Đại biểu Quốc hội đề nghị tăng chế độ đãi ngộ, phụ cấp cho nhân viên y tế cơ sở
Nhấn mạnh tầm quan trọng của y tế cơ sở, y tế dự phòng trong hệ thống y tế quốc gia, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị cần quan tâm đến việc bảo đảm tiền lương, phụ cấp, chế độ đãi ngộ thỏa đáng đối với đội ngũ cán bộ y tế dự phòng, y tế cơ sở.
Chiều 29/5, Quốc hội tiếp tục thảo luận về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.
Đưa quy định lương và phụ cấp đối với nhân lực y tế cơ sở vào nội dung cần thực hiện ngay
Góp ý vào nội dung này, đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) cho biết chế độ lương cho nhân viên y tế cơ sở được áp dụng từ năm 2004, đến nay đã gần 20 năm, trong khi chế độ phụ cấp đều đã được áp dụng hơn 10 năm.
Do vậy, đại biểu đề nghị đưa các nội dung ban hành quy định lương và phụ cấp vào nội dung cần thực hiện ngay về chính sách đối với cán bộ y tế tuyến cơ sở.
Đại biểu Trần Thị Nhị Hà nhận thấy, mấu chốt vấn đề để giải quyết triệt để bài toán y tế cơ sở là cần một cơ chế tài chính theo vốn ngân sách nhà nước cấp đủ kinh phí nhằm bảo đảm duy trì hoạt động thường xuyên cho các đơn vị y tế cơ sở.
Chênh lệch giữa thu dịch vụ và chi phí trực tiếp thực hiện dịch vụ cho đơn vị được phép giữ lại để sử dụng theo quy định nhằm nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh.
Đồng thời, đại biểu đề nghị Chính phủ xây dựng một đề án riêng cho Trạm y tế xã với mục tiêu đến năm 2030, các trạm y tế xã có đủ cơ sở vật chất, nhân lực theo tiêu chí của từng địa bàn, khu vực, theo bán kính phục vụ, bảo đảm tính căn cơ và lâu dài.
Có chung quan điểm, đại biểu Phạm Đình Thanh (đoàn Kon Tum) cho rằng, chính sách đối với y tế cơ sở, y tế dự phòng hiện nay còn chưa phù hợp, số lượng nhân lực y tế cơ sở còn thấp. Việc tuyển dụng, thu hút bác sĩ về làm việc tại các trạm y tế gặp rất nhiều khó khăn, nhất là vùng miền núi, vùng cao…
Đại biểu đề nghị Chính phủ sớm chỉ đạo rà soát trình Quốc hội ban hành các dự án luật để bổ sung hoàn thiện quy định liên quan đến lĩnh vực y tế cơ sở, y tế dự phòng. Đồng thời, đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu bổ sung cơ chế cụ thể để bảo đảm tiền lương, phụ cấp, chế độ đãi ngộ thỏa đáng đối với nhân viên y tế nói chung, nhân viên y tế cơ sở, y tế dự phòng riêng, bảo đảm tương xứng với công sức và đặc thù công việc.
Đề xuất xác lập một hệ thống y tế quốc gia
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Lê Thanh Vân kiến nghị cần xác lập một hệ thống y tế quốc gia trên cơ sở hệ thống y tế công lập và hệ thống y tế tư nhân.
“Trong công tác phòng chống dịch, chúng ta nhận thấy sự chống đỡ đơn phương của y tế công lập, y tế tư nhân lúng túng. Khi kết hợp 2 hệ thống này thì sẽ tạo thành sức mạnh, đủ sức phòng ngự tất cả các dịch bệnh”, đại biểu đoàn Cà Mau nhận định.
Đại biểu nêu rõ, nếu thành lập hệ thống y tế quốc gia thì cần chú trọng việc đan xen và kết hợp 3 cấp khám và điều trị, thứ nhất là khám, chữa bệnh ban đầu lấy y tế cơ sở, trạm y tế làm trụ cột, cộng với y tế gia đình, các phương thuốc gia truyền và lương y ở các khu vực; sau đó là hệ thống bệnh viện đa khoa chữa các bệnh cơ bản và bệnh viện chuyên ngành.
Theo đại biểu, không nên máy móc đặt trạm y tế ở các xã mà có thể đặt ở cụm xã, liên xã, để tập trung đầu tư cơ sở vật chất cho trạm y tế có năng lực hơn.
Ngoài ra, cần tiêu chuẩn hóa các cơ sở khám chữa bệnh tư nhân và công lập để dần dần có sự tương thích để bà con nhân dân có thể lựa chọn, không có sự phân biệt giữa y tế tư nhân và y tế công lập. Đồng thời, phải thiết lập cơ chế tài chính cho các cấp khám bệnh, chữa bệnh.
Đại biểu Lê Thanh Vân cũng đề nghị cần có cơ chế tài chính để chi trả cho các cơ sở khám, chữa bệnh trên tinh thần tự chủ và đặc biệt là sự hợp tác giữa y tế công lập và y tế tư nhân, cùng với đó là sự điều hành thống nhất hệ thống y tế từ trung ương đến cơ sở.
Chú trọng xây dựng hệ thống y tế cơ sở xứng tầm nhiệm vụ
Tham gia ý kiến thảo luận, đại biểu Trần Khánh Thu cơ bản nhất trí với báo cáo của Đoàn Giám, cho rằng y tế cơ sở là nền tảng, xương sống của hệ thống y tế, đảm nhiệm vai trò tuyến đầu trong mạng lưới cung ứng dịch vụ y tế, xử lý các vấn đề lớn đối với sức khỏe dân cư, phát hiện sớm và giải quyết đến 80% bệnh tật ngay tại cộng đồng.
“Trong điều kiện dịch bệnh, tầm quan trọng của hệ thống y tế cơ sở đã được khẳng định, trở thành mắt xích then chốt để ngăn chặn dịch”, đại biểu nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo nữ đại biểu đoàn Thái Bình, hệ thống y tế cơ sở hiện có nhiều hạn chế, như tổ chức chưa ổn định, thường xuyên thay đổi mô hình quản lý, đầu tư chưa được cụ thể, tương đồng với nhiệm vụ đảm nhiệm; việc đào tạo, cập nhật thường xuyên, bồi dưỡng nhân lực còn hạn chế, chế độ, chính sách ưu đãi còn chưa thỏa đáng.
Để thực hiện tốt hơn nữa việc chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu, đánh giá cụ thể về các chính sách, cơ chế, sự đáp ứng về nguồn lực tác động lên hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng ở các mô hình đã thay đổi trong thời gian qua.
Đồng thời, cần hoàn thiện mô hình tổ chức bộ máy, mô hình quản lý, nâng cao chất lượng hệ thống y tế cơ sở nhằm bảo đảm vai trò là “người gác cổng” của hệ thống y tế.
Cùng với đó, thực hiện chủ trương trạm y tế xã phân bố theo quy mô dân số, không theo địa giới hành chính; đổi mới phương thức hoạt động của cơ sở y tế cấp xã, chú trọng công tác phòng bệnh, sàng lọc phát hiện bệnh, quản lý ca bệnh, bao gồm các bệnh không lây nhiễm.