ĐBQH băn khoăn khi cho phép tư nhân tham gia xây dựng hệ thống truyền tải điện
Sáng 10/1, tại phiên thảo luận của Quốc hội, nhiều đại biểu bày tỏ băn khoăn việc tư nhân tham gia xây dựng hệ thống truyền tải điện.
Liên quan đến việc sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Điện lực, đại biểu Trần Quang Minh (đoàn Quảng Bình) cho rằng, việc xây dựng hệ thống truyền tải cho phép tư nhân tham gia sẽ nâng cao vai trò của kinh tế tư nhân, đồng thời việc xã hội hóa, huy động nguồn lực hỗ trợ phát triển nhanh chóng hệ thống truyền tải. Tuy nhiên, đại biểu này lo ngại xã hội hóa, phân bổ nguồn điện sẽ ảnh hưởng đến an ninh.
Theo đại biểu Minh, nếu Nhà nước quản lý vận hành tốt sẽ không ảnh hưởng mà còn có lợi cho dân. Vì vậy, đại biểu Minh cho rằng cần có quy hoạch mạng lưới truyền tải điện rõ ràng, phân định công đoạn nào là độc quyền của Nhà nước, công đoạn nào là tư nhân được tham gia xã hội hóa. Đại biểu Minh nhấn mạnh phải quản lý rõ ràng, đảm bảo an ninh năng lượng, phát triển hệ thống lưới điện quốc gia.
Cũng cùng quan điểm này, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai Phó, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cho rằng, việc thể chế hóa Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị cho phép khối tư nhân tham gia xây dựng hệ thống truyền tải điện là cần thiết. Tuy nhiên, theo đại biểu Mai, việc này cần phải cân nhắc, thận trọng để đảm bảo tính hợp lý, khả thi, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.
Đề cập đến tính nghiêm minh trong thực thi pháp luật, bà Mai cho hay, Quốc hội đang bàn về việc nên hay không nên cho phép khối tư nhân tham gia xây dựng hệ thống truyền tải điện nhưng trước đó, một doanh nghiệp tư nhân đã được tham gia xây dựng hệ thống truyền tải điện ngay cả khi chưa có Nghị quyết 55.
“Chúng ta phải ý thức được rằng hiện nay yêu cầu cấp bách của việc xây dựng nhà nước pháp quyền và Nghị quyết của Đảng là định hướng vô cùng quan trọng nhưng cần thiết phải được thể chế hóa bằng pháp luật mới được phép áp dụng và việc áp dụng trước đó là chưa phù hợp với quy định của pháp luật", bà Mai nói.
Theo nữ đại biểu Hà Nội, Nhà nước thu hút mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng lưới điện truyền tải, Nhà nước vận hành lưới điện truyền tải, trừ lưới điện cho các thành phần kinh tế ngoài Nhà nước đầu tư xây dựng.
Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai cho rằng, quy định như trên chưa rõ về mặt nội dung, chưa phân định cụ thể giữa phạm vi độc quyền và không độc quyền, có thể dẫn đến tùy tiện trong áp dụng.
Vì vậy, đại biểu Mai đề nghị quy định cụ thể cần phân định rõ loại lưới điện truyền tải nào các thành phần kinh tế tư nhân được đầu tư xây dựng, quản lý, vận hành và thuộc loại nào do Nhà nước quy hoạch và chỉ giao EVN thực hiện.
Nữ đại biểu Hà Nội lưu ý cần quy định rõ về mặt thẩm quyền quyết định lựa chọn nhà đầu tư; quy định cụ thể trách nhiệm của từng chủ thể trong quá trình vận hành, trách nhiệm quản lý nhà nước, trách nhiệm của doanh nghiệp được phép đầu tư.
Ngoài ra, nữ đại biểu cho rằng về tính an toàn của hệ thống, theo dự thảo luật thì sau khi đầu tư xây dựng, tư nhân có thể tham gia vận hành và việc này sẽ dẫn đến thực tế trong cùng một hệ thống sẽ có những chủ thể vận hành khác nhau.