Đại sứ Phạm Lan Dung: Hội nghị toàn thể lần thứ 10 của AsianSIL khẳng định cam kết của Việt Nam trong thúc đẩy luật pháp quốc tế ở khu vực

Năm 2024, trên cương vị Chủ tịch Hội Luật quốc tế châu Á (AsianSIL), Đại sứ, TS. Phạm Lan Dung (thứ 3 từ trái sang) đã cùng Ban tổ chức của nước chủ nhà, tham gia chủ trì Hội nghị giữa kỳ tại Almaty, Kazakhstan. (Ảnh NVCC)

Hội Luật quốc tế châu Á (AsianSIL) là diễn đàn khu vực quan trọng dành cho các học giả, nhà thực hành và người quan tâm đến luật quốc tế tại châu Á, với mong muốn mở ra không gian trao đổi học thuật, thúc đẩy vai trò của châu lục về luật quốc tế và tăng cường nhận thức về luật quốc tế trong khu vực.

Đại sứ, TS. Phạm Lan Dung đã trả lời phỏng vấn của Báo Thế giới và Việt Nam về những dấu ấn nổi bật của Việt Nam trong cộng đồng luật quốc tế châu Á.

Thưa Đại sứ, năm 2023, bà được bầu làm Chủ tịch AsianSIL, trở thành người Việt Nam đầu tiên đảm nhận cương vị, đồng thời cũng là nữ Chủ tịch thứ 2 của diễn đàn. Điều này có ý nghĩa như thế nào đối với cá nhân bà và đối với Việt Nam?

Được bầu làm Chủ tịch AsianSIL là niềm vinh dự của cá nhân tôi và của cộng đồng những người nghiên cứu, thực hành, giảng dạy và học tập về luật quốc tế ở Việt Nam.

Điều này cũng cho thấy, AsianSIL đã tin tưởng và đánh giá cao mức độ cam kết cũng như khả năng đóng góp của cá nhân tôi và các đồng nghiệp ở Học viện Ngoại giao nói riêng, của Việt Nam nói chung, vào việc thúc đẩy sự phát triển của luật pháp quốc tế trong khu vực.

Đây cũng là minh chứng cho sự lớn mạnh của đội ngũ cán bộ, chuyên gia, luật sư về luật quốc tế ở Việt Nam, cũng như mức độ quan tâm của Việt Nam đối với luật quốc tế - lĩnh vực có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình hội nhập quốc tế của đất nước.

Bên cạnh đó, AsianSIL mở ra cơ hội quý báu để Việt Nam tham gia chủ động vào hội nhập quốc tế, đặc biệt trong lĩnh vực luật pháp quốc tế với tư cách một thành viên tích cực và có trách nhiệm, thúc đẩy việc đạt được những mục tiêu cụ thể trong lĩnh vực này.

Đại sứ có thể chia sẻ thêm vềnhững dấu ấn nổi bật nhất của Việt Nam tại AsianSIL những năm qua?

Việt Nam đã có các đại diện tham gia Ban chấp hành AsianSIL trong các giai đoạn khác nhau.

Năm 2016, với sự quyết tâm của TS. Nguyễn Đăng Thắng (Vụ trưởng Vụ Luật pháp và Điều ước quốc tế, Bộ Ngoại giao hiện nay) - thành viên Ban chấp hành AssianSIL nhiệm kỳ đó, Việt Nam đã đăng cai tổ chức thành công Hội nghị giữa kỳ tại Hà Nội 8/2016, thu hút đông đảo học giả và chuyên gia quốc tế và để lại dấu ấn quan trọng. Từ thời điểm đó, Việt Nam đã góp tiếng nói đáng kể trong nhiều chủ đề thảo luận của AsianSIL, từ luật biển, nhân quyền cho tới thương mại quốc tế.

Năm 2022, tôi được tiến cử vào Ban chấp hành, sau đó được bầu làm Phó Chủ tịch AsianSIL. Với nỗ lực lan tỏa sự hiểu biết về luật quốc tế và về AsianSIL, tôi và đội ngũ giảng viên khoa Luật quốc tế, Học viện Ngoại giao, đã triển khai một số dự án góp phần thúc đẩy sự tham gia của các giảng viên và sinh viên Việt Nam vào AsianSIL. Năm 2024, trên cương vị Chủ tịch AsianSIL, tôi đã cùng Ban tổ chức của nước chủ nhà, tham gia chủ trì Hội nghị giữa kỳ tại Almaty, Kazakhstan.

Đặc biệt, Việt Nam sẽ chủ trì tổ chức Hội nghị toàn thể lần thứ 10 của AsianSIL vào tháng 10/2025 tại Hà Nội, với sự tham gia của hàng trăm diễn giả đến từ khắp các quốc gia châu Á và trên thế giới. Đây là cột mốc quan trọng, khẳng định cam kết của đất nước hình chữ S trong thúc đẩy luật pháp quốc tế ở khu vực, cũng như năng lực tổ chức, uy tín hội tụ và sự lớn mạnh của đội ngũ nhân lực trong lĩnh vực luật quốc tế của Việt Nam.

Cùng với bà, PGS.TS. Nguyễn Thị Lan Anh cũng giữ chức Phó Chủ tịch. Bà đánh giá thế nào về sự kiện lần đầu tiên AsianSIL có cả Chủ tịch và Phó Chủ tịch là nữ, lại đều đến từ Việt Nam?

Khi Việt Nam đăng ký tổ chức Hội nghị lần thứ 10, chúng tôi ý thức rõ, để hiện thực được cam kết này đòi hỏi phải có một đội ngũ am hiểu về luật quốc tế, chuyên nghiệp, tâm huyết và có trách nhiệm.

PGS.TS. Nguyễn Thị Lan Anh là lựa chọn số 1 của tôi cho vị trí Trưởng ban tổ chức Hội nghị. Đồng thời, tôi cũng tiến cử chị vào vị trí Phó Chủ tịch AsianSIL và giành được sự ủng hộ cao của Ban chấp hành.

Đây cũng là lần đầu tiên, một quốc gia có cả Chủ tịch và Phó Chủ tịch AsianSIL đều là nữ. Tôi cho rằng, từ góc độ nào đó, đây cũng là thông điệp mạnh mẽ về bình đẳng giới và sự tham gia tích cực của nữ học giả châu Á trong lĩnh vực luật quốc tế. Qua đó, minh chứng cho việc Việt Nam đang có đội ngũ học giả trẻ, năng động, có năng lực hội nhập quốc tế.

Ngoài ra, hỗ trợ chúng tôi là đội ngũ giảng viên khoa Luật quốc tế, Học viện Ngoại giao. Rất nhiều trong số đó là các giảng viên nữ có năng lực chuyên môn tốt và giỏi ngoại ngữ như TS. Ngô Thị Trang, Phó Ban tổ chức; Ths. Nguyễn Hải Duyên, Ths. Vũ Thị Ngọc Trang, Ths. Trịnh Phương Thảo, Ths. Bùi Thu Thủy.

Đại sứ, TS. Phạm Lan Dung. (Ảnh: NVCC)

Hội nghị toàn thể AsianSIL 2025 tại Hà Nội được kỳ vọng sẽ mang lại cơ hội gì cho giới nghiên cứu, giảng viên và sinh viên Việt Nam, thưa Đại sứ?

Đây sẽ là diễn đàn học thuật lớn nhất của châu Á về luật quốc tế. Các nhà nghiên cứu, thực hành luật, nhà ngoại giao, luật sư, giảng viên có cơ hội tham gia vào 20 phiên họp với vai trò diễn giả, chủ tọa hoặc người dự, có cơ hội tương tác, trao đổi, thậm chí là tranh luận về các chủ đề của luật pháp quốc tế với các chuyên gia trên khắp châu Á.

Trong bối cảnh thế giới đang đứng trước những biến động vô cùng phức tạp và chưa có tiền lệ như hiện nay, khi mà hệ thống pháp luật quốc tế đang đứng trước những thách thức nghiêm trọng, đặc biệt trong các lĩnh vực như đảm bảo hòa bình và an ninh quốc tế, tôn trọng bình đẳng chủ quyền, độc lập chính trị và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia, cấm đe dọa sử dụng vũ lực và sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế... tôi tin rằng đây là diễn đàn có một không hai để chúng ta chia sẻ, thảo luận, làm sáng tỏ các vấn đề đang là tâm điểm thảo luận và gây nhiều tranh cãi trên thế giới.

Ngoài các phiên chính thức, Hội nghị còn có một phiên riêng cho sinh viên luật quốc tế từ nhiều quốc gia và các trường đại học đào tạo luật quốc tế ở Việt Nam. Có thể nói, Hội nghị là cơ hội quý báu để sinh viên và nghiên cứu viên trẻ Việt Nam tiếp xúc trực tiếp với học giả quốc tế, mở rộng mạng lưới, đồng thời giới thiệu năng lực của mình ra thế giới.

Trong nhiệm kỳ Chủ tịch, Đại sứ ưu tiên tập trung vào những vấn đề gì?

Mang AsianSIL đến gần hơn với giới trẻ, các giảng viên, nghiên cứu viên và sinh viên tại Việt Nam và các nước châu Á là mục tiêu đầu tiên của tôi. Truyền cảm hứng say mê luật quốc tế và lan tỏa hiểu biết về lĩnh vực này đến với đông đảo mọi người hơn là mục tiêu thứ hai.

Ngoài ra, chúng tôi cố gắng thúc đẩy nghiên cứu chuyên sâu về luật quốc tế tại Việt Nam, đồng thời góp phần tăng vị thế của Việt Nam và các chuyên gia của Việt Nam trong lĩnh vựa này, hướng đến việc đất nước hình chữ S có nhiều hơn đại diện tại các cơ quan tài phán quốc tế.

Với cách tiếp cận đó, việc Việt Nam chủ trì tổ chức Hội nghị toàn thể lần thứ 10, thu hút sự tham gia của hàng trăm diễn giả quốc tế đến từ tất cả nước châu Á và đại diện các châu lục khác, tạo nên một diễn đàn khoa học pháp lý quốc tế quy mô châu lục. Tại đây, ai cũng có thể trực tiếp tham dự, đóng góp, trình bày chính kiến, chia sẻ quan điểm.

Đại sứ có lời nhắn gửi nào tới các giảng viên, sinh viên trẻ quan tâm tới AsianSIL?

AsianSIL không chỉ dành cho các giáo sư, các luật sư, các học giả lão luyện. Sinh viên, nghiên cứu sinh, giảng viên trẻ đều có thể trở thành viên, có thể tham gia vào các sự kiện, đóng góp ý kiến, viết bài, nghiên cứu và nhận được học bổng, hỗ trợ từ tổ chức.

Tôi tin rằng đây là cơ hội để các bạn rèn luyện, công bố học thuật và kết nối quốc tế. Các bạn hãy mạnh dạn tham gia, hãy rèn luyện và phát triển. Một ngày nào đó trong tương lai, chính các bạn sẽ là các Chủ tịch, Phó Chủ tịch của AsianSIL.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ!

Thanh Tùng