Đằng sau bất ổn chính trị mới ở Bulgaria

Các cuộc biểu tình dân sự mới ở Bulgaria bắt đầu vào đầu vào tháng 7, do tức giận với chính phủ về những thất bại trong việc kiềm chế tham nhũng trên diện rộng.

Người biểu tình xuống đường yêu cầu Thủ tướng Boyko Borissov và Tổng công tố Ivan Geshev từ chức. Ảnh: EUObserver

Bất chấp áp lực bủa vây , chính phủ kiên quyết không từ chức

Không ngừng hô vang “Mafia” và “Từ chức”, người biểu tình cáo buộc chính phủ của Thủ tướng Boyko Borissov và Tổng công tố Ivan Geshev cố ý trì hoãn các cuộc điều tra về mối liên hệ giữa các quan chức tham nhũng và các nhóm tội phạm địa phương. Đây là cách mà người dân nước này bày tỏ sự phẫn nộ trước việc thư ký về các vấn đề pháp lý và chống tham nhũng kiêm cố vấn an ninh và quốc phòng của Tổng thống Rumen Radev bị tạm giữ để thẩm vấn, bên cạnh việc khám xét văn phòng của họ nằm trong các cuộc điều tra về tham nhũng.

Người biểu tình liên tiếp gây sức ép yêu cầu Thủ tướng Borissov và Tổng công tố Geshev từ chức, sau một cuộc đột kích vào văn phòng của Tổng thống Radev – nhân vật chỉ trích mạnh mẽ chính phủ hiện tại. Vì vậy, cuộc đột kích này được xem là một nỗ lực khiến nguyên thủ quốc gia nổi tiếng này “câm lặng” và cho thấy, mối hận thù lớn giữa hai nhà lãnh đạo. Tháng trước, Thủ tướng Borissov đã cáo buộc Tổng thống Radev sử dụng máy bay không người lái để do thám ông. Trong khi đó, Tổng thống Radev đã ra mặt ủng hộ những người biểu tình kêu gọi họ “tống khứ mafia ra khỏi chính phủ”. Ông cũng cho rằng, sự tức giận là điều tất nhiên do những uất ức chồng chất trong nhiều năm. Trong một tuyên bố hôm 12-7, Tổng thống Radev đã kêu gọi Chính phủ và Tổng Công tố nước này từ chức, cho rằng đây là cách duy nhất để giảm bớt căng thẳng chính trị hiện nay.

Biệt thự bí mật

Bulgaria là quốc gia nghèo nhất với nạn tham nhũng tồi tệ nhất trong Liên minh Châu Âu (EU). Từ lâu nước này đã cam kết sẽ triệt hạ tận gốc tình trạng tham nhũng, nhưng vẫn chưa một quan chức cấp cao nào phải chịu án tù do các vấn đề liên quan về tham nhũng. Và bất chấp những lời kêu gọi từ chức, làn sóng biểu tình, liên minh cầm quyền cho biết họ sẽ tiếp tục nắm quyền cho đến khi kết thúc nhiệm vụ vào mùa xuân năm 2021.

Các cuộc biểu tình chống chính phủ đang diễn ra được đánh giá là lớn nhất trong lịch sử 7 năm qua của Bulgaria. Nó là kết quả của những căng thẳng về chính trị tích tụ trong những năm qua tại nước này. Tính đến nay, các cuộc biểu tình đã lan rộng ra 16 tỉnh, thành phố trên toàn lãnh thổ Bulgaria. Trong một động thái để dập tắt các cuộc biểu tình, Thủ tướng Borissov hồi cuối tuần qua đã sa thải ba bộ trưởng của mình. Những người biểu tình hoan nghênh động thái này nhưng gần 20.000 người sau đó đã quay lại trên đường phố - tiếp tục kêu gọi ông Borissov phải từ chức.

Trong khi đó, việc lộ thông tin về biệt thự bí mật bên bờ biển của cựu lãnh đạo đảng của người Thổ Nhĩ Kỳ thiểu số ở Bulgaria, ông Ahmed Dogan (một người ủng hộ Thủ tướng Borissov) càng như thổi bùng ngọn lửa biểu tình. Vụ bê bối đã lan đến tận Brussels, nơi Chủ tịch của nhóm ALDE tự do, Hans van Baalen, đã lên Twitter viết những dòng ủng hộ ông Dogan. Bài đăng đã tạo ra một phản ứng dữ dội sau khi ông Baalen gọi những người biểu tình là “cực đoan”.

KHẢ ANH