Đại biểu QH: Cần cởi mở hơn với báo chí trong việc ghi âm, ghi hình tại phiên tòa

Sáng 28-5, nội dung liên quan đến ghi âm, ghi hình trong phiên tòa đã nhận được nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận về dự Luật Tổ chức Tòa án nhân dân sửa đổi.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đồng tình cần có quy định ghi âm, ghi hình như dự thảo nhưng đề nghị chỉnh lý theo hướng với phóng viên báo chí được ghi âm, ghi hình bị can, bị cáo nếu được sự đồng ý của bị can, bị cáo.

"Tuy nhiên, báo chí ghi âm, ghi hình phải đúng, rõ, cụ thể, chịu trách nhiệm về bản ghi âm, ghi hình của mình. Tổng biên tập chịu trách nhiệm trong việc sử dụng ghi âm, ghi hình. Như thế đâu ai dám tung tin bậy bạ trên mạng" - đại biểu Phạm Văn Hòa nêu ý kiến.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn tỉnh Hải Dương) cho rằng thực tế rất nhiều các vụ việc, vụ án được đưa tin tràn lan trên báo chí, mạng xã hội, internet một cách không chính thống, cùng với đó là các ý kiến trái chiều từ rất nhiều người dùng mạng xã hội.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) đề xuất cởi mở hơn với báo chí khi ghi âm, ghi hình tại phiên tòa. Ảnh: Phạm Thắng

Việc này đã tạo những tác động, áp lực không nhỏ đến người tiến hành tố tụng tham gia vụ án, có ảnh hưởng tiêu cực đến công tác xét xử, công tác tuyên truyền pháp luật, hơn nữa ảnh hưởng trực tiếp đến quyền cá nhân, quyền con người đã được quy định trong Hiến pháp.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, việc quy định chặt chẽ hơn hoạt động ghi âm, ghi hình tại phiên tòa là vô cùng cần thiết. Tuy nhiên, cần có sự phân biệt đối tượng được phép ghi âm, ghi hình tại phiên tòa.

Nữ đại biểu đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương cho rằng nên quy định cởi mở hơn trong việc ghi âm, ghi hình tại phiên tòa với nhóm phóng viên, báo chí, truyền hình bởi họ là những người được đào tạo bài bản, có chuyên môn, lại bị ràng buộc bởi công việc nên việc thông tin chắc chắn sẽ có sự chuyên nghiệp và tính khách quan hơn. Đây cũng là ý kiến, kiến nghị của nhiều cử tri là phóng viên, kỹ thuật viên truyền hình, báo chí.

Về tham dự và hoạt động thông tin tại phiên tòa, phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho biết có ý kiến đề nghị quy định hoạt động thông tin tại phiên tòa, phiên họp như luật tố tụng hiện hành. Có ý kiến đề nghị rà soát quy định để không trái với nguyên tắc tòa án xét xử công khai.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) nhận thấy việc ghi âm lời nói, ghi hình ảnh tại phiên tòa, phiên họp phải bảo đảm quyền con người, quyền công dân; hoạt động thông tin theo quy định của pháp luật; bảo đảm tôn nghiêm tại phiên tòa, tạo điều kiện cho Hội đồng xét xử điều hành tốt phiên tòa, không bị phân tâm bởi các yếu tố khác.

Đa số ý kiến UBTVQH đề nghị chỉnh lý như khoản 3 và khoản 4 Điều 141 dự thảo Luật theo hướng: Việc ghi âm lời nói, ghi hình ảnh của Hội đồng xét xử tại phiên tòa, phiên họp phải được sự đồng ý của Chủ tọa phiên tòa,... Việc ghi hình ảnh tại phiên tòa, phiên họp chỉ được thực hiện trong thời gian khai mạc phiên tòa, phiên họp và tuyên án, công bố quyết định; đồng thời, bổ sung quy định tại khoản 4 về việc Tòa án ghi âm, ghi hình toàn bộ diễn biến phiên tòa, phiên họp… (Phương án 1 quy định tại khoản 3 và khoản 4 dự thảo Luật).

Một số ý kiến UBTVQH cho rằng quy định về ghi âm, ghi hình tại phiên tòa, phiên họp trong dự thảo luật là hẹp hơn so với quy định của các luật tố tụng. Để tạo thuận lợi cho hoạt động thông tin tại phiên tòa, phiên họp, đề nghị giữ như quy định của pháp luật hiện hành (Phương án 2 không quy định khoản 3 và khoản 4 Điều 141 trong dự thảo luật, mà thực hiện theo quy định của luật tố tụng và pháp luật có liên quan).

Một số ý kiến của UBTVQH và Tòa án nhân dân tối cao đề nghị quy định khoản 3 Điều 141 như sau: "Việc ghi âm lời nói, ghi hình ảnh tại phiên tòa, phiên họp chỉ được thực hiện trong thời gian khai mạc phiên tòa, phiên họp và tuyên án, công bố quyết định khi có sự cho phép của Chủ tọa phiên tòa, phiên họp…"; đồng thời, bổ sung quy định tại khoản 4 về việc tòa án ghi âm, ghi hình toàn bộ diễn biến phiên tòa, phiên họp để phục vụ nhiệm vụ chuyên môn…

Văn Duẩn - Huy Thanh