Đằng sau bộ ảnh xiếc Việt Nam từ năm 2009

Xiếc là tên bộ ảnh của tay máy người Uruguay Christian Rodriguez. Lấy cảm hứng từ bộ ảnh Indian Circus (Rạp xiếc Ấn Độ) của Mary Ellen Mark năm 1993, ông đã chụp ảnh các gia đình làm nghề xiếc từ năm 2009-2012 tại Hà Nội và TP.HCM. Trong ảnh, người đứng giữa họ Nguyen uốn dẻo trước một buổi biểu diễn tại TP.HCM.

Bộ ảnh từng được đăng tải trên National Geographic với tiêu đề "Behind the Curtain of Vietnam's Oldest Circus (tạm dịch: Gánh xiếc Việt phía sau bức màn)" năm 2016. Đến nay, bộ ảnh tiếp tục được chia sẻ rộng rãi nhờ lột tả góc khuất nghề xiệc. Trong ảnh, Nguyễn Thu Thị Hương, một người cưỡi voi của Liên đoàn Xiếc Việt Nam, đang chờ đợi để lên sân khấu ở Ninh Bình.

Thời điểm đó, nghệ sĩ xiếc ở Việt Nam kiếm được khoảng 150 USD/tháng, cộng thêm 4 USD cho mỗi buổi biểu diễn. Số tiền không đủ sống. Vì vậy, hầu hết nghệ sĩ đều kiếm thêm bằng cách biểu diễn tại các bữa tiệc riêng tư hoặc câu lạc bộ đêm.

Bộ ảnh lột tả sự khao khát tìm kiếm dấu vết của các giá trị phổ quát, chẳng hạn như sự cam kết, hy sinh hoặc tình yêu.

Chân dung các diễn viên xiếc.

Tiếp cận cuộc sống riêng tư của các thành viên đoàn xiếc không phải là điều dễ dàng. "Các nghệ sĩ xiếc thích công chúng tập trung vào hào quang trên sân khấu, chứ không phải cuộc sống cá nhân", vị nhiếp ảnh gia viết. Trong chuyến đi cuối cùng thực hiện bộ ảnh này, Christian Rodriguez cư trú 4 tháng tại một nhà hát bỏ hoang ở Hà Nội. Ông ăn ở và sinh hoạt cùng đoàn để từ từ có được sự tin tưởng.

Ở đây không có phòng riêng, các nghệ sĩ dùng tấm gỗ hoặc nhựa dựng tạm thành phòng.

Mọi hoạt động sinh hoạt đều diễn ra ở nhà hát bỏ hoang.

Christian cho biết ông không chỉ muốn thể hiện nỗ lực và sự cống hiến của các nghệ sĩ, mà còn đi sâu vào cuộc sống thường ngày. Những câu chuyện nhân văn đằng sau chương trình biểu diễn, chẳng hạn cô gái lên thành phố để chinh phục ước mơ, người mẹ một mình chăm sóc con trai và những gia đình đang lớn lên trong bối cảnh rạp xiếc...

Mặc dù tính chất nghề nghiệp khó nhọc, họ cũng trải qua những khó khăn và niềm vui trong cuộc sống giống như mọi người.

Một người đàn ông đang huấn luyện voi.

Cảnh ép dẻo của một diễn viên nhí.

Vào giai đoạn 2007-2012, đông đảo khán giả quan tâm các buổi biểu diễn xiếc.

Tường Vi

Ảnh: Christian Rodriguez