Đa dạng sản phẩm bảo vệ sức khỏe từ dược liệu

Đa dạng các sản phẩm bảo vệ sức khỏe chế biến từ cây dược liệu xáo tam phân của Công ty CP Đầu tư dược liệu ETZ (xã Hưng Thịnh, huyện Trảng Bom). Ảnh: B.Nguyên

Cùng với xu hướng người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng các sản phẩm có nguồn gốc từ thảo dược thiên nhiên, nhiều doanh nghiệp (DN), cơ sở sản xuất đầu tư trồng cây dược liệu, ứng dụng khoa học công nghệ để bào chế ra nhiều sản phẩm thuốc chữa bệnh, thực phẩm thực dưỡng, hóa mỹ phẩm… Đây không chỉ là mô hình kinh tế hiệu quả mà còn có ý nghĩa lớn hơn là khai thác kho tàng dược liệu quý trong thiên nhiên, làm ra các sản phẩm chăm sóc sức khỏe con người.

Khai thác kho tàng dược liệu quý

Trước đây, người dân chủ yếu sử dụng các loại dược liệu theo các bài thuốc dân gian truyền miệng, thiếu tính khoa học nên chưa thật sự hiểu rõ về công dụng cũng như về liều lượng sao cho hợp lý. Có những loại thảo dược, thực phẩm không độc nhưng dùng không đúng lúc, dùng quá liều lại trở nên độc hại với sức khỏe người bệnh.

Nhằm khai thác kho tàng dược liệu quý giá, nhiều DN, cơ sở sản xuất đã đầu tư bài bản từ vùng trồng nguyên liệu, ứng dụng khoa học, công nghệ vào bào chế, chế biến các sản phẩm từ dược liệu. Theo đó, thị trường ngày càng đa dạng các sản phẩm chế biến từ các dược thảo, dược liệu. Có cả danh sách dài các loại dược liệu được trồng và chế biến như: đinh lăng, sâm bố chính, cây sen, nghệ, cây chùm ngây, xáo tam phân, trinh nữ hoàng cung, kim tiền thảo… Các loại nguyên liệu trên tạo ra đa dạng các sản phẩm thuốc chữa bệnh, thực phẩm thực dưỡng, đồ uống, hóa mỹ phẩm…

Trong đó, sâm là loại dược liệu rất bổ, được cả thế giới biết đến và tin dùng. Sâm Ngọc Linh, sâm Bố Chính là một trong những loại dược liệu được trồng phổ biến ở Việt Nam và có nhiều công dụng tốt. Loại dược liệu này rất tốt đối với những người sức khỏe yếu, suy nhược cơ thể, hay mắc các chứng bệnh về phổi, nội tiết, mất ngủ, bụng dạ kém. Đặc biệt, sâm Bố Chính cho thấy tính hiệu quả cao trong việc giúp bệnh nhân có thần kinh yếu, suy yếu tâm lý phục hồi sức khỏe tinh thần... Cách dùng các sản phẩm sâm này cũng rất đa dạng, người tiêu dùng có thể dùng củ sâm để sắc nước uống, nấu các món ăn, ngâm rượu... Ngoài ra, các bộ phận như lá, hoa được chế biến thành trà hoặc các loại sản phẩm chăm sóc sức khỏe.

Ngày nay, nấm linh chi được trồng và chế biến ra nhiều sản phẩm đáp ứng nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng. Trong Thần nông bản thảo kinh, nấm linh chi được xếp vào loại siêu thượng phẩm, được coi là loại thuốc quý, có tác dụng bảo vệ gan, giải độc, cường tâm, tiêu đờm, lợi niệu, bổ dạ dày và gần đây các nhà khoa học còn phát hiện thêm tác dụng phòng và chống ung thư, chống lão hóa của loại dược liệu quý này. Trên thị trường hiện nay có nhiều loại nấm linh chi cho người tiêu dùng lựa chọn như thanh chi, hồng chi, hắc chi, bạch chi, hoàng chi...

Đông trùng hạ thảo là một vị thuốc quý, là loại dược liệu ngày càng được sử dụng phổ biến hiện nay. Loại dược liệu này khá đa dạng cách sử dụng như sử dụng tươi hoặc sấy khô. Nguyên liệu này được chế biến thành nhiều sản phẩm dưới dạng nước, dạng bột hoặc viên nang mang lại nhiều công dụng như điều trị suy giảm chức năng sinh sản, giảm đường huyết, chống oxy hóa, bảo vệ gan, thận và nhiều công dụng khác.

Ngoài ra, trên thị trường rất đa dạng các sản phẩm chế biến từ dược thảo dân dã, quen thuộc như: lá sen, cây chùm ngây, cây nhàu...

Anh Phạm Ngọc Anh Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH MTV Vườn Nhà Mình (tỉnh Long An) cho biết, tất cả các bộ phận của cây chùm ngây từ lá, rễ, hạt, vỏ, quả và hoa đều có hàm lượng dinh dưỡng cao hoặc nhiều dược tính quý nên là nguồn nguyên liệu được nhiều quốc gia trên thế giới sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghệ dược phẩm, mỹ phẩm, nước giải khát, dinh dưỡng và thực phẩm chức năng. DN đầu tư chế biến được hơn 20 sản phẩm từ cây chùm ngây cung cấp ra thị trường nội địa. Ngoài ra, các sản phẩm hạt chùm ngây, bột lá chùm ngây sấy lạnh, hoa chùm ngây sấy đang được xuất khẩu tốt vào những thị trường Hàn Quốc, Australia…

Xây dựng thương hiệu thảo dược Việt

Các DN, cơ sở đầu tư vào các mô hình trồng dược liệu không chỉ chú trọng đến lợi nhuận mà còn quan tâm xây dựng, khẳng định thương hiệu bằng chất lượng sản phẩm với mong muốn góp phần bảo vệ sức khỏe cho người tiêu dùng.

Tham gia một chương trình hội chợ tại Thành phố Hồ Chí Minh, ông Khưu Văn Chương, Giám đốc Công ty TNHH sản xuất thương mại SK NONI (tỉnh Cà Mau) giới thiệu sản phẩm nước cốt trái nhàu nguyên chất đạt OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) 4 sao. DN này đã đầu tư được vùng trồng nguyên liệu trái nhàu đạt chuẩn hữu cơ cũng như nhà xưởng với quy trình sản xuất hiện đại đạt chuẩn HACCP (một quy trình bắt buộc trong quá trình sản xuất, chế biến thực phẩm được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng). Ông Chương cho biết: “Những sản phẩm chế biến từ trái nhàu được bán với giá rất cao ở các thị trường phát triển như Hàn Quốc, Hoa Kỳ... Chính vì vậy, ngoài nỗ lực mở rộng thị trường tiêu thụ trong nước, DN đang tiếp tục nghiên cứu để tạo ra nhiều sản phẩm từ nguyên liệu trái nhàu, tích cực tham gia các chương trình xúc tiến thương mại trên cả nước, nhất là khu vực Đông Nam Bộ với kỳ vọng tiếp cận được các đối tác nước ngoài để mở thêm kênh xuất khẩu, giới thiệu các sản phẩm chế biến từ dược thảo thiên nhiên của Việt Nam ra thị trường thế giới”.

Đa dạng các sản phẩm chế biến từ dược liệu.

Đồng Nai có nhiều lợi thế thu hút DN đầu tư vùng trồng dược liệu đạt chuẩn an toàn đến khâu sản xuất ra sản phẩm. Bà Trần Thị Thu Phương, chủ cơ sở sản xuất Phương Linh tại phường Xuân An, thành phố Long Khánh cho hay, cơ sở có truyền thống sản xuất các loại nấm. Nhận thấy nhu cầu thị trường về sản phẩm chăm sóc sức khỏe ngày càng cao nên từ năm 2019, cơ sở tập trung đầu tư phát triển dòng sản phẩm đông trùng hạ thảo và nấm linh chi. Để đạt tiêu chuẩn Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), cơ sở phải chuẩn hóa từ quy trình sản xuất giống, trồng, đến thu hoạch, chế biến. Và đây cũng là chứng nhận cho chất lượng sản phẩm của cơ sở. “Ngoài xưởng sản xuất tại Đồng Nai, cơ sở có mở chi nhánh thứ 2 tại miền Bắc. Tham gia chương trình OCOP, cơ sở được tạo điều kiện tham gia các chương trình xúc tiến thương mại nên hiện sản phẩm đã mở rộng kênh tiêu thụ đến khắp các tỉnh, thành trong cả nước” - bà Thu Phương nói.

Cùng quan điểm, Giám đốc Công ty CP Đầu tư dược liệu ETZ (xã Hưng Thịnh, huyện Trảng Bom) Nguyễn Văn Khôn chia sẻ, hiện DN đang cung cấp ra thị trường 5 dòng sản phẩm, trong đó có 2 sản phẩm là thực phẩm bảo vệ sức khỏe và 3 sản phẩm thông thường là trà và rượu. Trong đó, sản phẩm trà thảo mộc xáo tam phân đã đạt OCOP 4 sao. Thời gian tới, DN sẽ phát triển thêm các dòng sản phẩm viên nang và cao để phát huy tối đa giá trị của sản phẩm, đồng thời mang lại tiện ích cho người dùng. Theo đó, DN không ngừng mở rộng diện tích trồng xáo tam phân. Tại huyện Trảng Bom, DN đã hình thành được vùng chuyên canh gần 20 hécta và hợp tác phát triển hàng chục hécta trồng xáo tam phân tại một số tỉnh, thành trên cả nước.

Bình Nguyên