Đại sứ Phan Minh Giang: Việt Nam và New Zealand đồng hành, vững bước tiến vào kỷ nguyên hợp tác mới

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon trong chuyến thăm chính thức Việt Nam, tháng 2/2025. (Nguồn: VGP)

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-New Zealand (19/6/1975 - 19/6/2025), Đại sứ Việt Nam tại New Zealand Phan Minh Giang chia sẻ với Báo Thế giới và Việt Nam về thành tựu nổi bật trong chặng đường nửa thế kỷ đồng hành giữa hai nước cũng như những ưu tiên trong nhiệm kỳ tại đây.

Tháng 2/2025, Việt Nam và New Zealand nhất trí nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện, đánh dấu cột mốc mới trong lịch sử quan hệ song phương. Đại sứ có thể nêu một số thành tựu nổi bật trong chặng đường nửa thế kỷ đồng hành giữa hai quốc gia Thái Bình Dương?

Năm 2025 kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao là thời điểm ý nghĩa không chỉ để Việt Nam và New Zealand cùng nhìn lại chặng đường nửa thế kỷ hợp tác đã qua, mà còn cùng nhau đề ra tầm nhìn, định hướng phát triển quan hệ trong 50 năm tới và xa hơn nữa.

Thời điểm kỷ niệm 2025 càng có ý nghĩa hơn khi Việt Nam và New Zealand mới nhất trí nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện. Đây là sự kiện lịch sử, thể hiện niềm tin vững chắc của cả Việt Nam và New Zealand vào tương lai quan hệ song phương, cũng như quyết tâm và mong muốn đồng hành đưa quan hệ phát triển vững mạnh, toàn diện hơn và sâu rộng hơn trong kỷ nguyên hợp tác mới, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân hai nước và đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở mỗi nước, trong khu vực và trên thế giới.

Đại sứ Phan Minh Giang. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại New Zealand)

Cách đây 50 năm, New Zealand là một trong những quốc gia đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam sau khi đất nước ta hoàn toàn thống nhất.

Trải qua nửa thế kỷ, quan hệ Việt Nam-New Zealand không ngừng được vun đắp, củng cố và ngày càng phát triển, với những bước tiến dài vượt bậc cùng nhiều thành tựu quan trọng.

Quan hệ hai nước không ngừng được củng cố và tăng cường với việc thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện vào năm 2009, Đối tác chiến lược vào năm 2020 và chính thức trở thành Đối tác chiến lược toàn diện của nhau vào tháng 2/2025 vừa qua. Trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao và các cấp được duy trì và thúc đẩy, các cơ chế hợp tác song phương được triển khai hiệu quả.

Việt Nam và New Zealand phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn quốc tế và khu vực mà hai nước cùng là thành viên, cùng đóng góp xử lý hài hòa những thách thức chung ở khu vực và trên thế giới.

Hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa hai nước ngày càng mở rộng, với kim ngạch thương mại hai chiều tăng đều qua các năm, từ 300 triệu USD năm 2009 đến nay đã tăng gấp hơn 4 lần và hiện đạt hơn 1,3 tỉ USD.

Giáo dục, đào tạo là điểm sáng trong hợp tác giữa hai nước, với hơn 600 cán bộ của Việt Nam được đào tạo tiếng Anh và chuyên môn tại New Zealand. Từ năm 1992 đến nay, hơn 600 suất học bổng của Chính phủ New Zealand đã được trao đến các học sinh, sinh viên Việt Nam.

Bên cạnh đó, New Zealand duy trì ODA ổn định cho Việt Nam, đã và đang triển khai nhiều dự án viện trợ phát triển có ý nghĩa. Trong đó có thể kể đến dự án hỗ trợ Việt Nam nâng cao chất lượng một số loại hoa quả như quả bơ, thanh long và chanh leo, và dự án an toàn đập, đê điều tại miền Trung Việt Nam. New Zealand đồng thời đẩy mạnh hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực cùng quan tâm như nông nghiệp, quốc phòng-an ninh, giao thông vận tải, ứng phó biến đổi khí hậu…

Có thể nói quan hệ hai nước đang bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất từ trước tới nay. Việt Nam và New Zealand hiện là những đối tác quan trọng hàng đầu của nhau trong khu vực.

Những thành quả tốt đẹp trên xuất phát từ mức độ tin cậy chính trị cao và lòng tin chiến lược ngày càng được củng cố giữa Việt Nam và New Zealand, trong đó có quyết tâm chính trị, tình cảm gắn bó chân thành, nồng ấm của lãnh đạo cấp cao hai nước, cũng như tình cảm hữu nghị, sự hiểu biết ngày càng sâu sắc giữa người dân hai nước.

Tuy nhiên, còn nhiều dư địa để mở rộng hợp tác giữa hai nước, trong đó nhiều lợi thế, tiềm năng còn chưa được khai thác tối đa, tận dụng hiệu quả, đòi hỏi cần có nỗ lực lớn hơn, hành động mạnh mẽ hơn của cả hai nước để đưa quan hệ Việt Nam-New Zealand tiến thêm những bước tiến mới trong thời gian tới.

Trong Tuyên bố chung về việc nâng cấp quan hệ Việt Nam-New Zealand lên Đối tác chiến lược toàn diện, hai nước nhất trí phấn đấu đạt mục tiêu kim ngạch thương mại 3 tỷ USD vào năm 2026, đồng thời đưa hợp tác khoa học-công nghệ và ứng phó biến đổi khí hậu trở thành trụ cột mới của quan hệ hai nước. Xin Đại sứ cho biết những trọng tâm hợp tác mà Việt Nam và New Zealand sẽ thúc đẩy để đưa quan hệ song phương tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong những năm tới đây, trong đó có việc phấn đấu đạt được những mục tiêu nêu trên?

Để triển khai Tuyên bố chung, Việt Nam và New Zealand đã nhất trí và đang khẩn trương phối hợp xây dựng chương trình hành động nhằm cụ thể hóa các nội hàm của khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-New Zealand với các biện pháp, dự án hợp tác thực chất, góp phần khai thác và phát huy được tiềm năng, thế mạnh của hai bên.

Chia sẻ tầm nhìn chung và lợi ích chiến lược đối với hòa bình, hợp tác và phát triển, Việt Nam và New Zealand cần tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ chính trị, thúc đẩy hợp tác quốc phòng-an ninh thực chất hơn, tăng cường trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao và các cấp trên các kênh, duy trì và nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương.

Trong bối cảnh quốc tế và khu vực đang biến chuyển sâu sắc, Việt Nam và New Zealand cần tăng cường phối hợp, ủng hộ lẫn nhau mạnh mẽ hơn nữa ở các diễn đàn đa phương như các cơ chế liên quan do ASEAN chủ trì, Liên hợp quốc và các diễn đàn khác.

Hướng tới mục tiêu kim ngạch song phương 3 tỉ USD vào năm 2026, Việt Nam và New Zealand cần tạo nỗ lực bứt phá, gắn kết kinh tế chặt chẽ hơn, hợp tác thương mại-đầu tư hiệu quả hơn, tăng cường thuận lợi hóa thương mại, thúc đẩy khả năng tiếp cận thị trường của nhau và hợp tác giữa cơ quan hải quan cũng như các cơ quan liên quan khác của hai nước, tận dụng hiệu quả những thế mạnh mà hai nền kinh tế có thể bổ trợ cho nhau cũng như lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) quan trọng trong khu vực mà hai nước cùng tham gia.

Giáo dục, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cần tiếp tục là một trụ cột hợp tác quan trọng của Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-New Zealand, thông qua nhiều chương trình hợp tác, liên kết đào tạo, trao đổi học thuật đa dạng và học bổng hấp dẫn.

Bên cạnh đó, việc mở các đường bay thẳng kết nối hai nước sẽ góp phần tạo thuận lợi, thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, giao lưu nhân dân, văn hóa, giáo dục, du lịch, kết nối Việt Nam và New Zealand ngày càng gần gũi hơn, chặt chẽ hơn.

Cùng với nỗ lực củng cố các lĩnh vực hợp tác truyền thống, hai nước đang mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới, giàu tiềm năng, trong đó nhất trí đưa hợp tác khoa học công nghệ và ứng phó biến đổi khí hậu trở thành trụ cột mới của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.

Cùng cam kết mạnh mẽ trong ứng phó biến đổi khí hậu, New Zealand có thể tăng cường hợp tác, hỗ trợ Việt Nam đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, cung cấp giải pháp trong bảo vệ môi trường, giảm phát thải, chuyển đổi xanh, nông nghiệp công nghệ cao, phát triển năng lượng tái tạo, thị trường carbon, phù hợp với tiềm năng, thế mạnh cũng như đáp ứng nhu cầu của mỗi nước.

Về phần mình, Đại sứ quán Việt Nam tại New Zealand sẽ tích cực phối hợp đóng góp vào việc xây dựng và triển khai hiệu quả chương trình hành động triển khai Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-New Zealand trong thời gian tới.

Cụ thể là: hỗ trợ thúc đẩy trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao và các cấp trên các kênh, nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương; kết nối các cơ quan trung ương, bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp với các đối tác New Zealand; góp phần làm sâu sắc hơn hợp tác trên các lĩnh vực hiện có, bao gồm tích cực phối hợp triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư hiệu quả, và tìm kiếm cơ hội, mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới, đáp ứng tích cực và hiệu quả yêu cầu phát triển của đất nước.

Với nền tảng vững chắc được vun đắp trong nửa thế kỷ qua và sự quyết tâm từ cả hai phía, Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-New Zealand sẽ tiếp tục phát triển toàn diện hơn, sâu rộng hơn, mang lại lợi ích thiết thực hơn cho nhân dân hai nước, đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển thịnh vượng, bền vững tại khu vực.

Đại sứ Phan Minh Giang trình Thư ủy nhiệm của Chủ tịch nước Lương Cường lên Toàn quyền New Zealand Cindy Kiro, ngày 16/4, tại Phủ Toàn quyền New Zealand ở thủ đô Wellington. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại New Zealand)

Nhận nhiệm vụ tại New Zealand, Đại sứ có thể chia sẻ ấn tượng ban đầu về đất nước và con người nơi đây, đồng thời cho biết cảm nghĩ khi được bổ nhiệm làm Đại sứ Việt Nam tại New Zealand cũng như những ưu tiên trong nhiệm kỳ này?

Ấn tượng ban đầu của tôi về New Zealand là một quốc gia đa văn hóa, thanh bình, có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, và người dân thân thiện, hiếu khách, có lối sống gần gũi với thiên nhiên, môi trường. Tuy cách xa nhau về địa lý nhưng Việt Nam và New Zealand có nhiều nét tương đồng về văn hóa, cùng yêu chuộng hòa bình, đề cao giá trị phát triển bền vững và sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, đồng thời có nhiều thế mạnh có thể bổ trợ cho nhau, cũng như còn nhiều tiềm năng, dư địa hợp tác cùng phát triển.

Ý thức trọng trách Đại sứ Việt Nam tại New Zealand vừa là vinh dự vừa là trách nhiệm to lớn, bản thân tôi luôn tâm niệm phải tận tâm, tận lực để xứng đáng là người đứng đầu cơ quan đại diện của đất nước Việt Nam anh hùng, đổi mới, hội nhập và phát triển, sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Với những trọng tâm, nhiệm vụ như đã nêu ở trên, ưu tiên cao nhất là làm thế nào để triển khai hiệu quả khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện mà hai nước vừa nhất trí thiết lập, được khởi đầu bằng năm 2025 kỷ niệm 50 năm quan hệ, qua đó thúc đẩy tối đa lợi ích quốc gia và phát huy hiệu quả vai trò, vị thế của Việt Nam. Đây là một vinh dự nhưng cũng là trách nhiệm nặng nề của tôi trong nhiệm kỳ này.

Với tâm niệm đó, bản thân tôi nguyện sẽ làm hết sức mình cùng với Đại sứ quán Việt Nam tại New Zealand hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, đóng góp vào nỗ lực thúc đẩy hợp tác giữa hai nước toàn diện hơn, sâu rộng hơn, gắn kết hai nước gần gũi hơn, chặt chẽ hơn, tương xứng với tầm mức khuôn khổ quan hệ mới.

Đồng thời, tôi cùng với các cán bộ, nhân viên Đại sứ quán sẽ tiếp tục nỗ lực thực hiện tốt nhất công tác người Việt Nam tại New Zealand. Qua đó tăng cường gắn kết cộng đồng, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, hướng về cội nguồn, cũng như vun đắp tình cảm hữu nghị, hợp tác và hiểu biết lẫn nhau giữa người dân New Zealand và Việt Nam, góp phần thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ!

Đại sứ Phan Minh Giang và Phu nhân cùng Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Winston Peters và Thứ trưởng Ngoại giao Grahame Morton tại Lễ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-New Zealand ở thủ đô Wellington, ngày 17/6. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại New Zealand)

(thực hiện)

Thu Trang