Đạo diễn Hoàng Nhật Nam khẳng định khởi kiện đạo diễn Việt Tú vì danh dự
'Tinh hoa Bắc Bộ', một vở diễn đầy cảm xúc về cuộc sống thanh bình của làng quê Bắc Bộ nhưng lại vướng lùm xùm chưa dứt về vấn đề kiện tụng tranh chấp bản quyền.
Mới đây, đạo diễn Hoàng Nhật Nam đã khởi kiện đạo diễn Việt Tú, đẩy thành 2 vụ kiện với 3 bên.
Những kiện tụng nối dài
Vụ việc liên quan trực tiếp đến đạo diễn Việt Tú - giám đốc Công ty CP Đầu tư tổng hợp truyền thông DS (công ty DS) - được ông Đào Hồng Tuyển - đại diện công ty Tuần Châu Hà Nội thuê để dựng vở diễn mang tên "Ngày xưa". Tuy nhiên, vở diễn phải dừng lại giữa chừng sau thời gian chạy thử nghiệm vì cả 2 bên không tìm được tiếng nói chung.
Ngay sau đó, công ty Tuần Châu đã mời đạo diễn Hoàng Nhật Nam xây dựng tác phẩm vở diễn mới với yêu cầu mà bên phía đầu tư đưa ra. Và sau khi vở diễn được công chiếu, đạo diễn Việt Tú khẳng định vở diễn "Tinh hoa Bắc Bộ" do đạo diễn Hoàng Nhật Nam xây dựng là dựa trên ý tưởng của anh, đạo diễn Hoàng Nhật Nam đã "đạo nhái" nhiều nội dung mà Việt Tú đã xây dựng.
Khi vụ kiện tụng giữa tập đoàn Tuần Châu Hà Nội và đạo diễn Việt Tú về bản quyền và hợp đồng của vở diễn "Thuở ấy xứ Đoài" (tên gọi khác của vở diễn "Ngày xưa") chưa ngã ngũ thì ngày 20.4, Tòa án nhân dân quận Bình Thạnh vừa thụ lý vụ kiện “yêu cầu công khai xin lỗi” của ông Hoàng Hữu Nhật Nam (tức đạo diễn Hoàng Nhật Nam) đối với ông Nguyễn Việt Tú (tức đạo diễn Việt Tú) và công ty DS (với tư cách người có quyền và nghĩa vụ liên quan) do đạo diễn Việt Tú làm giám đốc.
Trong đơn kiện, đạo diễn Hoàng Nhật Nam yêu cầu đạo diễn Việt Tú và Công ty DS phải chấm dứt hành vi xâm phạm đến danh dự, uy tín của cá nhân ông Hoàng Nhật Nam dưới mọi hình thức. Phải công khai xin lỗi cá nhân ông Nam trên chính các phương tiện truyền thông, các kênh thông tin mà ông Việt Tú đã phát biểu, gây tổn thất nghiêm trọng đến tinh thần của ông Nam. Đồng thời yêu cầu ông Việt Tú và Công ty DS phải có văn bản xin lỗi ông Hoàng Nhật Nam với nội dung tương tự như trên gửi đến Cục Bản quyền tác giả và Công ty TNHH Quảng cáo và Thương mại Sen Vàng - nơi mà ông Nam đang làm việc.
Đầu tháng 4.2018, Công ty Tuần Châu Hà Nội kiện công ty DS ra tòa, yêu cầu công ty DS chuyển giao quyền chủ sở hữu quyền tác giả đối với kịch bản vở diễn thực cảnh Thuở ấy xứ Đoài cho Công ty Tuần Châu Hà Nội. Đồng thời phải bồi thường thiệt hại cho Công ty Tuần Châu Hà Nội số tiền hơn 6,2 tỷ đồng.
Đạo diễn Hoàng Nhật Nam: Không cần bồi thường vật chất, tôi cần lời xin lỗi
Điều dễ nhận thấy là nếu như Công ty Tuần Châu Hà Nội đòi đạo diễn Việt Tú phải bồi thường hơn 6 tỉ đồng do vi phạm nguyên tắc hợp đồng. Và ngược lại đạo diễn Việt Tú yêu cầu Công ty Tuần Châu Hà Nội thanh toán các khoản nợ trong quá trình thực hiện vở diễn "Thuở ấy xứ Đoài", thì vụ kiện của đạo diễn Hoàng Nhật Nam hoàn toàn không liên quan đến tài chính mà là yêu cầu đòi lại danh dự của một người làm nghệ thuật - cụ thể bằng lời xin lỗi trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Trước đó, đạo diễn Việt Tú cũng nhiều lần gởi văn bản yêu cầu ông Nam phải dừng ngay việc tổ chức biểu diễn vở diễn “Tinh hoa Bắc bộ” vì cho rằng ông Nam đã “vi phạm trắng trợn quyền sở hữu trí tuệ” của ông Nguyễn Việt Tú và Công ty DS.
Đạo diễn Việt Tú và Công ty DS cũng gửi văn bản số 2508/ĐNHBBQTG ngày 25.8.2017 đến Cục Bản quyền Tác giả đề nghị hủy bỏ hiệu lực Giấy chứng nhận Đăng ký quyền tác giả đối với Kịch bản chương trình “Tinh hoa Bắc bộ” của ông Nhật Nam với nhận định: “Vở diễn Tinh hoa Bắc bộ thực chất đã “đạo” lại vở diễn "Ngày xưa" hay còn gọi là "Thuở ấy Xứ Đoài" của Nguyễn Việt Tú…; Việc sử dụng ý tưởng và cách thể hiện rõ ràng là sự “đạo” ý tưởng và hình thức thể hiện không thể chối cãi của tác giả vở diễn “Tinh hoa Bắc bộ”.
Chia sẻ về vấn đề với báo điện tử Một Thế Giới, đạo diễn Hoàng Nhật Nam khẳng định “Tinh hoa Bắc Bộ” là một tác phẩm hoàn toàn độc lập, không có liên quan đến bất kỳ tác phẩm nào. "Tư duy sáng tạo của mỗi tác giả có lòng tự trọng nghề nghiệp cao sẽ rất khác nhau, ngay cả chính tôi là người trực tiếp viết kịch bản, rồi lên ý tưởng dàn dựng với giám đốc âm nhạc, với biên đạo múa, tôi buộc phải nghiên cứu, tìm hiểu rất nhiều. Bên cạnh đó, tôi còn tham vấn từ các chuyên gia về văn hóa, lịch sử chỉnh sửa rất nhiều lần mới thành hình “Tinh hoa Bắc Bộ” như hiện nay. Việc xây dựng một kịch bản mới đã khó, càng khó hơn khi bị rơi vào tình thế yêu cầu sáng tạo tác phẩm sau buộc phải tạo ấn tượng hơn cái trước đó, còn gì thử thách hơn?", đạo diễn Hoàng Nhật Nam thẳng thắn cho biết.
Đạo diễn Hoàng Nhật Nam cho rằng ông đã bị xúc phạm nghiêm trọng. "Tôi nhận được lời mời từ nhà đầu tư là Tập đoàn Tuần Châu, bắt tay vào trực tiếp viết kịch bản chương trình và dàn dựng "Tinh hoa Bắc Bộ" sau khi nghiên cứu tìm tòi rất nhiều chất liệu, tài nguyên của văn hóa dân tộc. Cùng với tôi còn có bà Đào Thụy Phương Thảo là đồng tác giả kịch bản này. Chúng tôi khẳng định đây là một kịch bản hoàn toàn độc lập, không tiếp quản bất cứ yếu tố nào của bất kỳ vở diễn nào khác", đạo diễn Hoàng Nhật Nam khẳng định.
Chưa dừng lại ở đó, theo đạo diễn Hoàng Nhật Nam cho biết, đạo diễn Việt Tú đã gửi đơn đến Cục bản quyền tác giả đòi hủy bỏ hiệu lực của giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả kịch bản vở diễn Tinh hoa Bắc Bộ của mình. Đạo diễn Hoàng Nhật Nam đã có những giải trình với cơ quan chức năng thì kết luận cuối cùng của Cục Bản quyền tác giả - Bộ VHTT-DL là đã cấp giấy chứng nhận quyền tác giả số 3642/2017/QTG (ngày 31.7.2017) cho chương trình “Tinh hoa Bắc Bộ” và khẳng định “Tinh hoa Bắc Bộ” là tác phẩm hoàn toàn độc lập, không có đủ bằng chứng để cho rằng “đạo”, “nhái” hay rút quyền tác giả.
Đạo diễn Hoàng Nhật Nam nói thêm: “Danh dự của người làm nghề sáng tạo, làm nghệ thuật có khi còn đáng giá hơn cả mạng sống. Vì khi danh dự bị tổn hại nghiêm trọng, người nghệ sĩ khó còn được sống an vui với nghề, cống hiến hết mình và được các đồng nghiệp khác tôn trọng!”.
Trong chiều ngày 26.4 phóng viên báo điện tử Một Thế Giới liên lạc với đạo diễn Việt Tú để hỏi cụ thể về vụ kiện giữa đạo diễn Hoàng Nhật Nam với anh, tuy nhiên đạo diễn Việt Tú cho biết anh không có ý kiến gì về việc này, nếu có thông tin ở tòa án anh sẽ gửi sớm tới truyền thông.
Chương trình thực cảnh "Ngày xưa - Thuở ấy xứ Đoài" thuộc hợp đồng hợp tác cũ từ năm 2007 của Công ty DS do ông Nguyễn Việt Tú làm giám đốc với Công ty Tuần Châu Hà Nội trong dự án khu du lịch, vui chơi, giải trí, đô thị sinh thái Tuần Châu ở Hà Nội, hạng mục "biểu diễn rối nước, biểu diễn thực cảnh". Công ty DS chịu trách nhiệm "tư vấn, thiết kế mỹ thuật, dàn dựng chương trình diễn thực cảnh "Ngày xưa", được tạm gọi là "Thuở ấy xứ Đoài". Sau khi công diễn thử chương trình, phía Tập đoàn Tuần Châu xác nhận đã đánh giá chương trình chưa đạt chất lượng như họ mong muốn nên tạm dừng hợp tác với Công ty DS. Sau đó, Tập đoàn Tuần Châu bắt tay vào làm vở diễn mới có tên "Tinh hoa Bắc Bộ" do đạo diễn Hoàng Nhật Nam chỉ đạo nghệ thuật. Mâu thuẫn bắt đầu phát sinh kể từ khi chính thức công diễn, bán vé "Tinh hoa Bắc Bộ" vào năm 2017.