Đẩy mạnh phân cấp quản lý: Bộ KH&CN trao quyền tự chủ cho địa phương với 103 nhiệm vụ

Sáng 13.11, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức tập huấn quan trọng về phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền trong lĩnh vực quản lý nhà nước. Hội nghị được kết nối trực tiếp và trực tuyến đến 34 tỉnh, thành phố, mở rộng phạm vi tới cả cấp xã, phường trên toàn quốc, đánh dấu một bước chuyển mình mạnh mẽ trong cải cách hành chính ngành khoa học và công nghệ.

Đột phá trong cải cách hành chính

Bộ KH&CN đã công bố việc phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền tổng cộng 103 nhiệm vụ cho chính quyền địa phương. Trong số này, có 7 nhiệm vụ được phân định thẩm quyền và 96 nhiệm vụ được phân cấp.

Thứ trưởng Bùi Thế Duy phát biểu tại Hội nghị tập huấn - Ảnh Bộ KH&CN

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy, tinh thần chỉ đạo xuyên suốt là phân cấp tối đa. Các nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của Bộ sẽ được phân cấp xuống Ủy ban nhân dân và các Sở, thậm chí một số nhiệm vụ còn được giao trực tiếp cho cấp xã triển khai. Đây là động thái chiến lược nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và quan trọng nhất là đưa các dịch vụ công về khoa học và công nghệ đến gần người dân hơn, tạo điều kiện cho địa phương thực hiện nhiệm vụ một cách chủ động.

Tuy nhiên, Bộ cũng thẳng thắn nhìn nhận những thách thức trong quá trình triển khai. Việc sắp xếp lại bộ máy hành chính khiến khối lượng công việc ở cấp địa phương tăng lên đáng kể. Đặc biệt, cấp xã, nơi được giao thêm nhiều nhiệm vụ mới, đang phải đối mặt với áp lực lớn về năng lực chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn. Thực tế, nhiều địa phương đã bày tỏ sự lo ngại về khả năng thực thi, thậm chí có nơi còn mong muốn "trả lại quyền" cho Bộ do áp lực công việc và thiếu nguồn lực.

Đồng hành và hỗ trợ triệt để: "Cầm tay chỉ việc"

Nhằm giải quyết triệt để những vướng mắc này, Bộ KH&CN đã triển khai hàng loạt giải pháp hỗ trợ quyết liệt, theo tinh thần "cầm tay chỉ việc".

Cẩm nang nghiệp vụ: Bộ đã biên soạn bộ tài liệu hướng dẫn gần 300 trang. Tài liệu này được trình bày ngắn gọn, dễ tra cứu, trong đó mỗi thủ tục hành chính và mỗi nội dung phân cấp đều có hướng dẫn cụ thể, được xem như cẩm nang nghiệp vụ thiết yếu cho cán bộ cơ sở.

Tập huấn chuyên sâu và thực địa: Song song với đó, Bộ tổ chức các hội nghị tập huấn chuyên sâu và cử cán bộ của các Cục, Vụ trực tiếp xuống địa phương để hướng dẫn thực hành và xử lý hồ sơ thực tế.

Buổi sáng, các đại biểu được nghe báo cáo tổng quan về phân cấp, phân quyền trong các lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ KHCN. Buổi chiều, hội nghị dành thời gian trao đổi, thảo luận, giải đáp các vấn đề cụ thể phát sinh tại cơ sở, giúp cán bộ các cấp nắm chắc quy trình và sẵn sàng triển khai trong thực tiễn - Ảnh Bộ KH&CN

Thứ trưởng Bùi Thế Duy nhấn mạnh các Cục trưởng, Vụ trưởng cần tích cực hỗ trợ, hướng dẫn cán bộ địa phương để mọi công việc được thực hiện thành thạo. Bộ cam kết: “sẽ luôn đồng hành cùng địa phương, cùng tìm giải pháp, không bàn lùi.”

Cơ chế đảm bảo thành công

Việc chuyển giao quyền lực phải đi kèm với cơ chế đảm bảo chất lượng. Bộ và địa phương cần thiết lập cơ chế phản hồi và giám sát thường xuyên để kịp thời tháo gỡ vướng mắc.

Ngoài ra, việc trang bị công cụ, dữ liệu và quy trình rõ ràng là điều kiện tiên quyết. Nếu không có sự chuẩn bị đồng bộ về đào tạo và hỗ trợ thực chất, rủi ro một số địa phương muốn trả lại quyền là khó tránh khỏi. Công tác truyền thông về hiệu quả của dịch vụ công sau phân cấp, phân quyền cũng là bước quan trọng để tạo sự đồng thuận và nâng cao cảm nhận của người dân về hiệu lực quản lý nhà nước.

Phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền trong lĩnh vực khoa học và công nghệ là một bước đi lịch sử, hiện thực hóa mục tiêu dân chủ hóa dịch vụ công và nâng cao hiệu quả quản lý. Mặc dù con đường thực thi còn nhiều thách thức, nhưng với tinh thần "chỉ bàn cách làm, không bàn lùi" từ Bộ KH&CN, cùng với sự đồng bộ trong đào tạo và hỗ trợ, cơ hội để tiến trình này chuyển dịch thành công là hoàn toàn có thật, mở ra một kỷ nguyên mới cho sự chủ động, sáng tạo và hiệu quả trong quản lý nhà nước về khoa học công nghệ ở cấp địa phương.

Nam Phong