Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp: Gỡ 'nút thắt' hạ tầng và giải bài toán phân quyền trong quy hoạch

ĐÁNH THỨC TIỀM NĂNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG: CẦN HẠ TẦNG XỨNG TẦM

Mở đầu phần phát biểu về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia, đại biểu Phạm Văn Hòa bày tỏ trăn trở về sự phát triển chưa tương xứng của vùng ĐBSCL (Vùng 6). Mặc dù được xác định là vùng trọng điểm, là nơi dự trữ chiến lược quốc gia về an ninh lương thực và đảm bảo an ninh lương thực thế giới, nhưng hạ tầng kinh tế - xã hội của vùng vẫn còn nhiều hạn chế.

“Kinh tế - xã hội trong cả nước thì vùng ĐBSCL cũng còn nhiều mặt hạn chế. Cho nên trong quy hoạch chiến lược sắp tới, tôi nghĩ rằng cần có sự điều chỉnh làm sao cho hạ tầng kinh tế - xã hội của vùng này được phát triển và xứng tầm,” đại biểu Hòa nhấn mạnh.

Đồng tình với ý kiến của đại biểu Nguyễn Tuấn Anh (Đoàn ĐBQH TP. Cần Thơ) về việc xác định Cần Thơ là trung tâm vùng động lực phía Nam, đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu bổ sung các cơ chế, chính sách tập trung nguồn lực cho ĐBSCL, lấy Cần Thơ làm hạt nhân lan tỏa.

Riêng đối với tỉnh Đồng Tháp, đại biểu đưa ra một góc nhìn chiến lược mới mẻ và thực tế. Mặc dù nằm trong vùng động lực của ĐBSCL, nhưng Đồng Tháp lại có vị trí địa lý thuận lợi và kết nối chặt chẽ với Vùng 5 (TP. Hồ Chí Minh). “Đồng Tháp liền kề TP. Hồ Chí Minh và thuận lợi hơn trong kết nối. Nếu từ cả nước đi về các tỉnh phía Tây miền Tây thì phải đi qua Đồng Tháp. Do đó, trong điều chỉnh chiến lược quốc gia sắp tới, cần xem xét bổ sung định hướng Đồng Tháp không chỉ nằm trong vùng trọng điểm miền Tây, mà còn phải có sự liên kết chặt chẽ với Vùng 5,” đại biểu Hòa phân tích.

Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu thảo luận tại hội trường.

Đặc biệt, đại biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết nối hạ tầng giao thông liên vận quốc tế. Đại biểu dẫn chứng việc Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch cảng biển Trà Vinh kết nối với cao tốc và các Cửa khẩu Quốc tế Dinh Bà, Thường Phước (Đồng Tháp). Đây là tuyến hành lang kinh tế quan trọng kết nối với Campuchia. Tuy nhiên, lộ trình thực hiện lại được phê duyệt sau năm 2030.

Đại biểu kiến nghị: “Nếu bổ sung trước giai đoạn 2026 - 2030 cho tuyến đường này và cảng Trà Vinh, Cửa khẩu Thường Phước, Dinh Bà thì sẽ hợp lý hơn, tạo điều kiện phát triển và động lực cho cả vùng”.

Về mô hình kinh tế, đại biểu chỉ ra thực tế ĐBSCL vẫn phụ thuộc lớn vào nông nghiệp và thủy sản, nhưng giá trị gia tăng và mô hình tăng trưởng còn thấp. Đại biểu Hòa đề nghị cần quy hoạch và đầu tư nhiều hơn cho lĩnh vực này, gắn với ứng phó biến đổi khí hậu, sạt lở và xâm nhập mặn. Các giải pháp công trình như hồ chứa nước, đập ngầm ngăn mặn cần được ưu tiên trong quy hoạch điều chỉnh để đảm bảo sinh kế bền vững cho người dân.

Bên cạnh đó, đại biểu Phạm Văn Hòa cũng lưu ý về việc “bỏ quên” tiềm năng đường thủy nội địa. Đại biểu đề xuất trong chiến lược sắp tới cần quan tâm phát triển các tuyến vận tải thủy kết nối Bắc - Nam (từ An Giang đi Quảng Ninh, Hải Phòng) để giảm chi phí logistics, một “điểm nghẽn” lớn của nông sản miền Tây hiện nay.

GỠ “RỐI” CHỒNG CHÉO QUY HOẠCH ĐÔ THỊ VÀ BÀI TOÁN NHÂN LỰC CẤP XÃ

Trong phiên thảo luận về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, đại biểu Phạm Văn Hòa tiếp tục đóng góp nhiều ý kiến xác đáng về mặt kỹ thuật lập pháp và thực tiễn triển khai.

Vấn đề đầu tiên được đại biểu nêu ra là sự chồng chéo, lãng phí khi cùng một thành phố phải chịu sự điều chỉnh của hai loại quy hoạch song song: Quy hoạch tỉnh (theo Luật Quy hoạch) và quy hoạch chung thành phố (theo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn).

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành phiên thảo luận.

“Tôi thấy hai nội dung này cùng thời điểm, hai loại quy hoạch song song sẽ tốn kém thời gian và không giảm được thủ tục hành chính. Cần xem xét lại thật cụ thể. Tại sao trong cùng một thành phố lại phải lập hai quy hoạch khác nhau?” đại biểu Hòa đặt câu hỏi.

Đại biểu đề nghị hợp nhất hai loại quy hoạch này để đảm bảo tính thống nhất, bao quát mục tiêu kinh tế - xã hội và hạ tầng đô thị.

Về thẩm quyền phê duyệt, đại biểu chỉ ra sự “tréo ngoe” khi quy hoạch tỉnh thuộc thẩm quyền địa phương, trong khi quy hoạch đô thị nông thôn lại do Thủ tướng phê duyệt. Đại biểu Hòa kiến nghị nên thống nhất giao cho tỉnh thực hiện thẩm quyền phê duyệt dưới sự giám sát của Chính phủ và các bộ, ngành để đảm bảo sự đồng bộ và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.

Một vấn đề “nóng” khác được đại biểu đề cập là quy hoạch không gian ngầm tại các đô thị lớn. Thực trạng ngập úng trầm trọng hiện nay một phần do việc sử dụng không gian ngầm (điện, nước, cống…) còn bất cập, thiếu quy hoạch cụ thể.

“Tôi đề nghị phải có quy hoạch cụ thể không gian ngầm để giải quyết bài toán thoát nước, chống ngập. Nếu quy hoạch bất cập, không rõ ràng thì việc khai thác không gian ngầm sau này sẽ vô cùng khó khăn,” đại biểu cảnh báo.

Cuối cùng, về việc phân cấp thẩm quyền lập quy hoạch cho cấp xã, đại biểu Phạm Văn Hòa bày tỏ sự lo ngại về năng lực thực thi. Dù ủng hộ chủ trương phân quyền, đại biểu thẳng thắn nhìn nhận thực tế: “Cán bộ chuyên môn tại các xã hiện nay rất thiếu và yếu, thậm chí không có. Giao cho xã nhiệm vụ này mà không có sự hỗ trợ tích cực từ tỉnh thì rất khó khả thi, dễ dẫn đến quy hoạch treo, ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân”.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp dự phiên thảo luận.

Đối với quy hoạch liên xã, do không gian phát triển của một xã thường nhỏ hẹp, đại biểu cho rằng thẩm quyền phê duyệt phải thuộc cấp tỉnh để đảm bảo tính kết nối liên vùng, mở rộng không gian phát triển đô thị, công nghiệp và dịch vụ.

Những ý kiến tâm huyết của đại biểu Phạm Văn Hòa tại nghị trường không chỉ phản ánh đúng tâm tư, nguyện vọng của cử tri tỉnh Đồng Tháp nói riêng và vùng ĐBSCL nói chung, mà còn chỉ ra những “lỗ hổng” cần khắc phục trong công tác quy hoạch đô thị. Từ việc kiến tạo hạ tầng giao thông, logistics, ứng phó biến đổi khí hậu đến việc tinh gọn thủ tục, nâng cao chất lượng quy hoạch, các đề xuất này cần được Ban soạn thảo và các cơ quan chức năng nghiên cứu kỹ lưỡng để hoàn thiện hệ thống pháp luật, đưa quy hoạch thực sự trở thành động lực phát triển bền vững cho đất nước.

THU HOÀI - MINH TRÍ