Đại học rộng cửa cho thí sinh đam mê AI và công nghệ số
Sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo đang đặt ra thách thức lớn đối với đào tạo đại học (ĐH). Trong bối cảnh đó, nhiều trường đã mở thêm ngành học mới, đồng thời đổi mới phương pháp đào tạo để sinh viên không chỉ tiếp cận mà còn làm chủ công nghệ.
Thêm nhiều lựa chọn ngành học mới
Ghi nhận trong một vài mùa tuyển sinh trở lại đây, nhiều trường ĐH mở mới các ngành học liên quan tới công nghệ, khoa học máy tính, trí tuệ nhân tạo để đón đầu xu hướng tương lai.
Đây cũng là một trong số những ngành học thu hút thí sinh lựa chọn nhiều nhất trong mùa tuyển sinh năm 2025. GS.TS Nguyễn Tiến Thảo - Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GDĐT) cho hay, những nhóm ngành được Chính phủ đặc biệt quan tâm trong thời gian qua là khối công nghệ, kỹ thuật then chốt được thí sinh đăng ký nhiều hơn.
Thí sinh tại một ngày hội tư vấn tuyển sinh năm 2025.
Mặc dù điểm chuẩn trung bình năm 2025 thấp hơn khoảng 3 điểm so năm 2024, song điểm chuẩn giữa các ngành, các trường có sự phân hóa rõ rệt. Tín hiệu tích cực là kết quả tuyển sinh ở các ngành sư phạm và nhóm ngành STEM được cải thiện đáng kể.
Đáng chú ý, trong tổng số 74 ngành có điểm chuẩn theo kết quả thi tốt nghiệp Trung học phổ thông đạt từ 28/30 trở lên, có tới 50 ngành thuộc khối sư phạm và 17 ngành thuộc nhóm kỹ thuật then chốt, công nghệ chiến lược như khoa học máy tính, trí tuệ nhân tạo, vi mạch bán dẫn, điều khiển và tự động hóa…
Mùa tuyển sinh năm 2026 đang dần khởi động. Tới thời điểm này, một số trường đại học đã công bố dự kiến phương án tuyển sinh năm tới.
Trong bối cảnh chuyển đổi số và sự lan tỏa mạnh mẽ của AI, Trường ĐH Thương mại đã quyết định mở ngành Khoa học máy tính và phát triển chương trình đào tạo Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong kinh doanh. Các chương trình này dự kiến sẽ tuyển sinh từ năm học 2026.
Theo PGS.TS Nguyễn Hoàng – Hiệu trưởng Trường ĐH Thương mại, gần 2 năm qua, nhà trường đã chuẩn bị kỹ lưỡng về đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất, nội dung giảng dạy và cơ chế hợp tác với các đối tác chiến lược, nhằm bảo đảm chương trình được triển khai hiệu quả, thực chất và bền vững.
Việc mở ngành mới được xem là lời đáp kịp thời cho nhu cầu nhân lực trong kỷ nguyên số, đồng thời đánh dấu bước ngoặt chiến lược, khẳng định vai trò tiên phong và tầm nhìn dài hạn của trường trong đổi mới giáo dục đại học Việt Nam.
Giảng viên đổi vai, sinh viên đổi cách học
Không chỉ mở thêm ngành học mới, sự phát triển của AI đòi hỏi các trường phải đổi mới phương pháp đào tạo để sinh viên không chỉ tiếp cận mà còn làm chủ công nghệ, thay vì bị công nghệ dẫn dắt.
TS. Vũ Văn Ngọc trao đổi cùng sinh viên.
TS Vũ Văn Ngọc - Viện trưởng Viện Đào tạo Tiên tiến, Chất lượng cao & POHE, ĐH Kinh tế Quốc dân nhận định: “AI là thách thức lớn với cả sinh viên lẫn giảng viên, buộc tất cả phải thay đổi nhận thức, tư duy tiếp cận để đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Chúng tôi đã tích hợp công cụ AI vào đào tạo nhân lực khối ngành kinh tế, vừa hỗ trợ giảng viên giảng dạy, nghiên cứu, vừa giúp sinh viên tiếp cận tri thức, rèn luyện kỹ năng cần thiết”.
Cụ thể, trong học phần Chiến lược và chính sách kinh doanh, AI được sử dụng để phân tích biểu đồ đánh giá khả năng tiếp thu kiến thức, thời gian học của từng sinh viên, từ đó giúp xác định các vấn đề cần cải thiện. Ngoài ra, giáo trình điện tử tích hợp AI còn hỗ trợ đánh giá năng lực và mức độ hiểu biết của sinh viên theo từng môn học.
Thông qua các phân tích do AI cung cấp, giảng viên có thể nắm được điểm yếu của sinh viên, từ đó xây dựng phương pháp hỗ trợ phù hợp, giúp các em phát huy tối đa năng lực.
“AI có thể giải quyết các vấn đề mang tính chất lặp đi lặp lại. Nhưng với vấn đề chiến lược hoặc giải quyết một bài toán cụ thể ở một doanh nghiệp, AI chỉ có thể mang đến những gợi ý. Trong thực tiễn, giải pháp không quan trọng bằng cách thức truyền tải giải pháp thực hiện. Do đó, sinh viên cần tiếp thu kiến thức, kỹ năng để phát triển bản thân, đồng thời biến AI thành trợ lý đắc lực”, TS Vũ Văn Ngọc lưu ý.
Về phía giảng viên, cũng cần thay đổi cách đặt câu hỏi từ kiểu quy trình, quy phạm sang câu hỏi tình huống, yêu cầu tư duy và phản biện. Ngoài ra, chương trình giảng dạy cũng cần được thiết kế theo hướng đặt ra những bài toán thực tế, yêu cầu sinh viên chủ động đề xuất và phản biện các phương án giải quyết, rèn luyện tư duy sáng tạo, ứng dụng linh hoạt công nghệ.
