Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đối với hoạt động đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư

Yêu cầu bức thiết từ thực tiễn

Tại Nghị định số 17/2025/NĐ-CP ngày 06/2/2025 của Chính phủ (về sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu) đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 115/2024/NĐ-CP ngày 16/9/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất. Việc sửa đổi này được đánh giá đã tạo dựng khung pháp lý thống nhất, đồng bộ, góp phần tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện hoạt động đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, quy trình, thủ tục đấu thầu theo quy định của Nghị định này mặc dù đã được cải cách, nhưng vẫn cần tiếp tục xem xét sửa đổi để xử lý những vướng mắc, bất cập đã phát sinh trong quá trình thực hiện hoạt động đấu thầu. Qua đó, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong hoạt động đấu thầu trên cơ sở kế thừa quy định tại Luật Đấu thầu năm 2023, gồm: Trách nhiệm, nội dung quản lý nhà nước đối với hoạt động đấu thầu; xử lý vi phạm; xử lý tình huống trong đấu thầu.

Trên cơ sở phân công của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính là cơ quan chủ trì xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 115/2024/NĐ-CP và sẽ có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.

Việc ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 115/2024/NĐ-CP nhằm bảo đảm tính khả thi, thống nhất, đồng bộ của pháp luật về đấu thầu, quy hoạch, đất đai, xây dựng.

Nhằm khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị định, kịp thời trình Chính phủ ban hành để có hiệu lực đồng thời với Luật Đấu thầu sửa đổi (theo kế hoạch được Quốc hội biểu quyết thông qua trong tuần làm việc cuối cùng của Kỳ họp thứ 9 bắt đầu từ ngày 23/6), Bộ Tài chính vừa công khai dự thảo để lấy ý kiến rộng rãi. Các ý kiến đóng đóp cho dự thảo Nghị định gửi về Bộ Tài chính (Cục Quản lý đấu thầu) trước ngày 27/6/2025.

Theo Bộ Tài chính, việc ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 115/2024/NĐ-CP là cấp bách, nhằm góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Nghị định số 115/2024/NĐ-CP.

Nghị định mới sẽ áp dụng đối với nhà đầu tư, cơ quan nhà nước có thẩm quyền, tổ chức, cá nhân thực hiện hoặc liên quan đến hoạt động đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Mục đích của việc ban hành Nghị định là tiếp tục đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Đồng thời, tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm của các nước trong khu vực và trên thế giới, cũng như thông lệ quốc tế tốt nhất trong tổ chức và quản lý hoạt động đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Đề xuất nhiều nội dung mới

Luật Đấu thầu sắp được Quốc hội thông qua sửa đổi, bổ sung một số quy định về bảo đảm cạnh tranh; bổ sung các đối tượng được hưởng ưu đãi trong đấu thầu; phương pháp, tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu.

Do đó, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 115/2024/NĐ-CP dự kiến sửa đổi, bổ sung một số quy định về: Bảo đảm cạnh tranh; cách thức tính ưu đãi trong lựa chọn nhà đầu tư đối với nhà đầu tư là doanh nghiệp khoa học và công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo được cơ quan có thẩm quyền công nhận; trung tâm đổi mới sáng tạo; tổ chức, doanh nghiệp đã được cấp Giấy chứng nhận là doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp thành lập mới từ dự án đầu tư sản xuất sản phẩm công nghệ cao; nhà đầu tư nước ngoài có cam kết chuyển giao công nghệ cho nhà đầu tư, đối tác trong nước.

Cùng với đó là sửa đổi, bổ sung quy định về tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu, với nguyên tắc xét duyệt trúng thầu theo hướng loại bỏ tiêu chí liên quan đến kinh nghiệm thực hiện dự án tương tự của nhà đầu tư. Đồng thời, sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan đến quy trình, thủ tục đấu thầu, nhằm tiếp tục đơn giản hóa quy trình, thủ tục, rút ngắn thời gian thực hiện dự án.

Hữu Hòe