Đặc sắc trang phục của đồng bào Hrê

Các cô gái Hrê đang giã gạo

Trang phục của người Hrê khác nhiều so với dân tộc Co, người Ca Dong bởi người Hrê xưa kia có nghề trồng bông dệt vải. Do cuộc sống hiện đại nên hiện nay, người Hrê ở tỉnh Quảng Ngãi chỉ còn sót lại một làng nghề chuyên dệt thổ cẩm của người Hrê.

Theo nhà nghiên cứu văn hóa Lê Hồng Khánh: “Người Hrê dù nam hay nữ đều có hai bộ trang phục cơ bản là trang phục bằng thổ cẩm dùng trong các dip lễ, Tết và trang phục dùng cho sinh hoạt hàng ngày.

Váy áo thổ cẩm của phụ nữ dân tộc Hrê có 3 màu gồm: đen, trắng và đỏ. Trong đó màu đen là màu nền chủ đạo vị họ cho rằng màu đen kín đáo, dịu dàng, mạnh mẽ, dẻo dai …”.

Trang phục lễ hội của đồng bào Hrê

Về trang sức, đàn ông Hrê gần như không có trang sức, còn phụ nữ thì có nhiều trang sức cườm mã não đeo ở cổ, đeo bông tai đồng, kiềng đồng, vòng đồng, vòng bạc, về sau có một số người dùng trang sức bằng vàng.

Ở làng Tà Cơm (xã Sơn Thủy, huyện Sơn Hà) đồng bào Hrê có nghề làm cườm (Tà Cơm nghĩa là cườm), đồng bào Hrê Ba Tơ hay mua cườm có nguồn gốc ở đó.

Nhiều người nghiên cứu nhận xét trang phục của người Hrê mang cốt cách điềm đạm, ít phô trương sặc sỡ, vì người Hrê gắn với xứ đồng hơn là đại ngàn âm u như nhiều dân tộc anh em khác ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên.

Trang sức của phụ nữ Hrê gồm cườm mã não đeo ở cổ, đeo bông tai đồng, kiềng đồng, vòng đồng

Theo người Hrê quan niệm trang phục là nét đẹp văn hóa cổ truyền, sâu nặng yếu tố tâm linh. Trong cuộc đời của mỗi người Hrê từ khi lớn lên cho đến khi rời khỏi cõi đời, màu vải áo thổ cẩm đều theo họ.

Người con gái khi đi lấy chồng thì được mẹ đẻ tặng chiếc áo và bộ váy đẹp để đi theo chồng. Khi sinh con ai cũng dành chiếc khăn thổ cẩm đắp trên bụng đứa trẻ để thần linh che chở phù hộ cho đứa trẻ, khỏe mạnh, mau lớn.

Và khi về già chết đi người nhà đem chiếc áo thổ cẩm theo người đã chết. Chính vì quan niệm như thế cho nên người Hrê làng Teng sinh sống rất gần với cuộc sống hiện đại đồng bào vẫn không bỏ nghề dệt thổ cẩm. Và con gái làng Teng trước khi đi lấy chồng ai cũng phải học nghề dệt thổ cẩm làng mình.

Thổ cẩm làng Teng được giới thiệu đến du khách

Thời gian gần đây, mô hình phát triển du lịch cộng đồng Ba Tơ được tổ chức với nhiều hoạt động, trong đó có trình diễn các công đoạn dệt thổ cẩm. Điều này khiến giới trẻ rất thích thú và càng đam mê với nghề dệt.

Để đưa sản phẩm thổ cẩm gần gũi hơn với đời thường, các bạn trẻ ở làng Teng đã sáng tạo, thiết kế các sản phẩm cách tân dễ sử dụng như: áo dài, trang phục công sở, khăn quàng, túi xách…

NHƯ ĐỒNG