Đằng sau nỗ lực vượt sông Dnipro của lực lượng tinh nhuệ nhất Ukraine
Trung tâm 73 - một trong các đơn vị tinh nhuệ nhất của lực lượng đặc biệt Ukraine hoạt động trong những khu vực đối phương kiểm soát, bí mật thâm nhập vào các doanh trại của Nga để đặt bom và chuẩn bị điều kiện để tấn công giành lại lãnh thổ.
Cuộc đua kiểm soát sông Dnipro
Kế hoạch tác chiến ban đầu của Ukraine đã không còn phù hợp vào khoảnh khắc vỡ đập Nova Kakhovka. Vì thế, các sĩ quan thuộc lực lượng đặc biệt của Kiev đã dành 6 tháng điều chỉnh cách thức chiến đấu nhằm đảm bảo việc vượt sông Dnipro ở phía Nam Ukraine.
Tuy nhiên, điều đó vẫn chưa đủ để vượt sông. Họ cần những dấu hiệu cho thấy mình có thể thực hiện kế hoạch này.
Một trong các sĩ quan của Ukraine có biệt danh là Skif cho biết, anh đã áp dụng chiến thuật giống như một loài lưỡng cư ngụy trang, đó là tính toán và thận trọng cho tới thời điểm tấn công.
Skif là một sĩ quan thuộc Trung tâm 73 - một trong các đơn vị tinh nhuệ nhất của lực lượng đặc biệt Ukraine - hoạt động trong những khu vực đối phương kiểm soát, bí mật thâm nhập vào các doanh trại của Nga để đặt bom và chuẩn bị điều kiện để tấn công giành lại lãnh thổ.
Đến cuối tháng 5/2023, các lực lượng thuộc Trung tâm 73 đã có mặt dọc bờ sông, một vài người trong số họ gần như nằm trong tầm nhìn của đập Kakhovka. Họ cũng nằm trong tầm bắn của các lực lượng Nga, vốn kiểm soát con đập và khu vực đất liền dọc sông Dnipro kể từ những ngày đầu xung đột. Cả hai bên đều biết cuộc phản công sắp xảy ra của Ukraine nhằm mục đích kiểm soát dòng sông, đóng vai trò như là chìa khóa để giành lại khu vực phía Nam.
Trong những ngày đầu chiến dịch phản công của Ukraine, ngày 6/6, một vụ nổ đã phá hủy con đập, cuốn trôi các vị trí của quân đội nước này.
"Chúng tôi đã sẵn sàng vượt sông. Và sau đó con đập bị nổ", Skif nói. Nước đã dâng lên 20 mét, nhấn chìm tuyến tiếp tế của Skif, các vị trí của Nga và mọi thứ mà nó đi qua. Cuộc đua bây giờ mới thực sự bắt đầu, tập trung vào việc: Lực lượng của bên nào có thể kiểm soát các hòn đảo khi nước rút và qua đó kiểm soát toàn bộ sông Dnipro?
Đằng sau nỗ lực vượt sông đầy thách thức
Phóng viên của AP đã tham gia vào một trong những đơn vị bí mật của Ukraine hoạt động trong 6 tháng qua dọc sông Dnipro. Họ là những người ếch hoạt động vào ban đêm. Họ biến mình từ những dân thường không mấy đặc biệt trở thành các binh lính tinh nhuệ. Vào buổi sáng, khi chiến dịch kết thúc, họ lại quay về là những người không rõ danh tính. Họ hiếm khi thừa nhận về công việc của mình. Ukraine đã tạo ra các chiến dịch đặc biệt này nhằm phản ứng trước việc Nga sáp nhập Crimea năm 2014.
“Chúng tôi nhận ra rằng mình có quân số nhỏ hơn nhiều so với đối thủ. Điều quan trọng là tập trung vào chất lượng. Đây là những nhóm nhỏ tiến hành các nhiệm vụ chiến lược", Oleksandr Kindratenko - thư ký báo chí thuộc Lực lượng Hoạt động Đặc biệt của Ukraine cho hay. Ông cho biết, những người này được một số nước châu Âu huấn luyện và trang bị nhưng kinh nghiệm tác chiến gần đây đã đưa họ trở thành bậc thầy trong lĩnh vực của mình.
Những nhiệm vụ mà các đơn vị này thực hiện hàng ngày, như trinh sát gần nhất có thể các vị trí của Nga, đặt thiết bị nổ ở những nơi các lực lượng của Moscow hiện diện hoặc tiến hành các chiến dịch dưới nước, đều rủi ro cao. Đó chẳng khác nào sứ mệnh tự sát.
Khi nước rút vào tháng 7/2023, Nga và Ukraine đều tiến về phía dòng sông từ các hướng đối diện, Nga từ phía Nam và Ukraine từ phía Bắc. Lực lượng thuộc Trung tâm 73 đã trinh sát và tiến công dọc sông. Nhiệm vụ mà đơn vị của Skif phải thực hiện là giành lại một hòn đảo gần con đập bị vỡ, nay đã bị bùn đất và cây cối bao phủ. Mạng lưới tình báo ở khu vực Kherson cũng như các hình ảnh từ vệ tinh và UAV cho thấy lực lượng của Nga đã tái tổ chức các vị trí.
Khi đơn vị của Skif bắt được tín hiệu liên lạc vô tuyến của Nga, họ ngay lập tức nắm được đối phương có bao nhiêu binh lính và loại vũ khí họ sẽ đối mặt. Nhờ vậy, quân đội Ukraine có thể vượt sông, tránh quân đội Nga và chờ tiếp viện. Tuy nhiên, không lâu sau đó lợi thế này đã không còn nữa. Trong một cuộc giao tranh, Nga đã điều tên lửa Iskander và hàng chục UAV thả hàng trăm quả lựu đạn.
"Trên không, họ (Nga-ND) hoàn toàn chiếm ưu thế", Skif nói. Trong khi đó, quân tiếp viện của Ukraine không đủ. Các lực lượng Kiev phải rút quân dưới hỏa lực dữ dội.
Theo AP, một cơ hội đã đến với Ukraine khi một nhóm lính Nga quyết định đầu hàng và tiết lộ với Skif chính xác những gì cần biết về đơn vị của Moscow trên hòn đảo mà các lực lượng của Kiev được giao nhiệm vụ chiếm lấy, nằm ngay bên ngoài làng Krynky.
Skif chắc chắn có thể chiếm được hòn đảo và hơn thế nữa với 20 binh lính giàu kinh nghiệm. Nhưng không phải là không có lời hứa về sự hỗ trợ đầy đủ để lực lượng chính quy Ukraine có thể giữ được lãnh thổ. Chỉ huy của anh sau đó đã đồng ý và nói rằng, Skif sẽ nhận được hỗ trợ - nếu anh quay lại với một thước phim về đơn vị của mình trong làng và treo cờ Ukraine.
Đó là những gì diễn ra vào giữa tháng 10, một UAV của Ukraine đã mang cờ nước này bay trên bầu trời Krynky vào khoảnh khắc Skif và lực lượng của anh tiến tới ngôi làng do đối phương kiểm soát. Họ chụp được bức ảnh cho thấy con đường đã được dọn sạch, gửi nó về cho trụ sở và thiết lập một đầu cầu.
Một số lữ đoàn của Ukraine đã được điều tới để kiểm soát vị trí này và hiện diện ở đây kể từ đó. Nhưng nhiệt độ ban đêm xuống dưới 0 độ C và các lực lượng của Ukraine phần lớn không được trang bị đầy đủ so với quân đội Nga gần đó. Nắm giữ các vị trí và tiến công vào mùa đông trở thành nhiệm vụ khó khăn hơn nhiều với quân đội Ukraine.
Trong những tuần gần đây, Nga đã sử dụng bom lượn có thể được triển khai từ các vị trí cách hàng chục km, cũng như các UAV thả lựu đạn, Viện Nghiên cứu Chiến tranh và Viện Hudson cho hay.
Trong cuộc họp báo vào đầu tháng này, Tổng thống Nga Vladimir Putin thừa nhận Nga đã rút quân về một vài km, nhưng ông khẳng định các lực lượng của Ukraine đang chiến đấu một cách vô ích và tổn thất lớn nhiều hơn những gì họ đạt được.
"Tôi thậm chí không biết tại sao họ lại làm vậy", Tổng thống Putin nói.