Danh hiệu Bộ đội Cụ Hồ - biểu tượng văn hóa quân sự thời đại Hồ Chí Minh - Bài 3: Phát huy vẻ đẹp biểu tượng Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới (tiếp theo và hết)

Luôn mang tính chuẩn mực, mẫu mực nên biểu tượng văn hóa là tài sản của quốc gia (cả vật chất và tinh thần). Là tấm gương soi, nhìn vào biểu tượng sẽ thấy mình sáng chỗ nào, còn thiếu khuyết gì để phát huy, sửa chữa. Tức biểu tượng mang tính giáo dục. Là điểm tựa tinh thần, biểu tượng cho ta thêm niềm tin, ý chí, nghị lực, tình yêu. Do vậy, biểu tượng mang tính truyền cảm, tác động, lây lan, ảnh hưởng... Nhiều nghiên cứu trên thế giới ví những biểu tượng lớn như những 'viên ngọc văn hóa' phát sáng ở mọi góc độ, mọi không gian, thời gian. Với những trữ lượng văn hóa của cấu trúc (đã đề cập ở bài 2), xin khẳng định, biểu tượng Bộ đội Cụ Hồ cũng là 'viên ngọc văn hóa'.

“Viên ngọc văn hóa” Bộ đội Cụ Hồ đang tỏa sáng trong thời đại mới

Trong những ngày đại dịch Covid-19 diễn ra trên toàn cầu, nhiều tờ báo châu Âu vừa ngạc nhiên, lạ lẫm, vừa khâm phục những hình ảnh trên báo chí Việt Nam có khẩu hiệu “Chống dịch như chống giặc”. Nhất là hình ảnh những chiến sĩ quân y đến tận nhà dân khám bệnh, phát thuốc. Bộ đội lại nhường dân chỗ ở (doanh trại) và còn tự nguyện làm “bà nội trợ” đi chợ, nấu nướng giúp dân... Với tác phong và nếp nghĩ “chuyên nghiệp”, nhất là chưa hiểu bộ đội Việt Nam là con của dân, dựa vào dân, phục vụ dân vô điều kiện, nên người nước ngoài băn khoăn là có lý.

Cán bộ, chiến sĩ Quân đội hôm nay đã và đang phát huy cao nhất tinh thần “Vì nhân dân phục vụ. Vì nhân dân hy sinh”! Đó là mệnh lệnh của trái tim, là lẽ sống, lý tưởng của người lính. Nơi biên giới xa xôi, bao chiến sĩ đang cầm chắc tay súng từng phút giữ bình yên cho đất nước. Nơi đảo xa trập trùng sóng vỗ, vẫn có những anh lính hải quân ngày đêm canh giữ. Bộ đội Cụ Hồ đang là lực lượng chủ lực trong thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, xử lý ô nhiễm môi trường hay dò gỡ bom, mìn. Bộ đội ta luôn có mặt sớm nhất ở nơi thiên tai để bảo vệ tính mạng, tài sản cho dân. Trên vùng núi cao heo hút, bộ đội làm bác sĩ chữa bệnh, làm thầy giáo dạy trẻ, làm cán bộ tuyên truyền đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước. Một câu nói quen thuộc, bình thường của người dân nhưng nói lên bao ý nghĩa lớn lao: “Ở đâu có bộ đội, ở đó bà con yên tâm”.

Bên cạnh nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, hòa vào công cuộc kiến thiết, xây dựng đất nước, Bộ đội Cụ Hồ còn tham gia xây dựng kinh tế, phát triển đất nước. Tham gia đội quân giữ gìn hòa bình của Liên hợp quốc, bộ đội Việt Nam làm bác sĩ, sĩ quan hậu cần, sĩ quan chỉ huy tham mưu... Với phong cách vì dân, phục vụ dân, bộ đội Việt Nam tận tụy giúp đỡ, hướng dẫn những người dân nghèo châu Phi xa xôi canh tác cây trồng theo khoa học mới, hiệu quả...

 Danh hiệu Bộ đội Cụ Hồ - biểu tượng văn hóa quân sự thời đại Hồ Chí Minh. Ảnh minh họa: vov2.vov.vn

Danh hiệu Bộ đội Cụ Hồ - biểu tượng văn hóa quân sự thời đại Hồ Chí Minh. Ảnh minh họa: vov2.vov.vn

Nguyện mãi tận trung với Đảng, với nước và tận hiếu với dân

Trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục có những diễn biến phức tạp, những cuộc xung đột vẫn leo thang, nguy cơ mất an ninh, ổn định mang tính toàn cầu; các mối đe dọa an ninh như khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, thảm họa thiên tai, môi trường... có xu hướng ngày càng gia tăng, tính chất ngày càng phức tạp, kèm theo hậu quả khó lường; âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế thực thù địch vẫn diễn ra tinh vi, thâm độc..., do vậy, Bộ đội Cụ Hồ càng phải thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ vững chắc Tổ quốc, đồng thời tích cực tham gia phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng đất nước.

Để hoàn thành tốt những nhiệm vụ lớn lao, không kém phần khó khăn, phức tạp, Bộ đội Cụ Hồ cần tiếp tục bám sát và đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng để tập trung thống nhất một cách tuyệt đối từ mục tiêu, lý tưởng đến phương hướng nhiệm vụ, đối tượng, nội dung tác chiến. Đồng thời đưa việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh một cách thiết thực, đi vào chiều sâu. Bác Hồ là một biểu tượng văn hóa có tính thuyết phục lớn, sức truyền cảm cao. Việc học và làm theo Bác là cách rèn luyện nhân cách toàn diện, rất cần cho bộ đội thời nay.

Trong mọi hoàn cảnh, bộ đội luôn giữ gìn mối quan hệ máu thịt với nhân dân. Về bản chất, Quân đội ta là con đẻ của dân, từ dân mà ra, vì dân mà chiến đấu, được dân quý, dân tin, dân giúp đỡ, ủng hộ nên luôn chiến đấu thắng lợi, chiến thắng vẻ vang. Lịch sử đã khẳng định chân lý ấy. Ngày nay, phát huy cao nhất nguyên tắc này sẽ tạo ra khối đại đoàn kết toàn dân vững chắc để hình thành "thế trận lòng dân", kiến tạo một hình thái chiến tranh nhân dân đặc sắc, hiệu quả; đồng thời kết tinh cao độ, tập trung nhân tài, vật lực, trí tuệ, bản lĩnh, niềm tin, sự chủ động của toàn dân. Tăng cường giáo dục truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm của dân tộc; nâng cao ý chí quyết tâm bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước và nhân dân trong tình hình mới.

Các cuộc xung đột vũ trang gần đây và đang diễn ra cho thấy, dù chiến tranh có dùng vũ khí công nghệ cao thì tinh thần người lính vẫn mang tính quyết định. Đó là tình yêu nước, yêu dân, tinh thần xả thân, khát vọng cống hiến vì Tổ quốc. Đó còn là tinh thần ham học hỏi, vươn lên chiếm lĩnh những tri thức khoa học-công nghệ mới; là ý thức kỷ luật cao, sẵn sàng chiến đấu trong mọi tình huống. Con người tạo ra "sự thông minh của vũ khí”, cũng chính con người quản lý sự thông minh ấy. Đi đôi với việc đào tạo nguồn nhân lực quốc phòng đáp ứng nhu cầu thực tiễn thì việc rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng cho bộ đội là yếu tố quan trọng hàng đầu để xây dựng Quân đội ta vững vàng về chính trị, "tinh, gọn, mạnh".

Các thế lực thù địch, phản động không từ bỏ âm mưu, thủ đoạn phá hoại cách mạng Việt Nam bằng những thủ đoạn ngày càng tinh vi, thâm độc. Hiểu rõ Quân đội ta là lực lượng chính trị tin cậy, lực lượng chiến đấu trung thành của Đảng, Nhà nước và của nhân dân nên chúng ra sức kích động hòng chia rẽ mối quan hệ quân dân cá nước, dần dần làm yếu đi, tiến tới làm thoát ly sự lãnh đạo của Đảng với Quân đội. Thế nên nhiệm vụ chống “diễn biến hòa bình” phải được coi là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, thường xuyên. Phải ý thức cao độ, sâu sắc lời dạy của Bác Hồ “quân sự phục tùng chính trị”, vì “quân sự mà không có chính trị như cây không có gốc, vô dụng lại có hại”.

Thay lời kết - khẳng định vai trò sứ giả văn hóa của biểu tượng

Năm 2019, tại Mỹ, Hội thảo khoa học “Hồ Chí Minh toàn cầu” (Global Ho Chi Minh) đánh giá cao đối tượng nghiên cứu, nhờ những ảnh hưởng hai chiều (Bác Hồ với thế giới, thế giới với Bác Hồ) nên đã kết thành biểu tượng Hồ Chí Minh không chỉ là anh hùng giải phóng dân tộc, mà còn là cầu nối, là “sứ giả văn hóa” giữa Việt Nam với thế giới. Do vậy, nhân cách của Người mang tầm ảnh hưởng toàn cầu. Tư tưởng nhân văn, hòa bình, tự quyết “giúp bạn là giúp mình” và “vĩnh viễn không xâm lược nước khác” cũng “vĩnh viễn không để nước khác xâm lược nước mình” của Bác Hồ trở thành tài sản văn hóa của nhân loại. Như vậy, Bác Hồ là một biểu tượng văn hóa mang tính chuẩn mực trên mọi bình diện cấu trúc.

Đúng với tư tưởng Hồ Chí Minh về ngoại giao văn hóa, đối ngoại quốc phòng của Quân đội ta hôm nay vừa bảo đảm hài hòa truyền thống (công cuộc giữ nước của cha ông) và hiện đại (bảo vệ Tổ quốc), vừa hài hòa quan hệ giữa ta và bạn, tạo sự tin cậy, thân thiện, góp phần nâng cao vị thế, uy tín đất nước, bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia-dân tộc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng, phát triển đất nước. Trước đây, Bộ đội Cụ Hồ giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng, và ngày nay, các chiến sĩ “mũ nồi xanh” Việt Nam đang làm nhiệm vụ giữ gìn hòa bình quốc tế chính là biểu tượng đẹp cho văn hóa quân sự Việt Nam. Những sứ giả văn hóa ấy đã gắn nối, gắn kết Việt Nam hòa bình, hữu nghị, trân trọng yêu thương con người với bạn bè thế giới!

Đến đây đã đủ dữ liệu để có một kết luận khoa học: Nhìn từ lý thuyết, từ nhiều bình diện, từ góc độ thực tế... đều cho phép khẳng định danh hiệu Bộ đội Cụ Hồ chính là một biểu tượng văn hóa quân sự thời đại Hồ Chí Minh.

PGS, TS NGUYỄN THANH TÚ

Nguồn QĐND: https://www.qdnd.vn/dien-dan-danh-hieu-bo-doi-cu-ho-xung-dang-di-san-van-hoa-phi-vat-the-quoc-gia/danh-hieu-bo-doi-cu-ho-bieu-tuong-van-hoa-quan-su-thoi-dai-ho-chi-minh-bai-3-phat-huy-ve-dep-bieu-tuong-bo-doi-cu-ho-trong-thoi-ky-moi-tiep-theo-va-het-78479