Đẩy mạnh phân loại rác tại nguồn, hướng đến phát triển kinh tế tuần hoàn
Theo các chuyên gia môi trường, việc chuyển từ thu phí rác sinh hoạt theo hộ gia đình sang tính phí dựa trên khối lượng, hoặc thể tích rác đang tạo ra động lực mạnh mẽ cho việc thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Điều này không chỉ khuyến khích người dân và doanh nghiệp tích cực phân loại rác tại nguồn, mà còn góp phần bảo vệ môi trường một cách bền vững hơn.
Ngày 11/6, Liên minh Tái chế Bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam) đã tổ chức hội nghị thường niên PRO Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh với chủ đề "Khoa học công nghệ - Chìa khóa thúc đẩy kinh tế tuần hoàn".
Ngày 11/6, tại Hội nghị Thường niên Liên minh Tái chế Bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), ông Lê Minh Ngân, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, việc áp dụng thu phí rác theo khối lượng hoặc thể tích thay vì bình quân theo hộ gia đình là một giải pháp căn cơ để thay đổi hành vi người dân. Giải pháp này khuyến khích người dân phân loại rác tại nguồn, giảm thiểu phát sinh rác thải và tăng tỷ lệ tái chế. Đồng thời, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 cũng tạo nền tảng pháp lý cho cơ chế trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, buộc doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm với vòng đời sản phẩm, từ thu hồi, tái chế đến đóng góp tài chính cho việc xử lý chất thải. Đặc biệt, bao bì nhựa sau tiêu dùng phải được thu hồi và tái chế theo quy định cụ thể về tỷ lệ và quy cách.
“Các quy định của Luật pháp về môi trường cho thấy, công tác quản lý chất thải và bảo vệ môi trường của Việt Nam không chỉ dừng lại ở kiểm soát mà còn hướng đến thay đổi toàn diện cách tiếp cận về sản xuất và tiêu dùng, thúc đẩy nền kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn. Các quy định này đặc biệt hướng đến việc khuyến khích người dân phân loại rác tại nguồn để bảo vệ môi trường”, ông Lê Minh Ngân nhấn mạnh.
Ông Lê Minh Ngân, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường phát biểu tại hội nghị ngày 11/6.
Ngoài việc thay đổi tư duy phân loại rác từ hộ gia đình, nhiều doanh nghiệp cũng đang chủ động chuyển mình sang sản xuất xanh để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. Ông Phạm Phú Ngọc Trai, Chủ tịch PRO Việt Nam cho biết, trong năm 2024, liên minh này và các thành viên đã thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì sau tiêu dùng, sản xuất từ nhiều loại vật liệu như chai PET, lon nhôm, bao bì giấy nhiều lớp, màng co, bao bì nhựa dẻo... Tất cả các hoạt động này giúp kết nối doanh nghiệp với các địa phương, cơ sở tái chế và đặc biệt là cộng đồng người thu gom phi chính thức cùng chung tay ngăn chặn rác thải và bảo vệ môi trường.
Trong khi đó, PGS.TS Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh cho rằng, để hướng đến kinh tế tuần hoàn và kinh tế xanh, cần phải đẩy mạnh liên kết giữa nhà nước, nhà trường và doanh nghiệp. Đây chính là nền tảng quan trọng để kinh tế tuần hoàn trở nên thực tế và bền vững.
"Sắp tới, chúng tôi cam kết cùng PRO Việt Nam phát triển các chương trình đào tạo liên ngành để cung cấp nguồn nhân lực có hiểu biết toàn diện về môi trường, tái chế và quản lý chất thải. Ngoài ra, chúng tôi cũng cam kết sẽ đồng hành, hỗ trợ xây dựng các tiêu chuẩn khoa học trong lĩnh vực tái chế bao bì và nghiên cứu công nghệ mới để bảo vệ môi trường và phát triển nền kinh tế tuần hoàn", ông Quân cho biết thêm.
