Đẩy mạnh đầu tư cho nghiên cứu, phát triển công nghệ năng lượng nguyên tử

Ngày 16/9, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện 4 Nghị quyết.

Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị trình bày chuyên đề “Nội dung trọng tâm, cốt lõi của Nghị quyết số 70-NQ/TW. Ảnh: Quang Vinh.

Tại Hội nghị, Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị trình bày chuyên đề “Nội dung trọng tâm, cốt lõi của Nghị quyết số 70-NQ/TW, ngày 20/8/2025 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 70-NQ/TW”.

Về nhóm nhiệm vụ, giải pháp lớn, ông Nghị nêu ra 7 nhóm vấn đề. Theo đó, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và sự tham gia của cả hệ thống chính trị và Nhân dân trong bảo đảm an ninh năng lượng. Cấp ủy, chính quyền các cấp cần xác định rõ phát triển năng lượng quốc gia là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, phải được lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả.

Theo ông Nghị, yêu cầu quan trọng là nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn và cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, bảo đảm điều hành thống nhất, đồng bộ từ Trung ương đến cơ sở. Công tác kiểm tra, giám sát phải được tăng cường, nhất là với việc thực hiện quy hoạch, chất lượng và tiến độ các dự án năng lượng.

Song song với đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức xã hội về vai trò, ý nghĩa của an ninh năng lượng, gắn với chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Trọng tâm là thay đổi hành vi sử dụng năng lượng, phát động phong trào tiết kiệm, hiệu quả, thân thiện môi trường trong cộng đồng và doanh nghiệp.

Cần chú trọng phổ biến, nhân rộng mô hình năng lượng tái tạo, phù hợp đặc thù từng vùng, địa phương, đặc biệt là mô hình tự sản xuất – tự tiêu thụ tại hộ gia đình, doanh nghiệp, cộng đồng năng lượng. Đồng thời, thúc đẩy cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa nguồn và tải, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng bền vững.

Cùng với đó, hoàn thiện thể chế, chính sách để trở thành lợi thế cạnh tranh, nền tảng vững chắc, động lực mạnh mẽ thúc đẩy phát triển năng lượng. Quyết liệt, quyết tâm hoàn thiện pháp luật về điện lực, dầu khí, khoáng sản, năng lượng nguyên tử; tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, tạo cơ chế vượt trội thu hút dự án năng lượng quan trọng. Phát triển nguồn cung và hạ tầng năng lượng, bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng.

Đối với điện hạt nhân, theo ông Nghị, khẩn trương triển khai các dự án Ninh Thuận 1, 2 để kịp đưa vào vận hành trong giai đoạn 2030-2035. Xây dựng Chương trình phát triển điện hạt nhân theo các quy mô linh hoạt. Đẩy mạnh đầu tư cho nghiên cứu, phát triển công nghệ năng lượng nguyên tử, từng bước làm chủ công nghệ điện hạt nhân, bao gồm công nghệ lò phản ứng hạt nhân; khuyến khích doanh nghiệp khu vực nhà nước và tư nhân tham gia phát triển điện hạt nhân module nhỏ.

Ông Nghị cũng nêu đến việc đẩy mạnh tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, thực hiện linh hoạt cam kết quốc tế về giảm phát thải; thiết lập các biện pháp quản trị và ứng phó với rủi ro. Tập trung huy động mọi nguồn lực xã hội, khuyến khích mạnh mẽ khu vực tư nhân tham gia phát triển năng lượng.

Đồng thời, tạo đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực năng lượng Khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tăng cường hợp tác quốc tế, góp phần thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững ngành năng lượng và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Kết nối khu vực và phát triển đối ngoại năng lượng. Chủ động nhập khẩu điện, đầu tư ra nước ngoài, hợp tác với ASEAN, Tiểu vùng Mê Kông, Trung Quốc. Thúc đẩy kết nối lưới điện, phát triển xuất khẩu điện tái tạo, hợp tác điện hạt nhân với công nghệ tiên tiến; tham gia IAEA và nghiên cứu ứng dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình.

Việt Thắng