Đất công không ai quản lý

Theo kết quả thanh tra, huyện Phú Tân là một trong những địa phương sai phạm về quản lý đất công. Theo đó, cán bộ địa phương vô tư cho thuê, mượn đất công không có ý kiến của các cơ quan chức năng tỉnh. Thanh tra khẳng định, việc cho thuê, mượn, lấn chiếm trái pháp luật ở các xã, thị trấn đã xảy ra thuộc trách nhiệm của Chủ tịch UBND các xã, thị trấn. Trong đó, hơn 26ha đất công cho thuê, cho mượn và bị lấn chiếm trái phép.

Làm việc với đoàn kiểm tra, cán bộ lãnh đạo huyện không biết do cán bộ xã tự ý cho thuê, cho mượn gồm 6 xã: Phú Mỹ, Phú Thuận, Phú Tân, Tân Hải, Tân Hưng Tây, Việt Thắng và thị trấn Cái Đôi Vàm với 22 khu đất, thửa đất diện tích gần 6ha.

Qua kiểm tra thực tế, tại xã Việt Thắng có 2 khu đất của Trường tiểu học Việt Thắng 1 (1.837,5m2) và Trường THCS Việt Thắng (2.215,3m2). Năm 2007, UBND tỉnh cấp giấy CNQSDĐ. Năm 2008, 2 trường dời về địa điểm mới nhưng không làm thủ tục đề nghị UBND tỉnh quyết định thu hồi đất. Năm sau, UBND xã Việt Thắng tự phân ra 53 nền nhà. Ông Võ Hoàng Danh, nguyên Chủ tịch UBND xã Việt Thắng ký hợp đồng cho hộ dân thuê là sai thẩm quyền quy định.

Tại thị trấn Cái Đôi Vàm, ông Trần Văn Kỉnh, nguyên Chủ tịch UBND thị trấn giao đất cho 134 hộ dân với tổng diện tích 8.942,8m2 khi chưa có ý kiến chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền 3 khu đất. Ngoài ra, UBND thị trấn cho thuê đất sai thẩm quyền 3 trường hợp, diện tích 645m2.

Huyện Năm Căn có 2 khu đất bị dân lấn chiếm cất nhà với diện tích 5.595,10m2. Cụ thể, trường Tiểu học 4 xã Đất Mới có 1 hộ cất nhà diện tích 76,9m2; Trạm Y tế xã Hàm Rồng có 10 hộ dân cất nhà tổng diện tích 5.518,2m2. Các xã Tân Dân, Tân Trung và Tân Thuận thuộc huyện Đầm Dơi cho thuê đất công ích không thông qua hình thức đấu giá. Trong đó, UBND xã Tân Dân hợp đồng cho thuê nuôi trồng thủy sản nhưng để người thuê nuôi tôm công nghiệp, xã Tân Trung hợp đồng cho thuê nuôi tôm công nghiệp không đúng với loại đất.

Một số xã vô tư cho thuê, cho mượn đất công

Ngoài ra, các địa phương thiếu kiểm tra, không xây dựng kế hoạch sử dụng đất hằng năm nên đất chưa sử dụng hoặc sử dụng không đúng mục đích với diện tích lớn. Qua kiểm kê đất đai tại huyện Phú Tân so với số liệu kế hoạch sử dụng đất đều có sự chênh lệch.

Diện tích theo số liệu kiểm kê đất đai năm 2019 có sự chênh lệch tương đối lớn so với diện tích theo kế hoạch sử dụng đất cùng năm gồm đất nông nghiệp giảm 249,8ha, đất phi nông nghiệp giảm 18,3ha và đất chưa sử dụng tăng 508,6 ha. Huyện chưa thực hiện 23 dự án, công trình, dù đất đã thu hồi với tổng diện tích 67,51ha. Lãnh đạo huyện Phú Tân cho rằng, các dự án, công trình chưa được thực hiện chủ yếu do không có vốn, một số dự án đang khảo sát, đo đạc, xây dựng giá đất để tính bồi thường, chủ đầu tư chưa chủ động triển khai thực hiện.

Tương tự, huyện Năm Căn chưa thực hiện 6 dự án, công trình với tổng diện tích 42,04ha và vừa hủy bỏ 1 dự án Khu dân cư khóm 7, thị trấn Năm Căn với diện tích 2,7ha. Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện và UBND xã, thị trấn quản lý gồm 67 khu đất chưa sử dụng với tổng diện tích 588.808,3m2.

Bên cạnh đó, đất đã giao cho cơ quan, tổ chức sử dụng tổng số 31 khu đất với tổng diện tích 207.166,73m2 không sử dụng hết công năng. Điển hình, một số cơ quan sở hữu diện tích đất công lớn nhưng bỏ hoang cho cỏ mọc như: trụ sở UBND xã Hàm Rồng 45.745,6m2, Trụ sở UBND xã Lâm Hải 47.059,10m2, Phòng Văn hóa Thông tin huyện 24.169m2. Các tổ chức sự nghiệp công được giao tổng số 45 khu đất với tổng diện tích 349.730,90m2.

Huyện U Minh thực hiện Quy hoạch, quản lý quy hoạch xây dựng Đồ án điều chỉnh cục bộ Quy hoạch mặt bằng tổng thể Khu B, khu dân cư Làng cá Khánh Hội chưa đúng tại các bước lập quy hoạch. Huyện Đầm Dơi do xác định sai vị trí đất nên thất thoát tài chính hơn 1 tỷ đồng.

Ngoài ra, Chi cục Thuế Chi cục II xác định 8 trường hợp xác định thu tiền sử dụng đất đối với phần diện tích đất vượt hạn mức không đúng, dẫn đến thu thiếu số tiền sử dụng đất gần 10 triệu đồng, 9 trường hợp xác định thu tiền sử dụng đất khi chuyển từ đất nông nghiệp sang đất sản xuất kinh doanh thiếu số tiền 861.561.000 đồng, tính tiền sử dụng đất cho ông Lê Văn Châu thiếu số tiền 75.200.000 đồng.

Huyện còn xây dựng mới tuyến lộ Khóm 6 (đoạn sông Rạch Sao đến đường 30-4) khi không có trong quy hoạch được phê duyệt và kế hoạch sử dụng đất, giải quyết giảm tiền sử dụng đất cho ông Lâm Phát Nghĩa không đúng số tiền hơn 80 triệu đồng.

Nhiều diện tích đất trên địa bàn tỉnh cho thuê sai quy định để nuôi tôm

Thanh tra kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau không thu hồi đất và giao đất theo Quyết định số 139/QĐ-UB và Quyết định số 140/QĐ-UBND của UBND tỉnh tại xã Đất Mũi. Tỉnh thực hiện theo Quyết định số 142/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, kèm theo "Luận chứng khoa học thành lập Vườn quốc gia Mũi Cà Mau" và những văn bản UBND tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khi thành lập Vườn quốc gia Mũi Cà Mau.

Theo đó, Phân khu chức năng hành chính dịch vụ được chỉ rõ trong "Luận chứng khoa học thành lập Vườn quốc gia Mũi Cà Mau" gồm: khu vực ven Rạch Tàu 100ha; khu kênh Hai Thiện toàn bộ hai bên bờ kênh, rộng 100m, diện tích 20ha; khu rạch Bàu Lớn toàn bộ hai bên bờ kênh, rộng 100m, diện tích 30ha và khu Rạch Mũi toàn bộ hai bên bờ kênh, rộng 100m, diện tích 20ha...

Với những sai phạm trên, thanh tra cho rằng, nguyên nhân chính do địa phương hiểu sai về văn bản; còn chủ quan trong quản lý; thiếu kiểm tra, thanh tra trong quá trình quản lý; các cơ quan tham mưu thực hiện chưa hết chức năng và trách nhiệm được giao và trong phối hợp thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai...

Thiện Thảo