Dấu ấn 30 năm Hải quan Hà Tĩnh
Theo Quyết định số 107/QĐ-TCCB ngày 06/06/1992 của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, Hải quan tỉnh Hà Tĩnh được thành lập sau khi tách ra từ Hải quan Nghệ Tĩnh. Với biên chế ban đầu có 44 cán bộ công chức được bố trí thành 6 đơn vị thuộc và trực thuộc, đến nay, sau 30 năm phấn đấu, trưởng thành, Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh đã xây dựng đội ngũ với 215 cán bộ công chức (CBCC) và hợp đồng lao động được bố trí thành 9 đơn vị thuộc, trực thuộc.
Hải quan Hà Tĩnh chính quy, hiện đại
Ông Đinh Văn Hòa, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh cho biết, khi thành lập đơn vị có tên gọi là Hải quan Hà Tĩnh, sau đổi là Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh. 10 năm đầu đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách trong bối cảnh đất nước đang thời kì đổi mới, nhưng bằng sự nỗ lực, Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh đã hòa nhịp rất nhanh, vượt qua mọi trở ngại, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao: làm thủ tục kim ngạch xuất nhập khẩu gần 700 triệu USD, số thu ngân sách Nhà nước hơn 1.290 tỷ đồng, góp phần giải quyết khó khăn về ngân sách trong những năm đầu tái lập tỉnh.
Bước sang giai đoạn từ 2001- 2010 là thời kỳ ngành Hải quan thực hiện mạnh mẽ công cuộc cải cách, phát triển và hiện đại hóa, được đánh dấu bằng sự ra đời của Luật Hải quan Việt Nam 2001. Đây được coi là một bước hoàn thiện hệ thống pháp luật với mục tiêu thể chế hóa đường lối, chính sách của Đảng về xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội vào lĩnh vực hải quan.
Đây cũng là giai đoạn Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh có sự đột phá về cải cách thủ tục hành chính, cải tiến thủ tục hải quan, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho CBCC và trở thành một trong 13 Cục Hải quan đầu tiên trong cả nước triển khai thí điểm Hải quan điện tử (Chi cục Hải quan cảng Vũng Áng là Chi cục đầu tiên được thí điểm).
Cán bộ Chi cục Hải quan cảng Vũng Áng trao đổi nghiệp vụ.
Chặng đường 10 năm tiếp theo từ 2011 cho đến thời điểm hiện tại ghi nhận nhiều dấu ấn, thay đổi vượt bậc và chuyển mình mạnh mẽ của Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh trong tiến trình phát triển.
Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh ngoài việc hoàn thành thủ tục hải quan điện tử tại 100% các Chi cục Hải quan trực thuộc sau 1 năm triển khai, góp phần giảm thiểu thủ tục hành chính, thời gian, tạo thuận lợi cho khách hàng nên thu hút được nhiều doanh nghiệp mở tờ khai hải quan.
Đến tháng 4/2014, Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh chính thức triển khai hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS. Qua VNACCS/VCIS, doanh nghiệp, người nộp thuế chỉ cần có mạng internet là mọi lúc, mọi nơi đều có thể mở tờ khai hải quan, nhờ vậy tiết kiệm được rất nhiều thời gian, chi phí và thông quan nhanh chóng. Hiện tại, tỷ lệ tờ khai, kim ngạch thực hiện thủ tục hải quan điện tử trên hệ thống VNACCS/VCIS đạt 100%.
Từ tháng 3 năm 2017, đơn vị đã triển khai Dịch vụ công trực tuyến nhằm tạo thuận lợi nhất cho hoạt động xuất nhập khẩu, chuyển đổi từ tư duy truyền thống xem “Doanh nghiệp là đối tượng quản lý” sang tư duy đổi mới xem “Doanh nghiệp là đối tác hợp tác” và “Hải quan đồng hành cùng doanh nghiệp”. Thủ tục hải quan điện tử được thực hiện “Mọi nơi - Mọi lúc - Mọi phương tiện”.
Hiện tại, 100% thủ tục hành chính thông qua dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3 và 4 và các thủ tục hải quan cốt yếu đạt cấp độ 4; nộp thuế điện tử và thông quan 24/7; hệ thống quản lý hải quan tự động tại cảng, kho bãi (VASSCM). 100% hoạt động quản lý điều hành thực thi các hoạt động nghiệp vụ cơ bản được thực hiện bằng phương thức điện tử.
Với những nỗ lực cải cách hành chính, hiện đại hóa hải quan, chỉ số về hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh trên địa bàn liên tục tăng mạnh trong 10 năm gần đây. Kim ngạch XNK lần đầu tiên lên đến 3,7 tỷ USD (2011); Số thu NSNN lần đầu tiên lên đến con số trên 1.000 tỷ đồng (năm 2013) và cao nhất là 7.598 tỷ đồng (năm 2021).
Tổng kết trong 10 năm qua, Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh đã góp phần vào nguồn thu NSNN gần 49.000 tỷ đồng, với kim ngạch XNK hơn 30 tỷ USD, hàng năm về cơ bản đã hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN.
Cục Hải quan Hà Tĩnh đã vươn lên đứng tốp đầu trong bảng xếp hạng năm 2020 toàn ngành, tăng 3 bậc so với năm 2019 (xếp thứ 4) và đứng top đầu trong bảng xếp hạng CCHC năm 2021 toàn tỉnh đối với các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn tỉnh.
Hải quan cảng Vũng Áng luôn nỗ lực cải cách hành chính.
30 năm với cuộc chiến chống buôn lậu, gian lận thương mại
Gắn bó với Cục Hải quan Hà Tĩnh khoảng 20 năm nay, tôi vinh dự được gặp gỡ và làm việc cùng 6 Cục trưởng Hải quan Hà Tĩnh qua các thời kỳ. Đầu tiên là Cục trưởng Quang Anh, đến Quyền Cục trưởng Trần Đình Lục, Cục trưởng Đinh Đức Xương, Cục trưởng Lương Trường Thọ (đã mất), Cục trưởng Nguyễn Hồng Linh và bây giờ là Tân Cục trưởng Bùi Thanh San.
Ấn tượng về những người chèo lái con thuyền Hải quan Hà Tĩnh mỗi người mỗi khác nhưng đều là những Cục trưởng có tâm huyết. Đặc biệt Tân Cục trưởng Bùi Thanh San luôn tận tâm, tận lực với công việc và quyết tâm cùng tập thể xây dựng Cục Hải quan Hà Tĩnh ngày một phát triển vững mạnh.
Còn nhớ lần viết bài về chống buôn lậu của ngành Hải quan Hà Tĩnh, tôi được chứng kiến và thật cảm động khi Cục trưởng Lương Trường Thọ luôn theo sát anh em. Anh quan tâm mọi người từ đôi tất giữ ấm trong những ngày đông lạnh đến các hoạt động nghiệp vụ chuyên môn.
Dịp cuối năm, để đẩy mạnh công tác chống buôn lậu, anh em hải quan gần như thức suốt ngày đêm, căng mình với công tác trinh sát. Anh lại cùng mọi người lên phương án chiến đấu và động viên các anh hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Hay như Quyền Cục trưởng Hải quan Hà Tĩnh Trần Đình Lục rất cương quyết khi xử lý vụ 6 xe ôtô của một doanh nghiệp vi phạm pháp luật hải quan và cuối cùng đã được giải quyết bằng việc bán đấu giá tại Hà Nội.
Hải quan Cầu Treo làm thủ tục thông quan tại cửa khẩu.
Trong cuộc chiến chống buôn lậu, gian lận thương mại, các anh đã kiên quyết, không khoan nhượng, không thỏa hiệp với đối tượng vi phạm nên có những lần, chúng còn đâm thẳng xe vào barie của các cơ quan liên ngành gây thương tích cho cán bộ hải quan…
Nhờ sự đồng lòng, đoàn kết, hết lòng vì ngành Hải quan nên 30 năm qua, Cục Hải quan Hà Tĩnh đã không ngừng phấn đấu, trưởng thành. Bên cạnh việc thực thi hiệu quả thủ tục thông quan tại cửa khẩu, tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động XNK, XNC; những năm gần đây, ghi nhận nhiều thành tích đột phá của đơn vị trong công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, phòng chống ma túy, góp phần bảo vệ sản xuất, kinh doanh nội địa, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp kinh doanh chân chính…
Hải quan Hà Tĩnh đã trực tiếp hoặc phối hợp với các lực lượng chức năng khác phát hiện, bắt giữ, xử lý gần 800 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới với trị giá hàng vi phạm tới hơn 20 tỷ đồng; xử phạt 3.673 vụ vi phạm hành chính, thu tiền phạt hơn 26 tỷ đồng và sung công quỹ hàng hóa là tang vật vi phạm.
Đặc biệt trong đấu tranh phòng chống ma túy, Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh đã phối hợp với các lực lượng… triệt phá 211 vụ buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới, điển hình như vụ buôn lậu 7,2kg heroin, vụ vận chuyển 5,8kg cần sa, vụ 5,4kg ma túy dạng đá…
Trong 30 năm, Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh đã làm thủ tục gần 4 triệu lượt phương tiện XNC, hoàn thành thủ tục hải quan cho một khối lượng hàng hóa XNK có trị giá đạt trên 32 tỷ USD; tổng thu nộp ngân sách Nhà nước đạt trên 51.000 tỷ đồng (trong đó nhiều năm có số thu nộp nộp ngân sách vượt chỉ tiêu: năm 1993 thu đạt gần 43 tỷ, năm 1999 thu đạt 540 tỷ, năm 2013 thu 1.138,9 tỷ; năm 2014: 6400 tỷ, năm 2021: 7.500 tỷ).
Năm 2022, kỷ niệm 30 năm thành lập, Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh đã phát động các phong trào thi đua sâu rộng trong toàn thể CBCC. Kết quả 6 tháng đầu năm 2022 của Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh trên các mặt công tác cũng là thành tích để chào mừng kỷ niệm ngày thành lập Cục.
Đến thời điểm hiện tại, với kim ngạch XNK hơn 2,2 tỷ USD; số thu NSNN đạt 4.723,96 tỷ đồng, tăng 172% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 55,9% chỉ tiêu do Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan và HĐND tỉnh giao, Hải quan Hà Tĩnh chắc chắn sẽ hoàn thành số thu 8.500 tỷ đồng.
30 năm đã trôi qua, những chiến công thầm lặng của các anh đóng góp vào sự phát triển của ngành Hải quan nói chung và tỉnh Hà Tĩnh nói riêng. Ghi nhận những thành tích đã đạt được, Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động Hạng Ba, Huân chương Lao động Hạng Nhì, Huân chương Chiến công Hạng Nhất, nhiều lần được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Ủy ban nhân dân tỉnh, Tồng cục Hải quan tặng Bằng khen và Cờ thi đua xuất sắc.
Đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày thành lập, cán bộ công chức, người lao động Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh tự hào đón nhận Huân Chương Lao động Hạng Nhất được Chủ tịch nước trao tặng.
Năm 2017, sau khi hoàn thành sứ mệnh lịch sử, Chi cục Hải quan Khu kinh tế Cầu Treo giải thể sau gần 10 năm hoạt động, Chi cục kiểm tra sau thông quan giải thể vào tháng 01/2021, Chi cục Hải quan Hồng Lĩnh sáp nhập vào Chi cục HQCK cảng Xuân Hải vào tháng 9/2019. Đến nay, Cục Hải quan tỉnh Hà Tĩnh đã kiện toàn sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu quả hơn với 4 phòng tham mưu và 5 đơn vị trực thuộc.