Danh tính người tiết lộ nội dung kế hoạch hòa bình 28 điểm Mỹ đề xuất cho Nga - Ukraine

Nghị sĩ Goncharenko đã đăng tải lên mạng xã hội những hình ảnh dường như là ảnh chụp màn hình một tài liệu tiếng Ukraine, nêu chi tiết kế hoạch hòa bình 28 điểm nhằm chấm dứt xung đột giữa Mátxcơva và Kiev.

Trước đó, văn phòng của Tổng thống Volodymyr Zelensky xác nhận Mỹ đã gửi cho Kiev dự thảo kế hoạch. Chính quyền Ukraine không nêu rõ nội dung, chỉ bày tỏ sẵn sàng thảo luận và tuyên bố "theo đánh giá của phía Mỹ", kế hoạch này "có thể giúp khôi phục hoạt động ngoại giao".

Dưới đây là nội dung trong kế hoạch 28 điểm được nghị sĩ Ukraine đăng tải:

1. Chủ quyền của Ukraine sẽ được khẳng định.

2. Một thỏa thuận không gây hấn toàn diện và đầy đủ sẽ được ký kết giữa Nga, Ukraine và châu Âu. Mọi bất đồng trong 30 năm qua sẽ được coi là đã được giải quyết.

3. Nga sẽ không gây hấn với các nước láng giềng và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ không mở rộng.

4. Một cuộc đối thoại sẽ được tiến hành giữa Nga và NATO, do Mỹ làm trung gian, nhằm giải quyết mọi vấn đề an ninh và tạo điều kiện cho việc hạ nhiệt căng thẳng, qua đó đảm bảo an ninh toàn cầu, và gia tăng cơ hội hợp tác cũng như phát triển kinh tế trong tương lai.

5. Ukraine sẽ nhận được những đảm bảo an ninh đáng tin cậy.

6. Quy mô Lực lượng Vũ trang Ukraine sẽ được giới hạn ở mức 600.000 quân.

7. Ukraine đồng ý ghi nhận trong hiến pháp, rằng nước này sẽ không gia nhập NATO, và NATO đồng ý đưa vào điều lệ một cam kết rằng nước này sẽ không kết nạp Ukraine trong tương lai.

8. NATO đồng ý không triển khai quân đội tại Ukraine.

9. Máy bay chiến đấu châu Âu sẽ được bố trí tại Ba Lan.

10. Cam kết của Mỹ: Mỹ sẽ nhận được chi phí cho việc thực thi điều khoản này. Nếu Ukraine đưa quân vào Nga, Ukraine sẽ không còn được Mỹ đảm bảo an ninh. Nếu Nga đưa quân vào Ukraine, ngoài phản ứng quân sự phối hợp quyết liệt, tất cả các lệnh trừng phạt toàn cầu sẽ được khôi phục, việc công nhận các vùng lãnh thổ mới và tất cả các lợi ích khác của thỏa thuận này sẽ bị thu hồi. Nếu Ukraine phóng tên lửa vào Mátxcơva hoặc St Petersburg mà không có lý do, điều khoản bảo đảm an ninh sẽ bị coi là vô hiệu.

11. Ukraine vẫn giữ quyền trở thành thành viên Liên minh châu Âu (EU), và sẽ được hưởng quyền tiếp cận ưu đãi tạm thời vào thị trường châu Âu trong khi vấn đề này tiếp tục được xem xét.

12. Xây dựng một gói biện pháp toàn cầu mạnh mẽ nhằm tái thiết Ukraine.

13. Nga sẽ tái hòa nhập vào nền kinh tế toàn cầu:

a. Việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt sẽ được thảo luận và thống nhất dần dần và trên cơ sở từng bên.

b. Mỹ sẽ ký kết với Nga một thỏa thuận hợp tác kinh tế dài hạn.

c. Nga sẽ được mời quay trở lại G8.

14. Tài sản bị đóng băng sẽ được sử dụng theo cách sau: 100 tỷ USD tài sản Nga bị đóng băng sẽ được đầu tư vào các nỗ lực tái thiết và đầu tư do Mỹ dẫn đầu tại Ukraine. Mỹ sẽ nhận được 50% lợi nhuận từ dự án này. Châu Âu sẽ bổ sung 100 tỷ USD để tăng tổng vốn đầu tư dành cho việc tái thiết Ukraine. Số tài sản Nga bị đóng băng còn lại sẽ được đầu tư vào một quỹ đầu tư riêng biệt giữa Mỹ và Nga, nhằm thực hiện các dự án chung. Quỹ này sẽ củng cố quan hệ song phương và tăng cường lợi ích chung nhằm tạo động lực mạnh mẽ để không quay trở lại xung đột.

15. Một nhóm công tác chung Mỹ - Nga về các vấn đề an ninh sẽ được thành lập để tạo điều kiện thuận lợi và đảm bảo việc thực hiện tất cả các điều khoản của thỏa thuận này.

16. Nga sẽ công nhận chính sách không gây hấn đối với châu Âu và Ukraine.

17. Mỹ và Nga sẽ đồng ý gia hạn hiệu lực của các hiệp ước về không phổ biến vũ khí hạt nhân và kiểm soát vũ khí, bao gồm cả Hiệp ước START-1.

18. Ukraine đồng ý duy trì trạng thái phi hạt nhân theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân.

19. Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia sẽ được đưa vào hoạt động dưới sự giám sát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), và điện sản xuất ra sẽ được phân phối đồng đều giữa Nga và Ukraine.

20. Cả hai nước cam kết triển khai các chương trình giáo dục trong trường học và xã hội nhằm thúc đẩy sự hiểu biết và khoan dung.

21. Crimea, Luhansk và Donetsk sẽ được công nhận là thuộc Nga trên thực tế.

Kherson và Zaporizhzhia sẽ bị đóng băng dọc theo tiền tuyến, điều này đồng nghĩa với việc được công nhận trên thực tế dọc theo tiền tuyến.

Lực lượng Ukraine sẽ rút khỏi khu vực Donetsk mà họ hiện đang kiểm soát, sau đó sẽ được sử dụng để tạo ra một vùng đệm.

22. Sau khi thống nhất về các thỏa thuận lãnh thổ trong tương lai, cả Nga và Ukraine phải cam kết không thay đổi các thỏa thuận này bằng vũ lực. Bất kỳ đảm bảo an ninh nào cũng sẽ không được áp dụng trong trường hợp vi phạm cam kết này.

23. Nga sẽ không ngăn cản Ukraine sử dụng sông Dnieper cho các hoạt động thương mại, và sẽ kí kết thỏa thuận về việc vận chuyển ngũ cốc miễn phí qua Biển Đen.

24. Một ủy ban nhân đạo sẽ được thành lập để giải quyết các vấn đề trao đổi tù binh, trao trả hài cốt, trao trả con tin và thường dân bị giam giữ, và một chương trình đoàn tụ gia đình sẽ được thực hiện.

25. Ukraine sẽ tổ chức bầu cử trong 100 ngày.

26. Tất cả các bên liên quan đến cuộc xung đột sẽ được ân xá hoàn toàn cho các hành động đã gây ra trong giao tranh, và sẽ cam kết không nộp đơn khiếu nại hoặc theo đuổi việc khiếu nại trong tương lai.

27. Thỏa thuận này sẽ có tính ràng buộc pháp lý. Việc thực hiện thỏa thuận sẽ được giám sát và đảm bảo bởi Hội đồng Hòa bình do Tổng thống Trump đứng đầu. Các biện pháp trừng phạt trước đó sẽ được áp dụng trở lại trong trường hợp vi phạm thỏa thuận.

28. Sau khi tất cả các bên đồng ý và ký vào bản ghi nhớ, lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực ngay sau khi cả hai bên rút quân về các vị trí đã thỏa thuận để việc thực hiện thỏa thuận có thể bắt đầu.

Minh Hạnh