Đạo diễn, NSƯT Vũ Thành Vinh: Đi tìm cuộc phiêu lưu cho riêng mình

Đủ chín để làm

Đặt câu hỏi, có phải anh đợi đúng thời điểm sau hành trình dài 25 năm mới quyết định bước sang điện ảnh, đạo diễn Vũ Thành Vinh trả lời thẳng thắn: “Lúc này, tôi thấy mình có đủ trải nghiệm, đủ chín để làm một cái gì đó. Ngoài ra, phải đỡ áp lực về kinh tế mới làm được”. Ước mơ làm điện ảnh từ lời hứa của anh với cha mình, đến hôm nay mới thành hiện thực.

Sự quyết tâm được hiện thực hóa bằng việc đạo diễn Vũ Thành Vinh quyết định mình là nhà đầu tư duy nhất, dù có nhiều đơn vị mở lời muốn chung tay khi hay tin anh làm phim. Quyết định này có thể xem như sự liều lĩnh. Nhưng sự liều lĩnh ấy trên tính toán cẩn trọng, đặc biệt khía cạnh quản trị rủi ro. Bởi hơn ai hết, khi từng kinh qua những giai đoạn khó khăn nhất của nghề sản xuất các chương trình truyền hình, anh đã tích lũy đủ kiến thức, trải nghiệm và cả những thất bại. Vũ Thành Vinh phân tích: “Thị trường điện ảnh hiện nay rất khốc liệt. Có những phim thành công nhưng không ít phim thất bại nặng nề. Theo tôi, làm nghệ thuật chỉ nương theo cảm xúc thôi chưa đủ. Thậm chí, với trường hợp cầm trịch hết như với tôi trong Hai muối, để cảm xúc dẫn dắt đôi khi còn nguy hiểm”.

Đạo diễn, NSƯT Vũ Thành Vinh trên phim trường Hai muối. Ảnh: ĐPCC

Dẫn chứng được đạo diễn Vũ Thành Vinh lấy từ trường hợp “ép” Quyền Linh phải giảm cân bằng được để vào vai chính. Chính Quyền Linh ban đầu từng khó chịu: “Tại sao phải giảm? Nghèo với mập có liên quan gì, không lẽ nghèo không có quyền mập? Chỉ cần diễn xuất tốt là được rồi!”. Thế nhưng, là thuyền trưởng dự án, đạo diễn Vũ Thành Vinh tin nhân vật phải ốm, rắn chắc mới ra nhân dáng một diêm dân. Và thế là Quyền Linh phải giảm đến gần 30kg.

Không chỉ với vai chính, toàn bộ diễn viên trong Hai muối cũng như vậy. Công tác tiền kỳ yêu cầu toàn bộ diễn viên đều phải tự “phá” nhân vật của mình, học thuộc kịch bản, tự thoại, làm việc với nhau. Ra phim trường hầu như không ai phải cầm kịch bản hay học thoại. Diễn viên Minh Luân kể, có những ngày hơn 11 giờ đêm, đạo diễn vẫn chờ ở công ty để làm việc về kịch bản, phân tích rất kỹ chiều sâu trong từng câu thoại, cử chỉ, hành động của nhân vật. Dù vai diễn trong phim của Minh Luân không nhiều, nhưng anh tự thấy chính sự khó tính đó đã giúp mình vượt qua giới hạn của bản thân. Với diễn viên Quyền Linh, sau những “gò ép”, khi thấy hình ảnh đầu tiên của mình trên phim, anh đã hiểu lý do vì sao đạo diễn lại khó tính đến thế.

Đạo diễn Vũ Thành Vinh thừa nhận, suốt 25 năm làm nghề, đó là cách anh quản trị rủi ro để bây giờ vẫn ngồi được ở vị trí này. Để đánh tan những lo lắng liệu cách làm đó có cứng nhắc và sẽ phần nào ảnh hưởng đến sự thăng hoa của người làm nghệ thuật, chính đạo diễn Vũ Thành Vinh trấn an, trong anh còn có một con người khác. “Xem phim, khán giả thường thấy một đạo diễn gửi gắm rất nhiều thông điệp qua bộ phim. Nhưng với tôi, sau tất cả, cách quản trị khoa học vẫn là một lối đi tất yếu của điện ảnh hiện đại”, anh chia sẻ.

Có vị ngọt trong muối mặn cuộc đời

Đạo diễn Vũ Thành Vinh tâm sự, anh dành cả tuổi trẻ và thanh xuân của mình cho Hai muối, đặc biệt cho các bạn trẻ. Bởi trong bộ phim cũng có một phần cuộc đời anh, với biết bao nhiêu sự xô đẩy, trải qua nhiều biến cố, cả mồ hôi và nước mắt, thậm chí nhiều lúc còn mặn hơn muối. Tham chiếu điều đó vào sự nghiệp đã qua của đạo diễn Vũ Thành Vinh trên các cương vị khác nhau, từ một nhà sản xuất - đạo diễn các chương trình truyền hình cho đến tác giả hai đầu sách, sẽ thấy đó không phải là câu nói suông.

“Điện ảnh là một thánh đường, một giấc mơ lớn. Để chạm đến nó, không chỉ thích là đủ. Ngoài chuyên môn là điều đương nhiên, còn cần rất nhiều kinh nghiệm sống, phải đau đáu với nó. Với tôi, chỉ điện ảnh mới lan tỏa thông điệp về tính nhân văn đi xa hơn”

Đạo diễn, NSƯT VŨ THÀNH VINH

Còn nhớ, thời điểm cuối năm 2017 anh mắc căn bệnh lạ, đứng trên ranh giới cận tử. Sau 3 ngày đêm mê man, khi tỉnh dậy, anh tự hứa với bản thân phải viết lại những gì mình đã trải qua. Cuốn sách Sự sống giá bao nhiêu? đã ra đời trong hoàn cảnh như thế. 5 năm sau, anh tiếp tục cho ra mắt cuốn sách thứ hai - Hạnh phúc từng giây, với thông điệp: “Nếu hạnh phúc từng giờ, từng ngày… là quá khó, hãy hạnh phúc từng giây, bởi khi có được phút giây hạnh phúc nào hãy biết trân quý giây phút đó”.

Nhìn lại sự nghiệp hơn 2 thập niên qua, đạo diễn Vũ Thành Vinh đã luôn chọn cho mình một lối đi riêng. Như ở lĩnh vực sản xuất các chương trình truyền hình, trong khi nhiều đơn vị đổ xô mua bản quyền nước ngoài, anh là người tiên phong và kiên định với các phiên bản thuần Việt. Năm 2014 với Solo cùng Bolero, anh đã thu được nhiều thành công vang dội. Ở mảng hài, Cười xuyên Việt cũng đã tạo dấu ấn mạnh mẽ, là cái nôi sản sinh nhiều gương mặt nghệ sĩ thành danh hiện nay. Và, còn đó là những Khoảnh khắc cuộc đời, Dấu ấn Việt, Khát vọng mùa vàng, Lô tô - Gánh hát ngàn hoa, Én vàng, Tình ca Việt, Gương mặt điện ảnh, Dấu ấn… Và một điều rất đặc biệt, các chương trình của Vũ Thành Vinh hoàn toàn không rơi vào các scandal.

Từ những thành công mà anh chỉ khiêm tốn nhận là “nho nhỏ”, đạo diễn Vũ Thành Vinh rút ra bài học: làm bất cứ điều gì luôn phải hết sức, hết mình. Anh luôn tâm niệm: “Mình cứ phải làm hết sức trước, dù thực tế hết sức thôi là chưa đủ, phải có tâm, tài và phải có tiền nữa. Rồi sau đó, cái gì đến nó sẽ đến. Nhưng trước tiên muốn nó đến mà mình không làm sẽ không bao giờ có được. Mình cứ nói chờ nó đến nhưng không làm gì, cái đến đó chưa chắc đã hay”.

VĂN TUẤN