cả mẹ và bé.

Sau hội chẩn, ê-kíp bác sĩ xác định đây là trường hợp bị thoát vị hoành trái bẩm sinh nghẹt kiểu Bochdalek, thoát vị hoàn toàn dạ dày, toàn bộ ruột non và đại tràng ngang lách, tụy lên phổi trái trên bệnh nhân đang mang thai 33 tuần.

Theo ê-kíp, thoát vị hoành nghẹt là một bệnh lý rất khó điều trị và phần lớn sẽ áp dụng phương pháp mổ mở để xử lý. Song đối với trường hợp này, bệnh nhân là thai phụ đã mang thai được 33 tuần. Vì vậy, điều này lại càng gây khó khăn hơn cho đội ngũ bác sĩ vì nếu áp dụng phương pháp phẫu thuật thông thường có thể sẽ không cứu được em bé. Do đó, bệnh viện đã quyết định sử dụng phương pháp phẫu thuật nội soi để tăng khả năng cứu sống 2 mẹ con sản phụ.

Tuy nhiên, cách này cũng gặp nhiều khó khăn do các tạng của người bệnh bị dính với phổi. Trong quá trình phẫu thuật nếu không cẩn thận sẽ gây ra rách tạng, rách ruột non, thủng ruột, dạ dày,… và khi dịch tiêu hóa chảy vào phổi thì bệnh nhân có thể bị suy hô hấp.

Ngoài ra, tuổi thai đã lớn chiếm gần hết ổ bụng lại càng khó cho các phẫu thuật viên để sao cho vừa có thể kéo ruột xuống đúng vị trí, không gây thủng lại càng không được làm tổn thương thai. Quá trình khâu lại vị trí thoát vị cũng là một thách thức khi áp dụng phương pháp phẫu thuật nội soi.

Cùng với sự tham gia hội chẩn của Bệnh viện Hùng Vương, ê-kíp của Bệnh viện Chợ Rẫy đã quyết định sử dụng thuốc hỗ trợ não và hỗ trợ trưởng thành phổi để đảm bảo thai nhi có diễn biến tốt hơn về hô hấp cũng như giảm các di chứng về sau. Đồng thời, dùng kháng sinh mạnh liều cao để phòng tránh nhiễm trùng phổi cho thai phụ.

Bệnh nhân được phẫu thuật cấp cứu khẩn ngay trong đêm. Lần phẫu thuật đầu tiên diễn ra trong hơn 4 giờ bằng phương pháp nội soi. Kết quả, ê-kíp phẫu thuật đã thành công giải áp cho khối thoát vị hoành, toàn bộ dạ dày, toàn bộ ruột non, đại tràng lách và đuôi tụy. Bác sĩ nhận thấy, các tạng thoát vị của bệnh nhân chưa có dấu hiệu hoại tử, chỉ có một phần của mặt trước dạ dày bị bầm máu...

Sau phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển đến khoa Hồi sức cấp cứu trong trạng thái còn suy hô hấp nặng, thở máy và tiên lượng phải đặt ECMO. Đồng thời, thai nhi có dấu hiệu của suy thai sau 36 giờ.

Đối diện với tình huống đã được dự đoán trước đó, Bệnh viện Chợ Rẫy đã khẩn trương tiếp tục hội chẩn với Bệnh viện Hùng Vương và quyết định tiến hành phẫu thuật lần 2 để bắt con. Quá trình phẫu thuật diễn ra trong vòng 40 phút, thành công cứu sống một bé gái nặng 2 ký. Em bé được đưa về tiếp tục theo dõi tại phòng dưỡng nhi của Bệnh viện Hùng Vương và người mẹ tiếp tục được hồi sức tại khoa Hồi sức cấp cứu.

Sau một ngày, tình trạng hô hấp của người mẹ cải thiện rõ, phổi nở tốt, có thể rút nội khí quản và các chỉ số sinh hiệu đã hồi phục tốt. Sau 6 ngày điều trị dưới sự phối hợp của khoa Hồi sức Cấp cứu và khoa Ngoại Tiêu hóa, bệnh nhân đã được xuất viện.

PGS.TS.BS Lâm Việt Trung, Phó Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, tỷ lệ thai phụ thoát vị hoành rất hiếm. Việc phối hợp liên viện giữa Bệnh viện Chợ Rẫy và Hùng Vương cũng như liên chuyên khoa kịp thời chẩn đoán sớm và can thiệp phẫu thuật sớm và đã cứu được cả mẹ và con.

Qua trường hợp này, bác sĩ đưa ra khuyến cáo đến nhóm phụ nữ đang mang thai: Khi có những dấu hiệu bất thường như khó thở, ăn uống kém, nôn ói hay các triệu chứng liên quan đến bệnh lý về dạ dày, ruột cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được kiểm tra sức khỏe thai sản, kịp thời phát hiện sớm và điều trị.

Minh Trang