Đà Nẵng cần làm gì để trở thành thành phố đổi mới sáng tạo?

Đến 2030, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo ngang tầm quốc tế

Ngày 21/11, UBND TP Đà Nẵng tổ chức Hội thảo về Xây dựng Đề án Chuyển đổi số góp phần thúc đẩy, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội thành phố Đà Nẵng và Đề án Đà Nẵng - Thành phố đổi mới sáng tạo.

Sự kiện nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Đà Nẵng trở thành đô thị lớn, sinh thái, thông minh, bản sắc, bền vững, ngang tầm quốc tế theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng phát biểu tại hội thảo. Ảnh STU

Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, cho biết Đà Nẵng xác định 3 nhiệm vụ trọng tâm, đột phá trong nhiệm kỳ là “phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số gắn với phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo chuyển biến mạnh mẽ về năng suất, chất lượng, hiệu quả trên các lĩnh vực”.

Chính vì vậy, Đà Nẵng đã chủ động, sớm triển khai về chuyển đổi số, xây dựng thành phố thông minh, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và đạt được kết quả bước đầu như: 4 năm liền nằm trong nhóm dẫn đầu chuyển đổi số cấp tỉnh- DTI; năm 2025, Đà Nẵng đã có sự bứt phá, tăng 130 bậc vươn lên vị trí thứ 766 trên toàn cầu và trong Top 1.000 thành phố tiêu biểu toàn cầu về hệ sinh thái khởi nghiệp…

"Tuy nhiên, để có được Đề án mới mang tầm chiến lược, chúng tôi rất mong nhận được các ý kiến góp ý sâu sắc, thực tiễn, đột phá, tập trung vào mô hình quản trị chuyển đổi số dựa trên dữ liệu; hướng đi cho AI, dữ liệu mở, Digital Twin, Smart City, Sandbox đổi mới sáng tạo; cơ chế huy động vốn, đối tác công tư, đầu tư xã hội vào hạ tầng số; khung phát triển Trung tâm tài chính số – thương mại tự do; hợp tác quốc tế, thu hút chuyên gia và doanh nghiệp công nghệ toàn cầu... Góp phần quan trọng tạo nên động lực tăng trưởng mới cho thành phố trong thập kỷ tới", ông Bửu chia sẻ.

Với tinh thần đó, tôi xin tuyên bố khai mạc Hội thảo: “Xây dựng Đề án Chuyển đổi số và Đề án Đà Nẵng – Thành phố đổi mới sáng tạo giai đoạn 2026–2030, định hướng đến năm 2035.”

Hội thảo thu hút sự quan tâm, góp ý của rất nhiều chuyên gia, nhà quản lý. Ảnh STU

Theo Sở KH&CN TP Đà Nẵng, để Đà Nẵng trở thành Thành phố đổi mới sáng tạo của khu vực và quốc tế, thành phố lấy phát triển công nghệ là yếu tố cốt lõi thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, đổi mới sáng tạo, đồng thời hội nhập quốc tế và toàn cầu hóa.

Đến năm 2030, Đà Nẵng đặt mục tiêu cụ thể nhằm nâng cấp hệ sinh thái đổi mới sáng tạo lên tầm quốc tế, phấn đấu vào nhóm 300 các hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo toàn cầu; nhóm 5 địa phương dẫn đầu về Chỉ số Đổi mới Sáng tạo cấp địa phương (PII); hỗ trợ trên 600 dự án, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; đạt 500 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, trong đó có ít nhất 20% doanh nghiệp do người nước ngoài sáng lập hoặc đầu tư; có ít nhất 1 kỳ lân công nghệ được định giá 1 tỷ USD; hình thành Quỹ Đầu tư mạo hiểm thành phố…

Để đạt được mục tiêu này, thành phố sẽ tập trung xây dựng các cơ chế chính sách đặc thù, vượt trội để hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; đồng thời đưa ra 08 Nhóm giải pháp đổi mới sáng tạo và 7 trụ cột chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương PII.

Đà Nẵng cần làm gì?

Hiến kế cho Đà Nẵng, các chuyên gia cho rằng thể chế chính sách của thành phố đã có tính kế thừa và phát huy, đặc biệt cơ chế sandbox là yếu tố then chốt thu hút nhân lực công nghệ cao và thu hút thử nghiệm kỹ thuật mới.

Bên cạnh đó, không gian đổi mới sáng tạo của thành phố được đề xuất phát triển theo 3 trụ cột: trung tâm đổi mới sáng tạo; các không gian gắn với Khu công nghệ cao, trung tâm AI, dữ liệu lớn; và các không gian vệ tinh tại trường đại học, phường xã, phòng thí nghiệm, đồng thời có cơ chế liên kết mềm giữa các trụ cột…

Tuy nhiên các mục tiêu đưa ra tại đề án cần tinh chỉnh để đảm bảo tính khả thi.

Theo các chuyên gia, đổi mới sáng tạo phải hướng đến tạo ra sản phẩm khác biệt, hình thành doanh nghiệp kỳ lân và tạo giá trị bền vững về tài sản trí tuệ. Bên cạnh đó, nhấn mạnh 3 giá trị cốt lõi: kiến thức về các lĩnh việc đang quan tâm; hiểu về sở hữu trí tuệ, tài sản trí tuệ, pháp lý là rất quan trọng trong các đề tài, bản mô tả sáng chế; kiến thức về quản trị kinh doanh, thấy dòng tiền vận hành của các đề tài trong tương lai. Đồng thời đề xuất Sở Khoa học và Công nghệ trong thời gian tới cần triển khai nhiều chương trình liên quan đến sở hữu trí tuệ, đặc biệt là liên quan đến hoạt động sáng chế, nhằm nâng cao nâng nhận thức của của người dân, doanh nghiệp.

TS Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN, góp ý cho Đà Nẵng tại hội thảo. Ảnh STU.

Theo TS Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN, Đà Nẵng cần rà soát lại toàn bộ thể chế hiện hành, đồng thời báo cáo với Quốc hội cho phép áp dụng Nghị quyết 136 cho Đà Nẵng mới, đề xuất thêm một số cơ chế đặc thù, giải pháp mới để tạo điều kiện cho nhà khoa học và doanh nghiệp yên tâm triển khai mô hình mới.

“Đà Nẵng cần lựa chọn một số sản phẩm chủ lực để tập trung đầu tư như trí tuệ nhân tạo, công nghệ cứu hộ cứu nạn, điện hạt nhân mô đun nhỏ, cơ khí chế tạo,… và mong muốn Đà Nẵng sẽ trở thành địa phương tiên phong trong việc thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm; thí điểm quỹ tài trợ, mang tính chất tài trợ là chính, hằng năm thành phố bổ sung vốn từ kinh phí nhà nước vào quỹ này”, TS Nguyễn Quân đề xuất.

Xoay quanh Đề án Chuyển đổi số Giai đoạn 2026-2030, định hướng đến năm 2035, các chuyên gia cho rằng, Đà Nẵng cần xác định quan điểm xuyên suốt là “lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm phục vụ”. Chính quyền phải đổi mới tư duy quản lý, chuyển từ tư duy hành chính sang tư duy phục vụ, lấy hiệu quả phục vụ nhân dân và doanh nghiệp làm thước đo quan trọng nhất.

Bên cạnh đó, dữ liệu là tài sản chiến lược, nên Đà Nẵng cần xây dựng hệ thống dữ liệu đồng bộ từ trung ương đến địa phương, thống nhất kiến trúc dữ liệu dùng chung và xác định rõ đơn vị có trách nhiệm cập nhật; gắn kết các khu công nghệ thông tin, khu công nghệ cao và khu thương mại tự do thành chuỗi phát triển tương hỗ; đồng thời phát triển nguồn nhân lực thông qua việc lấy trường đại học làm trung tâm thử nghiệm công nghệ mới, mở rộng chính sách thu hút chuyên gia quốc tế, đặc biệt là thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao làm việc tại Đà Nẵng từ xa.

Ghi nhận ý kiến của các chuyên gia, ông Nguyễn Thanh Hồng, Giám đốc Sở KH&CN Đà Nẵng cho biết tổng hợp đầy đủ các góp ý, đề xuất; đồng thời tiếp tục làm việc sâu hơn với Bộ KH&CN và các cơ quan Trung ương để hoàn thiện dự thảo Đề án, trình cấp có thẩm quyền xem xét theo đúng tiến độ.

Hồ Xuân Mai