Dấu ấn Việt Nam tại các Hội nghị Cấp cao

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 28. Ảnh: CP

3 định hướng chiến lược thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ ASEAN-Trung Quốc

Trước Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 28, các nhà lãnh đạo ASEAN và Trung Quốc đã chứng kiến Lễ ký Nghị định thư nâng cấp Hiệp định Thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA 3.0).

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng Trung Quốc kỷ niệm 80 năm chiến thắng phát xít, cột mốc lịch sử nhắc nhở chúng ta về hậu quả tàn khốc của chiến tranh và giá trị vĩnh cửu của một nền hòa bình bền vững.

Trên tinh thần đoàn kết là sức mạnh, hợp tác mang lại lợi ích chung, đối thoại, chia sẻ để hiểu nhau hơn, Thủ tướng đề xuất 3 định hướng chiến lược nhằm thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ ASEAN-Trung Quốc thời gian tới.

Thứ nhất, tăng cường kết nối thông minh, bao trùm và bền vững, trong đó cần triển khai hiệu quả ACFTA 3.0, phát triển hệ thống hạ tầng kết nối ASEAN - Trung Quốc theo hướng hiện đại, xanh và bền vững, tập trung vào mạng lưới đường sắt cao tốc, cảng biển xanh, sân bay tiết kiệm năng lượng, mở rộng hệ thống cửa khẩu thông minh, số hóa quy trình logistics và quản lý xuất nhập cảnh để thúc đẩy giao thương và giao lưu nhân dân; tăng cường kết nối các đô thị thông minh, chia sẻ công nghệ quản trị số, quản trị AI và giải pháp năng lượng tái tạo trong quy hoạch phát triển đô thị.

Thứ hai, tăng cường đổi mới sáng tạo, tạo động lực mới cho đột phá tăng trưởng; ủng hộ hai bên xây dựng Chương trình Hành động Đối tác gần gũi hơn về Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo cho tương lai ASEAN - Trung Quốc (2026-2030); đề xuất thành lập mạng lưới đổi mới sáng tạo, viện nghiên cứu và phòng thí nghiệm chung; tổ chức diễn đàn thường niên về công nghệ xanh và chuyển đổi số; tăng cường đào tạo nguồn nhân lực công nghệ chất lượng cao; tăng cường giao lưu nhân dân, giới trẻ và du lịch văn hóa.

Thứ ba, củng cố lòng tin chiến lược, duy trì hòa bình và ổn định khu vực là điều kiện tiên quyết cho phát triển bền vững, bao trùm; ASEAN và Trung Quốc cần xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC; sớm đạt được Bộ Quy tắc COC hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982 và hài hòa lợi ích chính đáng của các bên.

Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - New Zealand. Ảnh: CP

3 trọng tâm cho quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN -New Zealand

Tại Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - New Zealand, Chủ tịch ASEAN 2025 Malaysia, lãnh đạo các nước ASEAN và Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon đều cảm ơn và đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong vai trò nước điều phối quan hệ đối thoại ASEAN - New Zealand giai đoạn 7/2024-7/2027, đã tích cực điều phối và hoàn thành đàm phán các văn kiện quan trọng, nâng cấp quan hệ ASEAN - New Zealand lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, làm nền tảng cho quan hệ và hợp tác ASEAN - New Zealand phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng nhấn mạnh ý nghĩa lịch sử của việc thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN - New Zealand đúng vào dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ hai bên; đánh giá sự kiện này phản ánh sự trưởng thành, gắn bó và chiều sâu hợp tác, góp phần nâng cao vai trò và vị thế quốc tế của ASEAN và New Zealand trong bối cảnh thế giới nhiều biến động. Việt Nam tự hào cùng các nước xây dựng, vun đắp quan hệ và chứng kiến trái ngọt hôm nay.

Để cụ thể hóa khuôn khổ hợp tác mới, Thủ tướng đề xuất 3 trọng tâm hợp tác chính.

Thứ nhất, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác cho phát triển bao trùm và bền vững, cùng đóng góp vào xây dựng cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật lệ, tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ lập trường của ASEAN về Biển Đông.

Thứ hai, đẩy mạnh liên kết kinh tế, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, triển khai hiệu quả FTA ASEAN - Australia - New Zealand vừa nâng cấp và hỗ trợ ASEAN đàm phán và triển khai Hiệp định khung Kinh tế số ASEAN (DEFA).

Thứ ba, tăng cường kết nối con người, lấy con người là trung tâm, là chủ thể, là động lực của quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện, đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và tăng cường liên kết viện - trường - doanh nghiệp, phát huy nguồn lực xã hội và khu vực tư nhân với tinh thần Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công - tư hành động, khu vực giàu mạnh và nhân dân hạnh phúc.

Hội nghị Cấp cao ASEAN- Liên hợp quốc lần thứ 15. Ảnh: CP

3 trọng tâm làm sâu sắc hơn hợp tác ASEAN - Liên hợp quốc

Trước đó, tối 27/10, Thủ tướng cùng lãnh đạo các nước ASEAN và Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres đã tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN- Liên hợp quốc lần thứ 15.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng đánh giá hòa bình và phát triển của nhân loại đang chịu sức ép nghiêm trọng từ xung đột, chạy đua vũ trang, sử dụng và đe dọa sử dụng vũ lực, khủng hoảng niềm tin và các nguy cơ an ninh phi truyền thống. Theo đó, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố chủ nghĩa đa phương, thúc đẩy hệ thống quản trị công bằng, nhân văn và vì con người.

Thủ tướng đề nghị và ASEAN và Liên hợp quốc triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động giai đoạn 2026-2030 và đề xuất 3 trọng tâm hợp tác nhằm làm sâu sắc hơn nữa hợp tác hai bên.

Thứ nhất, thúc đẩy chủ nghĩa đa phương hiệu quả và tuân thủ luật pháp quốc tế, xác định đối thoại và hợp tác là công cụ then chốt để ngăn ngừa, giải quyết hòa bình các tranh chấp; đề nghị Liên hợp quốc chia sẻ kinh nghiệm, kỹ năng trong ngoại giao phòng ngừa, hỗ trợ ASEAN thiết lập các cơ chế cảnh báo sớm, ngăn ngừa xung đột và quản lý khủng hoảng.

Thứ hai, xây dựng và đổi mới hệ thống quản trị thích ứng với thời đại mới; thúc đẩy các động lực tăng trưởng xanh, số, hợp tác trong trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng, quản trị dữ liệu, thương mại đa phương, hướng tới phát triển gắn kết, bao trùm và có trách nhiệm.

Thứ ba, bảo đảm an sinh toàn diện, lấy con người làm trung tâm của phát triển; thúc đẩy tăng trưởng xanh, chuyển đổi công bằng, thu hẹp khoảng cách phát triển; huy động nguồn lực đa dạng cho chuyển đổi xanh, số, thích ứng khí hậu và an sinh một cách công bằng, bao trùm và hiệu quả; triển khai các cam kết toàn cầu như Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs), Văn kiện vì Tương lai và Thỏa thuận số Toàn cầu.

Thủ tướng cảm ơn các nước đã tham dự Lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng tại Hà Nội vừa qua, qua đó lần đầu tiên định hình khuôn khổ ứng xử và công cụ hợp tác trên không gian mạng để bảo vệ quyền con người.

Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 20. Ảnh: CP

Hội nghị Cấp cao Đông Á cần đi đầu trong bảo vệ các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, chủ nghĩa đa phương

Chiều 27/10, Thủ tướng cùng lãnh đạo các nước ASEAN và các đối tác gồm Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nga, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia và New Zealand tham dự Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 20.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng nhấn mạnh thế giới đang bước vào giai đoạn nhiều biến động và thách thức toàn cầu, đòi hỏi các quốc gia cần tăng cường đoàn kết, củng cố liên kết và thúc đẩy hợp tác đa phương nhằm duy trì môi trường hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn cho phát triển bền vững, bao trùm; gia tăng tương đồng, giảm thiểu khác biệt; tránh các hành động đơn phương gây nguy cơ đối đầu, đứt gãy chuỗi cung ứng, cản trở thương mại và đầu tư.

Đánh giá cao vai trò của EAS, Thủ tướng đề nghị EAS cần đi đầu trong bảo vệ các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, chủ nghĩa đa phương, thúc đẩy trật tự khu vực mở, bao trùm, minh bạch, dựa trên luật lệ, với ASEAN giữ vai trò trung tâm; đồng thời, EAS cần tiên phong trong hợp tác thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, đặc biệt là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.

Trên tinh thần đối thoại và hợp tác, Thủ tướng chia sẻ một số quan điểm và đề xuất nhằm góp phần duy trì hòa bình, ổn định và thúc đẩy hợp tác trong khu vực.

Thứ nhất, duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông là yêu cầu cấp thiết, là nền tảng cho hợp tác và thịnh vượng chung; do đó, đề nghị các bên tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982, kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, đồng thời phối hợp thực hiện đầy đủ Tuyên bố DOC và sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử (COC) thực chất, hiệu quả.

Thứ hai, Việt Nam ủng hộ và sẵn sàng đóng góp vào tiến trình hòa bình, ổn định bền vững trên Bán đảo Triều Tiên; kêu gọi các bên sớm nối lại đàm phán, kiềm chế, tránh làm gia tăng căng thẳng, nghiêm túc thực hiện các nghị quyết liên quan của Liên hợp quốc.

Thứ ba, kêu gọi các bên liên quan ở Myanmar chấm dứt bạo lực, tiến hành đối thoại toàn diện, tạo điều kiện thuận lợi cho cứu trợ nhân đạo, qua đó thúc đẩy tiến trình hòa giải và tổ chức bầu cử tự do, công bằng, bao trùm, an toàn; đề nghị các đối tác tiếp tục ủng hộ và đồng hành cùng ASEAN trong tiến trình này.

Kết thúc Hội nghị, các nhà lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố Kuala Lumpur kỷ niệm 20 năm EAS và Tuyên bố EAS về Thúc đẩy địa phương hóa trong hành động dự báo ứng phó thiên tai, góp phần củng cố nền tảng hợp tác chiến lược của EAS trong giai đoạn phát triển mới, hướng tới một khu vực hòa bình, ổn định, bền vững và thịnh vượng.

Thủ tướng làm việc với Đại sứ Việt Nam tại các nước trong khu vực ASEAN có biển liền kề với Việt Nam. Ảnh: CP

Cũng trong chiều 27/10 và sáng 28/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc gặp với Tổng thống Philippines Ferdinand Romualdez Marcos Jr và Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul; họp thường niên lần thứ 2 với Thủ tướng Singapore Lawrence Wong; làm việc với Đại sứ Việt Nam tại các nước trong khu vực ASEAN có biển liền kề với Việt Nam (Brunei, Campuchia, Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan) và Đại sứ Việt Nam tại ASEAN./.

HỒNG NHUNG