Cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT lãnh án 3 năm tù trong vụ án đất hiếm
Ông Nguyễn Linh Ngọc - cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT bị tuyên án 3 năm tù do liên quan đến sai phạm cấp phép cho Công ty Thái Dương khai thác đất hiếm ở Yên Bái, dẫn đến thiệt hại hơn 730 tỷ đồng.
Chiều 21/5, sau thời gian nghị án, phiên tòa xét xử ông Nguyễn Linh Ngọc - cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT và 26 người liên quan đến sai phạm trong việc cấp giấy phép và khai thác đất hiếm trái phép tại Yên Bái của Công ty Thái Dương trở lại với phần tuyên án.
Tòa sơ thẩm đánh giá, hành vi của các bị cáo là rất nghiêm trọng, xâm phạm đến trật tự trị an, an toàn quản lý kinh tế về thuế; xâm phạm đến uy tín danh dự của các cơ quan tổ chức liên quan; gây thiệt hại thất thoát lãng phí rất nghiêm trọng nguồn tài nguyên của đất nước; gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ bền vững môi trường.
Hành vi đó, còn gây ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư; Gây bức xúc, bất bình trong dư luận xã hội. Do đó, đòi hỏi phải xử lý nghiêm; áp dụng hình phạt nghiêm minh đối với từng bị cáo là cần thiết, nhằm trừng trị những cá nhân có hành vi đi ngược lợi ích của nhà nước, của nhân dân và xã hội.
Tuy nhiên, cơ quan công tố ghi nhận, các bị cáo thành khẩn khai báo, nhiều người có thành tích công tác, gia đình có công với cách mạng,... Ông Nguyễn Linh Ngọc được một số cơ quan gửi đơn xin giảm nhẹ.
Sau khi xem xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, HĐXX tuyên ông Ngọc 3 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí". Trước đó, VKS đề nghị mức án từ 30-36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo với cựu Thứ trưởng.
Ông Nguyễn Linh Ngọc.
Cùng tội danh với ông Ngọc, Nguyễn Văn Thuấn – cựu Tổng Cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản (Bộ TN&MT) bị tuyên mức án 5 năm tù.
Đoàn Văn Huấn - Chủ tịch HĐQT Công ty Thái Dương được xác định có vai trò chủ mưu, chỉ đạo các bị cáo cấp dưới làm sai quy định dẫn đến đến 3 tội danh: Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên; Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng và Gây ô nhiễm môi trường. HĐXX tuyên mức án 14 năm 6 tháng tù cho 3 tội danh của bị cáo.
Mức án với các bị cáo còn lại:
Tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí:
1. Hoàng Văn Khoa - cựu Vụ trưởng Khoáng sản, Bộ TN&MT: 42 tháng tù.
2. Hồ Đức Hợp - cựu Giám đốc sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Yên Bái: 4 năm tù.
3. Lê Công Tiến - cựu Phó giám đốc sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Yên Bái: 3 năm tù.
4. Bùi Đoàn Như, cựu Chi cục phó Bảo vệ Môi trường, sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Yên Bái: 2 năm 6 tháng tù.
5. Lê Duy Phương - cựu chuyên viên chính Vụ Khoáng sản, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, Bộ Tài Nguyên và Môi trường: 4 năm tù.
Tội Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên; Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng:
6. Nguyễn Văn Chính - Phó giám đốc kiêm Kế toán trưởng Công ty CP tập đoàn Thái Dương: 8 năm 6 tháng tù.
Tội Buôn lậu; Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng:
7. Lưu Anh Tuấn - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đất hiếm Việt Nam: 16 năm.
Tội "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng":
8. Đặng Trần Chí - Giám đốc công ty TNHH thương mại vận tải Hợp Thành Phát: 3 năm 6 tháng tù.
9. Phạm Thị Hà - kế toán công ty TNHH thương mại vận tải Hợp Thành Phát: 24 tháng.
10. Trương Thị Hiển - kế toán Công ty CP Đất hiếm Việt Nam: 24 tháng tù.
11. Nguyễn Anh Sơn - Giám đốc công ty TNHH Thương mại Sơn Anh Phú Thọ: 36 tháng cho hưởng án treo.
12. Đoàn Hải Nam - Trưởng phòng vật tư công ty CP thép Hòa Phát Hải Dương: 36 tháng cho hưởng án treo.
13. Đỗ Khánh Toàn - Phó giám đốc công ty TNHH Atexim: 36 tháng cho hưởng án treo.
Tội "Buôn lậu":
14. Đỗ Hạnh Hương - Phó giám đốc, Công ty CP Đất hiếm Việt Nam: 6 năm tù.
15. Phạm Xuân Hậu - nhân viên xuất nhập khẩu Công ty CP Đất hiếm Việt Nam: 30 tháng tù.
16. Phạm Thị Yến - nhân viên xuất nhập khẩu Công ty CP Đất hiếm Việt Nam: 4 năm tù.
17. Nguyễn Thanh Đoàn - Phó giám đốc công ty CP Thương binh Trường Sơn: 36 tháng cho hưởng án treo.
18. Vũ Thị Tuyết - lao động tự do: 36 tháng tù.
19. Trần Đức - Giám đốc Công ty TNHH Dương Liễu Logistics: 36 tháng tù.
20. Trần Như Hoàng - nhân viên công ty TNHH Dương Liễu Logistics: 30 tháng tù.
Tội "Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên":
21. Nguyễn Quang Mạnh - Giám đốc điều hành mỏ Yên Phú thuộc Công ty CP tập đoàn Thái Dương: 3 năm tù.
Tội "Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có":
22. Lưu Vũ (quốc tịch Trung Quốc) - Giám đốc Công ty TNHH HUYHUANG: 7 năm tù.
Tội "Gây ô nhiễm môi trường":
23. Nguyễn Văn Lai - Phó giám đốc điều hành xưởng nghiền thuộc Công ty CP tập đoàn Thái Dương: 2 năm 6 tháng tù.
24. Lê Văn Cẩn - Quản đốc xưởng thủy luyện đất hiếm thuộc Công ty CP tập đoàn Thái Dương: 24 tháng tù cho hưởng án treo.
Về trách nhiệm dân sự, HĐXX tuyên bị cáo Đoàn Văn Huấn phải khắc phục toàn bộ thiệt hại từ số tiền bán quãng đất hiếm và quặng sắt đã bán là hơn 736 tỷ đồng, sau khi đối trừ các khoản mà các bị cáo đã khắc phục thì còn lại hơn 665 tỷ đồng, buộc Công ty Thái Dương khắc phục hậu quả về ô nhiễm môi trường tại khu vực mỏ khai thác.
Vụ án thể hiện năm 2012, với cương vị Thứ trưởng Bộ TN&MT, ông Nguyễn Linh Ngọc được giao chỉ đạo, giải quyết lĩnh vực địa chất, khoáng sản và phụ trách Tổng cục Địa chất và Khoáng sản. Đây là đơn vị có nhiệm vụ tiếp nhận, thẩm định hồ sơ cấp giấy phép khai thác khoáng sản.
Hồ sơ xin cấp phép của Công ty Thái Dương chưa có đủ điều kiện. Tuy nhiên, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản vẫn sử dụng kết quả thẩm định cũ từ năm 2011 để trình hồ sơ. Ông Ngọc khi đọc và nghiên cứu hồ sơ vẫn ký chấp nhận cấp giấy phép cho Công ty Thái Dương vào năm 2013.
Tại tòa, ông Ngọc thừa nhận trách nhiệm cá nhân và cho rằng: "Nếu Công ty Thái Dương thực hiện đúng các điều khoản đã cam kết thì đã không xảy ra những sai phạm như ngày hôm nay".
Ông Ngọc khai thêm, tại giai đoạn 2011–2013, khi hồ sơ xin cấp phép của Công ty Thái Dương nộp và chiếu theo Luật Khoáng sản 2005 thì hợp lệ.
Tuy nhiên, đến đầu năm 2012, Luật Khoáng sản 2010 có hiệu lực, cùng với Nghị quyết 02 của Bộ Chính trị và Chỉ thị 02 của Thủ tướng Chính phủ, thì các tiêu chí cấp phép đã thay đổi, khiến quy trình bị gián đoạn và hồ sơ không còn đủ theo luật mới.
Ông Ngọc cho rằng, việc kéo dài thời gian cấp phép qua nhiều năm khiến luật thay đổi cũng là nguyên nhân khiến cơ quan có thẩm quyền khó khăn và sát sao. Ông Ngọc thừa nhận và cho biết thêm, bản thân rất tin tưởng rằng hồ sơ đã được rà soát đầy đủ.
Tại tòa, ông Ngọc khẳng định, bản thân hoàn toàn không có ai tác động hay can thiệp để ông ký cấp phép cho Công ty Thái Dương, cũng không có mối quan hệ, quen biết cá nhân nào với doanh nghiệp này trước đó.
