Đang trẻ khỏe bất ngờ vỡ u gan do ung thư

“Khối u gan vỡ nếu không được xử trí ngay, bệnh nhân sẽ bị mất máu ồ ạt trong ổ bụng dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn. Vì vậy với những triệu chứng như: Đau bụng dữ dội, chóng mặt, hoa mắt, choáng váng, buồn nôn, nôn, da tái nhợt, huyết áp giảm, mạch đập nhanh… cần đến bệnh viện ngay”, BS. CKI Nguyễn Xuân Trường, Phó khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa Bắc Giang cho biết.

Đang khỏe mạnh không ngờ gan vỡ do ung thư

Bệnh viện Bãi Cháy vừa phẫu thuật cấp cứu thành công cho bệnh nhân G.M.S (18 tuổi, ở Tuyên Quang) nguy kịch do vỡ u gan. Bệnh nhân có tiền sử khỏe mạnh, đột ngột xuất hiện đau bụng vùng thượng vị dữ dội, nhập viện trong tình trạng da niêm mạc nhợt, huyết áp tụt, bụng chướng, đau khắp bụng...

Xét nghiệm có tình trạng thiếu máu nặng, kết quả CTscanner ổ bụng cho thấy nhu mô gan trái có khối u kích thước 103x80mm, nhiều dịch máu ổ bụng. Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cấp cứu với chẩn đoán sốc mất máu do u gan vỡ.

Quá trình phẫu thuật xác định, khối u gan trái kích thước khoảng 10x10cm đã vỡ đang chảy máu, ổ bụng chứa khoảng 2200ml máu tươi lẫn máu cục. Phẫu thuật viên đã tiến hành cắt gan trái. Kết quả giải phẫu bệnh xác định bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào gan.

Hình ảnh u gan vỡ gây tràn máu ổ bụng - Ảnh BVCC

Tương tự, bệnh nhân L.C.Đ, nam, 25 tuổi, tiền sử khỏe mạnh, vào Bệnh viện Ung bướu Thanh Hóa trong tình trạng đau bụng dữ dội vùng hạ sườn phải kèm chướng bụng. Bệnh nhân được chẩn đoán ung thư gan nguyên phát (HCC) có biến chứng vỡ khối u hạ phân thùy V gây chảy máu trong ổ bụng, được chỉ định nút mạch cấp cứu.

BS.CKI Trần Tuấn Anh, Khoa Ung bướu 1, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết, vỡ u gan là tình huống cấp cứu ngoại khoa rất nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao nếu không được can thiệp, cấp cứu kịp thời. Hầu hết bệnh nhân còn rất trẻ, tiền sử hoàn toàn khỏe mạnh, khối u gan phát triển âm thầm và đột ngột vỡ gây chảy máu ồ ạt, sốc mất máu nên nguy cơ tử vong rất cao.

BS.CKI Nguyễn Xuân Trường, Phó khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa Bắc Giang cảnh báo, rất nhiều người bệnh không biết bản thân bị ung thư gan cho đến khi khối u vỡ gây xuất huyết trong ổ bụng với những triệu chứng như: Đau bụng dữ dội, chóng mặt, hoa mắt, choáng váng, buồn nôn, nôn, da tái nhợt, huyết áp giảm, mạch đập nhanh…

Khối u gan vỡ nếu không được xử trí ngay, bệnh nhân sẽ bị mất máu ồ ạt trong ổ bụng dẫn đến tử vong chỉ trong thời gian ngắn. Vì vậy nếu thấy có dấu hiện trên cần đến ngay cơ sở y tế có trang thiết bị hiện đại để khám và xử trí kịp thời, tránh hiện tượng phát hiện chậm trễ gây nguy hiểm đến tính mạng.

Phát hiện sớm tránh tử vong

TS.BS Đỗ Tuấn Anh, Trưởng khoa Phẫu thuật Gan mật, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, gan là tạng lớn nhất cơ thể, có chức năng thải độc, bài tiết mật, tạo yếu tố đông máu và chuyển hóa. Gan vỡ thường xảy ra ở những bệnh nhân mắc ung thư gan hoặc u gan lành tính có kích thước lớn.

Can thiệp nút mạch gan - Ảnh BVCC

Ung thư gan nguyên phát là ung thư xuất phát từ gan, đa phần là ung thư biểu mô tế bào gan (HCC), ngoài ra còn có ung thư đường mật trong gan, u nguyên bào gan…

Chỉ tính riêng ung thư biểu mô tế bào gan (bệnh lý ác tính của gan), tại Việt Nam, theo Globocan 2020, tỷ lệ mắc mới hàng năm cao nhất với 26.418 trường hợp, tỷ lệ tử vong 25.272 ca. Nguyên nhân là các bệnh lý gây xơ gan do viêm gan B, C, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu….

Theo các thống kê y học, tỷ lệ bệnh nhân ung thư gan gặp biến chứng vỡ khối u dao động từ 3 – 15%. U gan vỡ, thường xảy ra đột ngột mà không có dấu hiệu cảnh báo rõ ràng. Phần lớn bệnh nhân chỉ được phát hiện khi đã rơi vào tình trạng mất máu nặng, dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn.

Trong các trường hợp này, phương pháp điều trị hiệu quả được ưu tiên là kỹ thuật chụp và nút mạch gan. Bằng việc sử dụng hệ thống chụp mạch số hóa xóa nền (DSA), các bác sĩ sẽ đưa một ống thông có kích thước rất nhỏ vào hệ thống mạch máu để tiếp cận vị trí đang chảy máu.

Tại đây, chất gây tắc mạch sẽ được bơm vào nhằm làm tắc hoàn toàn mạch máu bị tổn thương, giúp cầm máu nhanh chóng, hạn chế biến chứng và tăng cơ hội sống sót cho người bệnh.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ u gan vỡ:

Kích thước, vị trí khối u: Những khối u có kích thước lớn, phát triển nhanh hoặc nằm gần bề mặt gan thường dễ bị vỡ hơn.

Tình trạng xơ gan, suy giảm chức năng gan: Gan bị xơ hóa có cấu trúc kém đàn hồi, dễ bị tổn thương, làm tăng nguy cơ khối u gan vỡ.

Nhiễm virus viêm gan B mạn tính: Đây là nguyên nhân chính gây ung thư gan, nguy cơ cao xảy ra biến chứng u gan vỡ do tổn thương gan nền sẵn có.

Các chuyên gia khuyên, để tránh vỡ u gan, người bệnh cần nhận biết dấu hiệu ung thư gan như sau:

Vàng da: Tình trạng da và củng mạc mắt chuyển sang màu vàng là biểu hiện sớm do sự tích tụ bilirubin trong máu khi chức năng gan bị suy giảm nghiêm trọng.

Nước tiểu sẫm màu: Khi gan không thể xử lý và thải độc hiệu quả, bilirubin tích tụ sẽ được đào thải qua nước tiểu, khiến nước tiểu chuyển sang màu vàng đậm hoặc nâu.

Mệt mỏi, buồn nôn, nôn, giảm cân không rõ lý do: Suy giảm chức năng gan ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và tiêu hóa. Người bệnh có thể cảm thấy buồn nôn, chán ăn, mệt mỏi kéo dài và sụt cân nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân.

Đau vùng bụng: Sự phát triển của khối u trong gan có thể làm gan to lên hoặc xâm lấn các mô lân cận trong ổ bụng, gây cảm giác đau tức, nhất là ở vùng hạ sườn phải.

Ngứa da: Nồng độ bilirubin tăng cao trong máu còn có thể gây ra tình trạng ngứa toàn thân – triệu chứng thường bị bỏ qua nhưng có thể cảnh báo tổn thương gan nghiêm trọng.

U gan vỡ là tình trạng cấp cứu y khoa cần được can thiệp ngay lập tức để bảo toàn tính mạng. Vì thế, các bác sĩ khuyến cáo, những người có nguy cơ mắc ung thư gan, cần được làm test sàng lọc qua siêu âm và xét nghiệm chất chỉ điểm ung thư (không bắt buộc) để phòng ngừa.

Để phòng bệnh, các bác sĩ khuyến cáo cần tiêm ngừa vắc xin viêm gan B, hạn chế rượu bia, kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần, ăn uống khoa học, hoạt động thể lực thường xuyên...

Đối với người bình thường nếu thấy có các dấu hiệu như sụt cân không rõ nguyên nhân, vàng da, vàng mắt, nước tiểu có màu vàng đậm, mệt mỏi, buồn nôn, đau bụng, ngứa.. cần khám sức khỏe để tầm soát ung thư, đặc biệt là người có tiền sử viêm gan B, viêm gan C cần khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/ lần, dùng thuốc đầy đủ theo chỉ định của bác sĩ.

Thúy Nga