Cựu tổng giám đốc bán dự án VP6 Linh Đàm cho ông Lê Thanh Thản lãnh án 8 năm tù

Ngày 9-8, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử và tuyên phạt bị cáo Lê Huy Lân, cựu TGĐ Công ty cổ phần COMA 18 mức án 8 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Cùng tội danh, bị cáo Nguyễn Xuân Phong, cựu Phó TGĐ Công ty COMA 18 nhận án 5 năm tù. Bị cáo Lê Văn Khương, cựu Chủ tịch HĐT Tổng công ty Cơ khí xây dựng (COMA) nhận 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Các bị cáo tại phiên tòa. Ảnh: CTV

Bán dự án dưới hình thức hợp tác đầu tư

Theo cáo buộc, năm 2010, Tổng công ty đầu tư phát triển nhà và đô thị (TCT HUD) ký hợp đồng kinh tế chuyển giao hạ tầng lô đất cho Công ty cổ phần COMA 18 để thực hiện dự án VP6 Linh Đàm. Tại hợp đồng nêu rõ không được chuyển giao lô đất, chuyển nhượng quyền sử dụng lô đất cho bên thứ 3 nào khác trong thời gian thực hiện hợp đồng kinh tế này.

Nhưng ngày 25-7-2012, Công ty cổ phần COMA 18 do Lê Huy Lân làm TGĐ đã chuyển nhượng dự án VP6 Linh Đàm cho Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) Điện Biên do ông Lê Thanh Thản là chủ doanh nghiệp dưới hình thức hợp đồng hợp tác kinh doanh. Thực chất, đây là việc mua bán dự án.

Công ty COMA 18 có giấy ủy quyền cho doanh nghiệp của ông Lê Thanh Thản thực hiện dự án VP6 Linh Đàm.

Cáo trạng xác định, hậu quả từ việc cố ý chuyển nhượng dự án trên khi chưa đủ điều kiện chuyển nhượng đã gây thiệt hại cho Nhà nước: không thu được tiền sử dụng đất diện tích 2.637,4m2, tương đương giá trị quyền sử dụng đất lô đất VP6 Linh Đàm (quận Hoàng Mai, Hà Nội) tại thời điểm tháng 7-2013 là hơn 64 tỉ đồng.

Tại phiên tòa, bị cáo Lê Huy Lân thừa nhận vì sự thiếu kiểm tra giám sát của bản thân và nhân viên công ty nên mới để xảy ra sai phạm.

Bị cáo Nguyễn Xuân Phong thừa nhận hành vi và cho rằng nếu bản thân mạnh dạn có ý kiến phản biện thì đã không xảy ra sai phạm. Bị cáo là cấp phó nên chỉ phục tùng mệnh lệnh của cấp trên.

Bị cáo Lê Văn Khương tự thấy bản thân “có thiếu sót vì đã quá tin vào cấp dưới”. Bị cáo nói rằng suốt thời gian công tác chưa bao giờ bị đánh giá thiếu trách nhiệm. Bản thân bị cáo chỉ kế thừa những công việc cũ và thừa nhận bản thân thiếu trách nhiệm và nhận thức được là người đứng đầu nên cần phải có trách nhiệm khi để xảy ra sai phạm.

COMA 18 chưa được giao đất

Sau khi bị thanh tra, trong các năm 2016, 2018, DNTN Điện Biên đã nộp 64 tỉ đồng vào tài khoản tạm giữ chờ xử lý của Thanh tra TP Hà Nội và tài khoản của chi cục thuế quận Hoàng Mai để khắc phục tiền thuế sử dụng đất của dự án VP6 Linh Đàm thay cho Công ty COMA 18. Hiện số tiền này vẫn nằm trong các tài khoản nói trên.

Các luật sư đặt các câu hỏi nhằm xác định đây là số tiền sử dụng đất mà DNTN Điện Biên đã nộp, nếu DNTN Điện Biên đã nộp tiền sử dụng đất thì vụ án không có thiệt hại.

Tuy nhiên, giám định viên tư pháp cho biết, theo Luật Đất đai và những quy định về thuế, tiền sử dụng đất là nghĩa vụ mà người sử dụng đất phải nộp cho ngân sách nhà nước khi được nhà nước giao đất để làm đất ở hoặc đất nghĩa trang.

Theo quy định, trên cơ sở quyết định giao đất cùng các hồ sơ liên quan đến việc xác định giá đất, cơ quan Thuế sẽ ra thông báo về tiền sử dụng đất; tổ chức, cá nhân có tên trên thông báo đó mới phát sinh nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất. Khi đó, cơ quan thuế tiến hành quản lý, đôn đốc thu theo đúng quy định của pháp luật.

Với hồ sơ vụ án, giám định viên nhận thấy không có bất kỳ tài liệu, văn bản pháp lý nào liên quan đến việc giao đất, xác định giá đất làm cơ sở thu tiền sử dụng đất. Cơ quan thuế cũng không thực hiện bất kỳ thủ tục nào liên quan. Do đó, số tiền mà các tổ chức có liên quan nộp cho cơ quan thuế không có cơ sở quản lý theo quy định của pháp luật.

Dưới góc độ của người “có kiến thức về vấn đề thu ngân sách”, giám định viên cho biết khoản thu từ đất (tiền sử dụng đất, tiền thuê đất) là khoản thu phải có thông báo từ cơ quan thuế, người nộp thuế không tự khai, tự nộp.

Nếu không có thông báo thu từ cơ quan thuế nhưng người nộp vẫn chủ động nộp tiền vào ngân sách nhà nước thì số tiền đó được phản ánh như một khoản nộp thừa vào ngân sách nhà nước.

BÙI TRANG