Đâu là nguyên nhân khiến chương trình Android One bị khai tử?

Đâu là nguyên nhân khiến chương trình Android One bị khai tử? (Ảnh: Android Authority)

Sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường điện thoại thông minh, nhất là ở phân khúc tầm trung biến trải nghiệm người dùng trở thành yếu tố hàng đầu để thu hút khách hàng. Tuy nhiên cách đây vài năm, sự chênh lệch về trải nghiệm người dùng giữa smartphone giá rẻ và cao cấp vẫn còn rất lớn. Thậm chí, một vài mẫu smartphone giá rẻ đời đầu đem đến cho người dùng những trải nghiệm vô cùng tệ do chip xử lý quá yếu.

Vào năm 2014, Google đã khởi động chương trình Android One với mục đích cải thiện trải nghiệm người dùng với Android. Kết quả là một phiên bản Android One đơn giản hóa các tùy biến giúp tăng trải nghiệm người dùng đã được ra đời.

Tuy nhiên tám năm sau, tất cả những gì còn lại của chương trình là một trang web dường như bị mắc kẹt ở năm 2022. Vậy điều gì đã xảy ra với Android One?

Android One là gì?

Chương trình Android One là gì? (Ảnh: Android Authority)

Khi ngày càng có nhiều hãng smartphone gia nhập thị trường, nhất là tại các nước đang phát triển, có tới hàng chục thương hiệu smartphone xuất hiện. Hãng nào cũng muốn đem tới một sản phẩm giá rẻ, dễ tiếp cận nhưng vẫn đảm bảo trải nghiệm cho khách hàng. Nhưng thực tế không phải thương hiệu nào cũng thực sự mang đến cho người dùng trải nghiệm chất lượng. Để chỉ phải trả ít tiền cho một chiếc smartphone, người dùng sẽ phải đánh đổi với việc dùng một chiếc máy có phần cứng yếu, cài sẵn bloatware. Chính những chiếc smartphone này đã vô tình làm lu mờ hình ảnh của hệ điều hành Android trong mắt nhiều người dùng.

Chương trình Android One được thiết kế để giải quyết vấn đề cụ thể đó. Android One đi kèm hướng dẫn về cách làm phần mềm đúng, chủ yếu bằng cách loại bỏ tất cả những bổ sung không cần thiết trên một chiếc smartphone Android thuần túy. Đây là điều cần thiết vào thời điểm mà mọi nhà sản xuất điện thoại thông minh đang cố gắng xây dựng một giao diện phần mềm đặc biệt.

Với Android One, Google đã tạo ra một giao diện và thiết kế không cồng kềnh, phù hợp cho các mẫu smartphone giá rẻ. Trên thực tế những chiếc smartphone chạy hệ điều hành tùy biến Android One gần giống với dòng Nexus hoặc Pixel nhưng với mức giá thấp hơn nhiều.

Chương trình đã trải qua một vài lần sửa đổi. Trong khi mục tiêu ban đầu là giải quyết "mớ hỗ độn" trong phân khúc giá rẻ ở các thị trường như Ấn Độ, sau đó Google đã mở rộng chương trình sang các thị trường lớn hơn bao gồm Mỹ và Nhật Bản với các model smartphone tầm trung như Nokia 5.4 và Moto One Action.

Điều gì đã xảy ra với chương trình Android One?

Trang web Android One không có bất kỳ sự đổi mới nào (Ảnh: Android Authority)

Hãy truy cập trang web Android One tại đây và bạn sẽ thấy trang web gần như không có sự đổi mới nào. Trang web vẫn đang quảng cáo cho Nokia 5.3, một chiếc smartphone ra mắt vào năm 2020, chạy Android 10. Một số mẫu smartphone khác cũ hơn cũng được liệt kê trên trang web như Moto One Action.

Bức tranh trở nên phức tạp hơn khi bạn cho rằng Motorola đã ngừng xuất xưởng hoàn toàn các sản phẩm chạy Android One. Thay vào đó, công ty đã đồng chọn thương hiệu One cho dòng điện thoại của riêng mình. Hay như Xiaomi, Sharp, Infinix và Kyocera đã không còn ra mắt các thiết bị Android One sau nhiều năm.

Còn về HMD Global thì sao? Sự hồi sinh của công ty sở hữu thương hiệu Nokia và lời hứa về phần mềm sạch, an toàn, được cập nhật liên tục và chạy Android One chắc chắn khiến nhiều người có niềm tin. Trên thực tế, trải nghiệm phần mềm là trọng tâm trong chiến lược của HMD nhằm tạo sự khác biệt so với đối thủ cạnh tranh ở Trung Quốc.

Nhưng mọi thứ không như mong đợi của HMD Global. Nhìn lướt qua dòng sản phẩm của công ty có thể thấy, họ đã không còn quảng cáo Android One như một tính năng quan trọng và thu hút trên sản phẩm từ năm 2020. Trên thực tế, HMD Global còn đang cài sẵn một số ứng dụng bổ sung trên smartphone của hãng. Đó là dấu hiệu cho thấy công ty đang dần chuyển đổi hướng đi.

Điều gì đã xảy ra?

Không có bất kỳ tuyên bố chính thức nào về tình trạng của chương trình. Tuy nhiên không khó để nhìn thấy bức tranh toàn cảnh.

Mishaal Rahman, cây bút công nghệ kỳ cựu tại Esper và XDA đã nhắc đến số lượng các OEM sản xuất thiết bị cài Android One đã giảm đáng kể. Những quan sát của ông gợi ý rằng, Google đang yêu cầu kiểm soát chặt chẽ kiểu dáng công nghiệp của bất kỳ thiết bị nào chạy Android One. Các hạn chế cũng mở rộng ra ngoài thiết kế phần cứng. Google chỉ cho phép tổng cộng năm ứng dụng được tải sẵn, bao gồm cả những ứng dụng do đơn vị phân phối ủy quyền. Và tất cả các ứng dụng này sẽ phải được kiểm tra bởi Google.

Tuy những hạn chế này có nhiều ý nghĩa vào năm 2014 nhưng hiện tại nó giống như một rào cản đối với sự sáng tạo. Khi cả phần cứng và phần mềm giữa smartphone Moto, Nokia hoặc Xiaomi về cơ bản đều giống nhau thì những hạn chế trên sẽ trở thành "nguyên nhân" kìm hãm sự khác biệt.

Điều này càng đúng hơn vào năm 2022 khi phần cứng đang trở thành điểm nhấn thu hút sự quan tâm của khách hàng. Điện thoại được bán dựa trên trải nghiệm phần mềm và đó là điều mà không thương hiệu nào có thể xây dựng khi sử dụng Android One.

Ngoài ra còn một vấn đề khác liên quan đến cam kết cập nhật. Mặc dù HMD Global đã cố gắng làm tốt công việc cập nhật phần mềm của mình cho thế hệ đầu tiên hoặc hai. Nhưng sau đó mọi chuyện đã không còn được như ban đầu. Trên thực tế, hầu như không có OEM nào có thể liên tục cung cấp các bản cập nhật phần mềm nhanh chóng.

Một yếu tố khác cần xem xét là Google cũng đã giới thiệu dòng smartphone Pixel giá rẻ của riêng mình. Bắt đầu với Pixel 3a, những chiếc smartphone này đã được đón nhận vô cùng nồng nhiệt nhờ chạy hệ điều hành Android gốc, camera chất lượng và giá cả hấp dẫn. Những chiếc điện thoại này đã cạnh tranh trực tiếp với các thiết bị Android One tầm trung, khiến người dùng có rất ít lý do để mua những mẫu smartphone Android khác ngoài Pixel.

Android One đã hoàn thành được sứ mệnh của mình hay chưa?

Mặc dù đã chết, nhưng Android One đã thúc đẩy các hãng smartphone cải thiện trải nghiệm người dùng tốt hơn (Ảnh: Android Authority)

Kể từ khi chương trình Android One ra đời, các hãng điện thoại giá rẻ như Xiaomi, Realme và nhiều thương hiệu khác đều đã đầu tư nguồn lực đáng kể cho việc phát triển và cải tiến giao diện phần mềm. Bên cạnh đó các hãng cũng đã giảm bớt các phần mềm bloatware và nâng cấp phần cứng tốt hơn. Các công ty bao gồm cả Xiaomi thậm chí còn hứa hẹn sẽ cập nhật nhanh hơn và lâu dài hơn, điều mà trước đây thương hiệu này chưa thể làm được.

Google dường như cũng đang hướng đến phần cứng có giá phải chăng hơn với sáng kiến Android Go. Phiên bản rút gọn của Android được thiết kế dành cho người dùng mua smartphone giá rẻ đầu tiên. Một phiên bản tùy chỉnh của Android Go đã được sử dụng trên model JioPhone của một hãng Ấn Độ.

Mặc dù đã chết, nhưng Android One đã thúc đẩy các hãng smartphone cải thiện trải nghiệm người dùng tốt hơn.

Theo Android Authority

Minh Quang