Đảm bảo công bằng, minh bạch trong thể thao thành tích cao

Quang cảnh phiên họp.

Chế độ đãi ngộ còn chưa phù hợp

Chiều 5/6, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đăng đàn trả lời chất vấn về các nội dung bao gồm công tác tuyển chọn, đào tạo và chế độ chính sách đối với vận động viên thể thao, nghệ sĩ trong các lĩnh vực nghệ thuật; giải quyết việc làm cho vận động viên, nghệ sĩ sau thời kỳ thi đấu, biểu diễn đỉnh cao; Việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp kích cầu, phục hồi du lịch trong năm 2024 và những năm tiếp theo; giải pháp phát triển sản phẩm du lịch đêm; chính sách đặc thù, thu hút đầu tư cho các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Tại phiên họp, Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Quảng Bình) nêu, thời gian qua dư luận xôn xao trước nhiều vụ việc vận động viên thành tích cao tố cáo huấn luyện viên bớt xén tiền thưởng, khẩu phần ăn.

Cho rằng những vụ việc trên đã làm xấu đi hình ảnh thể thao Việt Nam trong mắt công chúng. Bên cạnh đó, thể hiện mặt trái của thể thao thành tích cao, phản ánh hiện thực là chế độ đãi ngộ chưa phù hợp, cơ chế quản lý chưa thực sự hiệu quả.

Điều này kéo theo hậu quả thể thao thành tích cao của Việt Nam không thể phát triển trong môi trường công bằng, minh bạch, không tạo được động lực cho vận động viên và huấn luyện viên. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp lâu dài để quản lý và đảm bảo không tái diễn tình trạng trên.

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhìn nhận, mặc dù chỉ là hai sự việc có tính chất cá biệt là vụ tiền ăn của đội tuyển bóng bàn khi tham gia tập huấn tại Trung tâm Thể thao Hà Nội và tiền của đội thể dục dụng cụ nhưng “đây là điều nhức nhối của ngành”.

“Khi phát hiện ra chúng tôi đã kiên quyết xử lý, thực hiện theo phương châm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước là không có ngoại lệ và làm nghiêm theo quy định”, Bộ trưởng khẳng định. Đồng thời, "tư lệnh" ngành văn hóa - thể thao cho biết, đã kỷ luật bằng phương pháp hành chính và đã thông tin, cung cấp tài liệu cho các cơ quan chức năng khác để xem xét điều tra.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh đây là lời cảnh tỉnh cho công tác huấn luyện nhưng cũng thừa nhận “việc này chúng tôi biết hơi chậm, cũng cần kiểm điểm lại”.

Về giải pháp, Bộ trưởng cho biết, trước hết, cần bổ sung hoàn chỉnh quy định đã ban hành về quản lý đội tuyển. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm. “Lâu nay có kiểm tra nhưng kiểm tra chất lượng đào tạo, ít kiểm tra chế độ chính sách”, Bộ trưởng nói. Giải pháp nữa được Bộ trưởng đề cập là công khai minh bạch chế độ tiền ăn, tiền thưởng, nghiêm cấm việc lập quỹ. Toàn ngành đang thực hiện việc này.

Tạo điều kiện thuận lợi nhất cho vận động viên yên tâm thi đấu, phát triển

Đại biểu Trần Quang Minh (Đoàn Quảng Bình) cho biết, đa số các vận động viên đều chung nỗi lo sẽ làm công việc gì sau khi giã từ sự nghiệp thi đấu. Sau khi giải nghệ, chỉ có số ít vận động viên được chuyển sang làm công tác huấn luyện hoặc các công việc khác liên quan đến thể thao, kinh doanh.

Theo quy định tại Điều 5, Điều 7 Nghị định số 36/2019/NĐ-CP, cần bảo đảm việc học tập văn hóa, chính trị cho vận động viên, ưu đãi về học nghề và giải quyết việc làm cho vận động viên thành công. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp lâu dài để đảm bảo tương lai cho vận động viên sau khi giải nghệ.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định, thời gian qua, Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm đến vấn đề thể thao. Các chính sách về đào tạo, việc làm, tiền thưởng trong thi đấu đến nay đã được áp dụng trong toàn quốc. Qua đó, đã góp phần động viên đội ngũ thể thao thành tích cao đạt được những thành tích đáng phấn khởi.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng trả lời chất vấn tại phiên họp.

Tuy nhiên, để giải quyết được việc làm có tính chất căn cơ cho vận động viên sau khi thi đấu đỉnh cao còn nhiều khó khăn. Các khó khăn nổi lên là do trình độ đào tạo và nghề nghiệp của họ chưa được chuyển đổi sau khi hết thời gian thi đấu đỉnh cao; nghề nghiệp đó cũng chưa hẳn thích hợp với từng vận động viên và từng loại hình đã được rèn luyện, thi đấu.

Theo Bộ trưởng, về lâu dài, không phải tất cả các vận động viên đều trở về cơ quan làm công tác huấn luyện trong các đơn vị sự nghiệp công lập do nhà nước quản lý. Do vậy, cũng phải thay đổi cách tiếp cận để giải quyết việc làm bằng nhiều cách khác nhau.

Bộ trưởng cho biết, đang đề xuất với Chính phủ phối hợp với các bộ ngành tập trung đánh giá tổng thể tác động của các chính sách vừa qua. Sau đó, đề xuất Chính phủ ban hành chính sách mới theo hướng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho vận động viên để có thể tập trung, yên tâm thi đấu và phát triển ngành nghề theo đúng nguyện vọng, sở trường của mình.

Tường Minh