Đảng Cộng sản Việt Nam qua các kỳ đại hội

QĐND - Hội nghị hợp nhất các tổ chức Cộng sản ở Việt Nam dưới sự chủ trì của Chủ tịch Hồ Chí Minh, diễn ra từ ngày 3 đến 7-2-1930 tại Cửu Long (Trung Quốc) mang tầm vóc lịch sử của Đại hội thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội nghị đã đề ra Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt và Điều lệ vắn tắt của Đảng; vạch ra đường lối giải phóng dân tộc và tiến lên CNXH của cách mạng Việt Nam. Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng là đồng chí Trần Phú. Từ đó đến nay, Đảng ta đã trải qua 11 kỳ đại hội và sẽ tổ chức Đại hội XII của Đảng từ ngày 20 đến 28-1-2015, tại Hà Nội. Mỗi kỳ đại hội Đảng là một mốc lịch sử quan trọng, khẳng định những thắng lợi, thành tựu, đúc rút kinh nghiệm cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng. Báo Quân đội nhân dân trân trọng giới thiệu các kỳ đại hội của Đảng ta.

* Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ I

Diễn ra từ ngày 27 đến 31-3-1935, tại Ma Cao, Trung Quốc. Dự đại hội có 13 đại biểu chính thức thay mặt cho 500 đảng viên trong nước và các Đảng bộ ở nước ngoài.

Đại hội bầu Ban Chấp hành (BCH) Trung ương gồm 9 ủy viên chính thức và 4 ủy viên dự khuyết. Đồng chí Lê Hồng Phong được bầu làm Tổng Bí thư. BCH Trung ương nhất trí cử đồng chí Nguyễn Ái Quốc là đại biểu của Đảng bên cạnh Quốc tế Cộng sản.

Đại hội đánh dấu sự khôi phục hệ thống tổ chức của Đảng từ Trung ương đến địa phương, từ trong nước ra ngoài nước; đẩy mạnh cuộc vận động thu phục quần chúng, thống nhất phong trào đấu tranh cách mạng của công nhân, nông dân và các tầng lớp nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng.

* Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ II

Diễn ra từ ngày 11 đến 19-2-1951 tại xã Vinh Quang, huyện Chiêm Hóa, Tuyên Quang. Dự đại hội có 158 đại biểu chính thức, 53 đại biểu dự khuyết, đại diện cho hơn 766.000 đảng viên Cộng sản trên toàn Đông Dương.

Đại hội thông qua Báo cáo Chính trị, Báo cáo "Hoàn thành giải phóng dân tộc, phát triển dân chủ nhân dân, tiến tới chủ nghĩa xã hội", thông qua Chính cương của Đảng Lao Động Việt Nam (Đảng ra hoạt động công khai và lấy tên này).

Đại hội đã phát triển đường lối kháng chiến và đề ra những chính sách cụ thể để đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi hoàn toàn và chuẩn bị những tiền đề đi lên CNXH sau khi kháng chiến thành công. Do sự phát triển và yêu cầu của sự nghiệp cách mạng và kháng chiến, đại hội quyết định xây dựng ở mỗi nước Đông Dương một Đảng Cộng sản riêng. Ở Việt Nam, Đảng lấy tên là Đảng Lao động Việt Nam. Đại hội đánh dấu một mốc quan trọng trong quá trình lãnh đạo và trưởng thành của Đảng ta; đồng thời có nhiều đóng góp quý báu vào kho tàng lý luận cách mạng nước ta.

Đại hội bầu BCH Trung ương gồm 19 ủy viên chính thức và 10 ủy viên dự khuyết (Bộ Chính trị gồm 7 ủy viên chính thức và 1 dự khuyết). Đại hội bầu Chủ tịch Hồ Chí Minh là Chủ tịch Đảng, bầu đồng chí Trường Chinh làm Tổng Bí thư.

* Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ III

Diễn ra từ ngày 5 đến 10-9-1960 tại Hà Nội; có 525 đại biểu chính thức và 51 đại biểu dự khuyết đại diện hơn 500.000 đảng viên trong cả nước về dự đại hội.

Đại hội đã tiến hành tổng kết 30 năm lãnh đạo của Đảng, nêu lên những bài học có ý nghĩa lý luận và thực tiễn của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng. Đại hội phân tích kỹ đặc điểm, tình hình cách mạng Việt Nam, quyết định đường lối cách mạng XHCN, xây dựng CNXH ở miền Bắc và đường lối cách mạng miền Nam nhằm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; đề ra nhiệm vụ và phương hướng của kế hoạch 5 năm lần thứ nhất.

Đại hội bầu BCH Trung ương gồm 47 ủy viên chính thức và 31 ủy viên dự khuyết; BCH Trung ương đã bầu Bộ Chính trị gồm 11 ủy viên chính thức. Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục giữ cương vị Chủ tịch Đảng. Đồng chí Lê Duẩn được bầu làm Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đảng.

* Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IV

Diễn ra từ ngày 14 đến 20-12-1976 tại Hà Nội. Tham dự đại hội có 1.008 đại biểu chính thức đại diện cho 1.550.000 đảng viên của cả hai miền đất nước, cùng với sự có mặt của đại diện nhiều Đảng Cộng sản và các tổ chức quốc tế khác.

Đại hội IV của Đảng diễn ra trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước thắng lợi hoàn toàn, hai miền Nam - Bắc thống nhất sau hơn 20 năm bị chia cắt.

Đại hội thảo luận, đánh giá quyết định chuyển cách mạng Việt Nam từ cách mạng XHCN ở miền Bắc và cách mạng dân tộc dân chủ ở miền Nam sang thực hiện cách mạng xã hội trên toàn đất nước; đề ra đường lối xây dựng CNXH trong phạm vi cả nước, gồm: Đường lối chung cách mạng XHCN và Đường lối xây dựng kinh tế trong thời kỳ quá độ.

Đại hội thông qua Báo cáo Chính trị, Báo cáo về phương hướng, nhiệm vụ và mục tiêu chủ yếu của kế hoạch 5 năm (1976-1980), Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng và sửa đổi Điều lệ Đảng. Đại hội tổng kết cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đưa đất nước đi lên CNXH.

Đại hội đổi tên Đảng Lao động Việt Nam thành Đảng Cộng sản Việt Nam; bổ sung Điều lệ Đảng. Đại hội bầu BCH Trung ương gồm 101 Ủy viên chính thức, Bộ Chính trị gồm 14 ủy viên. Đồng chí Lê Duẩn được bầu làm Tổng Bí thư.

(Còn nữa)

QĐND