Dấu ấn kinh tế tuần 17-23/3: Khoảng lặng thuế quan, loạt ngân hàng trung ương giữ nguyên lãi suất

Ảnh minh họa - Ảnh: Reuters

Dưới đây là một số thông tin kinh tế thế giới nổi bật trong tuần qua do VnEconomy điểm lại:

Khoảng lặng trong cuộc chiến thuế quan của Mỹ

Ông Trump không đưa ra tuyên bố mới về thuế quan và Liên minh châu Âu (EU) cũng hoãn thời hạn bắt đầu trả đũa thuế quan Mỹ để có thêm thời gian đàm phán với Washington. Tuy nhiên, đây có thể là một "khoảng lặng trước bão" mới bởi lẽ ông Trump đã đặt thời hạn ngày 2/4 cho các cơ quan liên bang Mỹ hoàn thành xem xét và xây dựng kế hoạch áp thuế quan “có đi có lại” với tất cả đối tác thương mại.

Một khi Mỹ bắt đầu triển khai thuế quan “có đi có lại”, làn sóng trả đũa từ các quốc gia trên thế giới được dự báo sẽ nổi lên. Trong thông báo về quyết định hoãn trả đũa, EU cũng nói rằng sẽ đánh giá các hành động của Washington vào ngày 2/4 để đưa ra phản ứng phù hợp.

Các ngân hàng trung ương lớn thận trọng với quyết định chính sách

Trong các cuộc họp chính sách tiền tệ diễn ra tuần qua, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) và Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) đều giữ cách tiếp cận chính sách kiên nhẫn để đánh giá kỹ hơn tác động từ kế hoạch thuế quan của ông Trump tới lạm phát và nền kinh tế.

Với Fed, trong bối cảnh tác động từ các chính sách của ông Trump còn khó lường, các nhà hoạch định chính sách tại Fed quyết định giữ nguyên lãi suất sau cuộc họp chính sách ngày 18-19/3 và phát tín hiệu sẽ giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm trong năm nay, tương đương hai lần hạ lãi suất.

Tại Nhật, BOJ cũng giữ nguyên lãi suất sau cuộc họp chính sách ngày 19/3 và cảnh báo về bất ổn kinh tế gia tăng trên toàn cầu. Cơ quan này cho biết thời điểm tăng lãi suất tiếp theo sẽ phụ thuộc vào tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ. Quyết định không điều chỉnh lãi suất của BOJ được đưa ra trong bối cảnh tiền lương tại Nhật tăng mạnh nhất hơn 30 năm và lạm phát lõi vượt dự báo. Giới phân tích dự báo BOJ sẽ hoãn tăng lãi suất tới tháng 7.

Tương tự, sau cuộc họp ngày 20/3, BOE quyết định giữ nguyên lãi suất trong bối cảnh nền kinh tế Anh suy yếu và áp lực từ căng thẳng thương mại toàn cầu. Dựa trên dự báo về lạm phát trung hạn, BOE cho biết sẽ duy trì cách tiếp cận “từ từ và thận trọng” để tiếp tục nới lỏng chính sách một cách phù hợp.

OECD hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu

Các chính sách thuế quan khó lường của ông Trump cũng là nguyên nhân khiến Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) điều chỉnh hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm nay và năm 2026. Tổ chức này cho rằng các rào cản thương mại và bất ổn gia tăng trên toàn cầu sẽ kìm hãm hoạt động đầu tư kinh doanh và chi tiêu của người tiêu dùng.

OECD dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu sẽ giảm tốc còn 3,1% năm nay và 3% năm 2026, lần lượt giảm 0,2 và 0,3 điểm phần trăm so với dự báo đưa ra trước đó.

Kinh tế Mỹ cũng được dự báo sẽ tăng tưởng 2,2% năm nay và 1,6% năm 2026, giảm so với mức dự báo mà OECD đưa ra trước đó là 2,4 và 2,1%.

Kinh tế New Zealand thoát suy thoái

Nền kinh tế New Zealand đã thoát suy thoái trong quý 4/2024 với tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng 0,7% so với quý trước. Đây là sự phục hồi nhẹ so với mức giảm GDP 1,1% trong cả hai quý 2 và 3 năm ngoái. Cả năm 2024, tăng trưởng kinh tế New Zealand âm 1,1%.

Chứng khoán Indonesia sập mạnh

Mối lo tiêu dùng suy yếu và kế hoạch chi tiêu tốn kém của Chính phủ Indonesia đã khiến thị trường chứng khoán nước này tuần tao lao dốc mạnh. Phiên ngày 18/3, chỉ số Jakarta Composite Index có lúc giảm tới 7,1% xuống mức thấp nhất kể từ năm 2021. Chỉ số này hồi nhẹ trong 2 phiên giao dịch sau đó rồi lại quay đầu giảm. Chốt cả tuần, Jakarta Composite Index giảm 3,3%. Với mức giảm 12,6% từ đầu năm, Indonesia trở thành một trong những thị trường giảm mạnh nhất trên thế giới.

EU điều tra nhôm nhập khẩu giá rẻ

Liên minh châu Âu (EU) quyết định mở một cuộc điều tra với nhôm nhập khẩu vào khối này nhằm xác minh sự gia tăng đột biến của nhôm nhập khẩu vào khối và nhắm vào tất cả đối tác thương mại của EU. Đây là động thái nhằm ngăn chặn làn sóng nhôm giá rẻ tràn vào EU do tác động từ thuế quan của ông Trump.

Kết quả cuộc điều tra sẽ là cơ sở để EU điều chỉnh quy định và giải quyết các lỗ hổng về thuế quan với nhôm nhập khẩu vào khối này.

Trung Quốc lên kế hoạch đặc biệt để thúc đẩy tiêu dùng

Trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế giảm tốc, bất động sản khủng hoảng dai dẳng và căng thẳng thương mại với Mỹ leo thang, thúc đẩy tiêu dùng là một ưu tiên chủ chốt của Chính phủ Trung Quốc trong năm nay.

Tuần qua, Bắc Kinh Trung Quốc công bố kế hoạch hành động đặc biệt để thúc đẩy tiêu dùng nội địa với một loạt biện pháp bao gồm tăng mức lương tối thiểu, xây dựng hệ thống trợ cấp trẻ em và tăng đầu tư. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng có biện pháp nhằm ổn định thị trường cổ phiếu và phát triển thêm các sản phẩm trái phiếu dành cho nhà đầu tư cá nhân.

Nga đồng ý thỏa thuận ngừng bắn

Ngày 18/3, Nga đồng ý với thỏa thuận ngừng bắn vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine trong 30 ngày sau cuộc điện đàm giữa ông Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Đây được đánh giá chỉ là một “bước tiến rất nhỏ” bởi trước đó Mỹ đề xuất hai bên ngừng bắn hoàn toàn trong 30 ngày. Tuy nhiên, một điểm tích cực là Mỹ và Nga đã nhất trí về đàm phán một thỏa thuận ngừng bắn và tiến tới thỏa thuận hòa bình trong thời gian tới.

Ngọc Trang