Đẩy nhanh các dự án đường sắt trọng điểm, hình thành nền công nghiệp đường sắt Việt Nam
Thủ tướng vừa chủ trì phiên họp Thường trực Chính phủ cho ý kiến rà soát và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc tại các dự án đầu tư, xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam và dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội và Tp.HCM.
Theo Bộ Xây dựng, Dự án tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng đang được triển khai theo đúng lộ trình. Dự án thành phần 1 đã khởi công 5 nhà ga đầu tiên từ ngày 19/5/2025, đồng thời tiếp tục khảo sát, thiết kế 16 nhà ga còn lại để khởi công trong quý 1/2026. Dự án thành phần 2 đã hoàn thành khảo sát hiện trường, nhu cầu vận tải, khí tượng, thủy văn và dự kiến hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 3/2026, làm cơ sở phê duyệt trong tháng 7/2026.
Đối với dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam, công tác chuẩn bị đang được đẩy nhanh. Đến nay, 11/15 địa phương đã rà soát nhu cầu, xác định khu tái định cư; 12/15 địa phương báo cáo nhu cầu vốn ngân sách trung ương. Bộ Xây dựng đang thương thảo hợp đồng tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, dự kiến ký trong tháng 12/2025, bảo đảm tiến độ chung của dự án.
Thủ tướng Phạm Minh Chính kết luận cuộc họp Thường trực Chính phủ về các dự án đường sắt trọng điểm. Ảnh: Dương Giang/TTXVN.
Song song đó, các dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội và Tp.HCM tiếp tục được triển khai. Hà Nội đang thi công tuyến số 3 đoạn đi ngầm từ Cầu Giấy đến ga Hà Nội, đạt khoảng 72% khối lượng; tuyến số 5 Văn Cao – Hòa Lạc đã khởi công dự án thành phần 2; tuyến số 2 Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo đang được điều chỉnh theo mô hình TOD. Tp.HCM đang hoàn thiện thủ tục để khởi công tuyến số 2 Bến Thành – Tham Lương vào tháng 1/2026.
Tại cuộc họp về phát triển đường sắt, Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Chính phủ đã hoàn thành nhiều nhiệm vụ quan trọng về thể chế, tiêu chuẩn, quy chuẩn và triển khai các dự án trọng điểm. Thủ tướng yêu cầu tiếp tục đẩy nhanh tiến độ, lựa chọn công nghệ phù hợp trên cơ sở kinh nghiệm quốc tế, bảo đảm hiệu quả kinh tế, an ninh – quốc phòng và khả năng chuyển giao công nghệ.
Về vốn, Chính phủ đã bố trí khoảng 16.000 tỷ đồng cho các dự án, với khả năng mỗi năm giải ngân 40.000 – 50.000 tỷ đồng từ nguồn đầu tư công trung hạn. Thủ tướng cũng yêu cầu xây dựng lộ trình phát triển nguồn nhân lực và nội địa hóa công nghiệp đường sắt, từng bước làm chủ sản xuất đầu máy, toa xe, hệ thống điều khiển và hạ tầng kỹ thuật.
Định hướng xuyên suốt được nhấn mạnh là phát triển đường sắt không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước, mà còn tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị và hệ sinh thái đường sắt khu vực, bảo đảm hiệu quả, minh bạch và phát triển bền vững.
