Đăng hình ảnh, video có hình của người khác lên mạng xã hội có vi phạm pháp luật?

ĐÁP:

I. Quyền của cá nhân đối với hình ảnh.

Theo khoản 1, 2 Điều 32 Bộ luật Dân sự năm 2015, Quyền của cá nhân đối với hình ảnh được quy định như sau:

“1. Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình.

Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý.

Việc sử dụng hình ảnh của người khác vì mục đích thương mại thì phải trả thù lao cho người có hình ảnh, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

2. Việc sử dụng hình ảnh trong trường hợp sau đây không cần có sự đồng ý của người có hình ảnh hoặc người đại diện theo pháp luật của họ: Hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng; Hình ảnh được sử dụng từ các hoạt động công cộng, bao gồm hội nghị, hội thảo, hoạt động thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật và hoạt động công cộng khác mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh”.

Theo quy định trên, khi sử dụng hình ảnh của người khác thì cần phải được sự đồng ý của người đó, trừ các trường hợp: Hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng; Hình ảnh được sử dụng từ các hoạt động công cộng, bao gồm hội nghị, hội thảo, hoạt động thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật và hoạt động công cộng khác mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.

Vậy, nếu việc sử dụng hình ảnh của người khác đăng lên mạng xã hội là vì lợi ích công cộng, hoặc vì những lý do khác mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người đó thì sẽ không cần có sự đồng ý của người đó khi sử dụng. Ngoại trừ các lý do trên thì người bị sử dụng hình ảnh có quyền khởi kiện ra Tòa án (khoản 3 Điều 32 BLDS).

II. Về hình thức xử phạt.

Xử phạt hành chính.

Theo quy định tại điểm a khoản 1 và khoản 2 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 03/2/2020 của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử (gọi tắt là NĐ 15/2020) thì:

“Điều 101. Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội

1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:

a) Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân;

…

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự”.

Vậy, hành vi đăng tải hình ảnh, video gây ảnh hưởng đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của người khác thì bị phạt tiền lên đến 20 triệu đồng. Nếu hành vi đăng tải hình ảnh, video tiết lộ bí mật đời tư cá nhân nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì bị phạt tiền lên đến 30 triệu đồng. Người có hành vi vi phạm bị buộc phải gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật.

2. Xử lý hình sự.

Trong trường hợp hành vi đăng tải hình ảnh, video gây ảnh hưởng, xúc phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người khác thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm e khoản 2 Điều 155 BLHS hiện hành thì bị phạt tù 03 tháng đến 02 năm. Nếu gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 46% trở lên hoặc làm nạn nhân tự sát (khoản 3 Điều 155 BLHS) thì bị phạt tù lên đến 05 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định lên đến 05 năm./.

Thanh Thịnh