Đắk Nông khó thu hút đầu tư vì vướng quy hoạch bô xít

Quang cảnh buổi làm việc.

Theo báo cáo của Tỉnh ủy Đắk Nông, với việc thực hiện các Nghị quyết số 23 và Nghị quyết số 52, tỷ trọng công nghiệp trong cơ cấu GRDP của tỉnh đã chuyển dịch đúng định hướng, bước đầu hình thành ngành công nghiệp khai thác bô xít, chế biến alumin, luyện nhôm và năng lượng tái tạo.

Hiện, dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đang vận hành ổn định, hiệu quả; các dự án điện gió, điện mặt trời quy mô lớn đã được triển khai tại các huyện Cư Jút, Đắk Song. Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin ngày càng được đầu tư hoàn thiện với 99% dân số được phủ sóng mạng 4G. Tỉnh Đắk Nông cũng đã cơ bản hình thành chính quyền số với việc khai trương Trung tâm giám sát điều hành thông minh vào tháng 11/2022. Đây là là hệ thống giám sát, quản lý tập trung phục vụ cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành của UBND tỉnh…

Tuy nhiên, nhìn chung, phát triển công nghiệp tại Đắk Nông chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh. Nguồn lực đầu tư cho phát triển khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh còn hạn chế; số lượng khu, cụm công nghiệp còn ở mức thấp, hoạt động một số cụm công nghiệp kém hiệu quả; việc thu hút nhân lực chất lượng cao vào các khu vực công hiện rất khó khăn…

Tại buổi làm việc, lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh Đắk Nông đã nêu ra nhiều khó khăn, vướng mắc liên quan tới quy hoạch khoáng sản, quy hoạch sử dụng đất và một số khó khăn đặc thù của địa phương. Điển hình là hiện quy hoạch mỏ bô xít đang chiếm khoảng 1/3 diện tích tự nhiên tỉnh Đắk Nông, phân bổ trên địa giới hành chính của 6/8 huyện, thành phố. Các quy định về khai thác, tận thu khoáng sản khiến việc triển khai các công trình, dự án, trong đó có gần 1.000 công trình thuộc các dự án đầu tư công, các chương trình mục tiêu quốc gia đều vướng, không thể triển khai.

Đáng chú ý hơn, dự án tái định cư dành cho các hộ dân có đất thuộc diện thu hồi để phục vụ khai thác quặng bô xít và các dự án hạ tầng phục vụ sản xuất của Nhà máy Alumin Nhân Cơ cũng không thể triển khai do các vị trí dự kiến đều chồng lấn với quy hoạch mỏ bô xít (được phê duyệt tại Quyết định số 866/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050).

Ông Trần Đình Ninh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đắk Nông cho biết, nếu không sớm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tỉnh đang lâm vào tình thế không có không gian để phát triển. Công tác xúc tiến, thu hút đầu tư hầu như không thể thực hiện vì nhà đầu tư vào khảo sát, tìm hiểu đều vướng quy hoạch bô xít hoặc quy hoạch ba loại rừng (tổng diện tích hơn 292.000ha, chiếm gần 45% diện tích tự nhiên toàn tỉnh).

Ông Hồ Văn Mười, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông khẳng định, tỉnh xác định phát triển ngành công nghiệp khai thác bô xít, chế biến alumin, luyện nhôm và phát triển các ngành công nghiệp sau nhôm là trụ cột số 1 trong phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, tỉnh đang lâm vào tình cảnh không có đủ không gian và đất đai phù hợp quy hoạch để phát triển.

Các quy định về bảo vệ, tận thu khoáng sản bô xít hiện rất khó thực hiện trên thực tế, trong khi với tiến độ khai thác hiện nay, phải 400 năm nữa mới khai thác hết quặng bô xít ở Đắk Nông. Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông kiến nghị Đoàn công tác sớm tổng hợp, báo các các cấp có thẩm quyền tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để Đắk Nông đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đầu tiên là triển khai các công trình, dự án đầu tư công, các chương trình mục tiêu quốc gia…

Ông Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương phát biểu tại buổi làm việc.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển ghi nhận và đánh giá cao các nỗ lực, quyết tâm của tỉnh Đắk Nông trong việc triển khai thực hiện các Nghị quyết số 23, Nghị quyết số 52, cũng như khắc phục khó khăn, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Đắk Nông đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong triển khai các quy hoạch, nổi bật là quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đây đều là những vấn đề lớn, cấp bách của tỉnh, Đoàn công tác sẽ ghi nhận để làm việc với các bộ, ngành liên quan và sớm tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền tháo gỡ, xây dựng kế hoạch triển khai phù hợp hơn với thực tế.

Ông Nguyễn Đức Hiển cũng lưu ý Đắk Nông sớm hoàn thiện, có báo cáo cụ thể các nội dung liên quan tới chồng lấn quy hoạch; các khó khăn, vướng mắc, đề xuất liên quan tới dự án nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông; các dự án điện gió quy mô lớn đang triển khai…; chủ động triển khai các phần việc thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của địa phương.

Tin, ảnh: Hưng Thịnh (TTXVN)