Đằng sau cú lao dốc mạnh nhất lịch sử chứng khoán vừa xảy ra
Phiên giao dịch ngày 20/10 ghi nhận cú giảm mạnh nhất của VN-Index trong lịch sử chứng khoán. Giới phân tích nhận định, phản ứng của thị trường có phần đột ngột, tiêu cực hơn tất cả kịch bản đề ra. Tuy nhiên, không nên hoảng loạn, đây là cơ hội tái cơ cấu danh mục cho những nhà đầu tư đủ bình tĩnh và có sẵn tiền mặt.
Nhà đầu tư ồ ạt bán tháo, VN-Index lao dốc về cuối phiên, khiến chỉ số chính giảm kỷ lục hơn 94 điểm.Cổ phiếu la liệt giảm sàn, 325 mã trên HoSE chìm trong sắc đỏ, trong đó 108 cổ phiếu nằm sàn. Thị trường không có yếu tố hỗ trợ nào đủ sức kìm hãm đà giảm của VN-Index. Đến cuối phiên, nhiều cổ phiếu, đặc biệt trong bất động sản còn dư bán sàn từ hàng triệu, tới chục triệu đơn vị.
Trao đổi với PV Tiền Phong về diễn biến lao dốc mạnh của VN-Index trong phiên hôm nay, ông Vũ Duy Khánh - Giám đốc Phân tích CTCK Smart Invest (AAS) - cho rằng nhịp giảm này nằm trong xu hướng điều chỉnh kỹ thuật đã được lường trước, song phản ứng của thị trường có phần tiêu cực hơn dự kiến.
Theo ông Khánh, mức điều chỉnh 15-20 điểm là hợp lý sau chuỗi tăng mạnh, thậm chí việc chỉ số lùi về vùng 1.680 - 1.700 điểm vẫn nằm trong kịch bản bình thường. Tuy nhiên, việc VN-Index giảm sâu về quanh 1.630 - 1.640 điểm cho thấy tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng mạnh bởi hiệu ứng lan tỏa tiêu cực.

Hơn 100 cổ phiếu trên HoSE giảm sàn.
“Cổ phiếu hôm nay giảm sàn hàng loạt chủ yếu do tâm lý phản ứng dây chuyền. Khi một vài cổ phiếu lớn, đặc biệt trong nhóm bất động sản và chứng khoán, giảm sàn, nhà đầu tư có xu hướng bán giảm tỷ trọng theo. Làn sóng chốt lời lan rộng khiến toàn thị trường rơi vào trạng thái hoảng loạn” - ông Khánh phân tích và nhấn mạnh, thực tế không xuất hiện thông tin tiêu cực mới nào đủ lớn để lý giải mức giảm sâu như vậy. Thị trường điều chỉnh là cần thiết, nhưng mức độ hôm nay có ảnh hưởng tâm lý, chứ không xuất phát từ yếu tố cơ bản.
Liên quan thông tin nhận được sự quan tâm của thị trường là kết luận của Thanh tra Chính phủ về phát hành và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp, ông Khánh cho rằng, ngoài Novaland, các trường hợp khác không phải chuyển cơ quan điều tra, vì vậy ảnh hưởng chủ yếu ở tâm lý.
Nhà đầu tư nên làm gì?
Theo thống kê của ông Khánh, trong quá khứ, sau những phiên giảm trên 4%, thị trường T+3 hay tới T+5 thường hồi phục (trong vòng 3-5 phiên kế tiếp). Vì vậy, nhà đầu tư không nên quá bi quan trong bối cảnh hiện tại. “Đây là thời điểm nên bình tĩnh quan sát, không cần bán tháo. Với tầm nhìn trung hạn, nhịp điều chỉnh này có thể mở ra cơ hội mua vào ở vùng giá hấp dẫn hơn” - ông Khánh khuyến nghị.
Về vùng hỗ trợ, ông Khánh cho rằng khu vực quanh 1.600 điểm sẽ là vùng “đẹp” để tích lũy trở lại. Một số nhóm cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt, đặc biệt là chứng khoán và tài chính, vẫn có triển vọng tích cực khi kết quả kinh doanh quý III khả quan. Những mã không bị bán sàn hoặc có lượng dư bán ít trong phiên hôm nay thường sẽ là nhóm có khả năng bật sớm khi thị trường hồi.
Chuyên gia từ AAS cũng đánh giá, rủi ro margin đang ở mức vừa phải, do thị trường thời gian qua không quá hưng phấn, đà tăng chủ yếu nhờ các mã trụ. “Nhiều nhà đầu tư đã có kinh nghiệm hơn, phản ứng nhanh, nên rủi ro không quá lớn” - ông Khánh nhận định.

Chuyên gia cho rằng đây là thời điểm nên bình tĩnh quan sát, không cần bán tháo.
Ông Nguyễn Trọng Đình Tâm - Phó Giám đốc Khối Phân tích CTCP Chứng khoán ASEAN - cho biết nhịp giảm mạnh thường diễn ra sau giai đoạn FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội). “Chúng ta có thể lấy các lý do hiện hữu về câu chuyện trái phiếu hoặc lấy thêm các tin đồn để giải thích, tuy nhiên thị trường khi tăng quá nhiều thì việc giảm để hấp thụ lực cung là điều phù hợp về mặt kỹ thuật” - ông Tâm nói.
Theo đó, những phiên giảm mạnh như hôm nay thường mở ra cơ hội lớn để mua vào, thậm chí là cơ hội cho nhà đầu tư mở vị thế margin. Ông Tâm cho rằng xu hướng tăng trung hạn của thị trường, được hình thành từ quý II năm nay, vẫn chưa thay đổi, nhờ các yếu tố vĩ mô tích cực và triển vọng nâng hạng thị trường tiếp tục được duy trì.
Với nhóm nhà đầu tư đang nắm cổ phiếu có giá vốn cao và chịu lỗ ngắn hạn, có thể bán giảm tỷ trọng một phần ngay đầu phiên 21/10, sau đó chờ nhịp hồi để xử lý tài khoản, nhưng không nên bán đuổi bằng mọi giá.
Trong khi đó, nhà đầu tư đang nắm tỷ trọng tiền mặt cao có thể tận dụng nhịp giảm để giải ngân dần vào các nhóm ngành được dòng tiền lớn quan tâm như ngân hàng, chứng khoán và bất động sản; tuy nhiên, tránh một số doanh nghiệp đang gặp vấn đề về trái phiếu.
Ông Tâm khuyến nghị: “Trường hợp nhà đầu tư đang lỗ nặng, cần đánh giá lại phương pháp xác định điểm mua cũng như cách quản trị danh mục. Nếu hiểu đơn giản, chúng ta đã kiếm được rất nhiều lợi nhuận trong nhiều tháng qua thì 1 cây sàn cũng không phải là điều quá đáng sợ”.