ĐBQH băn khoăn lương hưu thấp khi hạ thời gian đóng BHXH xuống 15 năm
Chiều 2/11, các ĐBQH thảo luận tại tổ về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), trong đó, nội dung giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm nhận được nhiều quan tâm tâm, góp ý.
Theo tờ trình về dự án Luật BHXH (sửa đổi) được Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung trình bày trước Quốc hội, người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu mà có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu hằng tháng. Quy định này nhằm gia tăng số người được hưởng lương hưu.
Theo đó, tạo cơ hội cho một số nhóm đối tượng bắt đầu tham gia BHXH muộn (45-47 tuổi mới bắt đầu tham gia) hoặc tham gia không liên tục hoặc làm công việc đặc thù có thời gian làm nghề ngắn dẫn đến khi đến tuổi nghỉ hưu vẫn không tích lũy đủ 20 năm đóng BHXH cũng có cơ hội được hưởng lương hưu hằng tháng và được bảo đảm bảo hiểm y tế.
Nêu ý kiến thảo luận tại tổ, đại biểu Võ Mạnh Sơn (đoàn Thanh Hóa), Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Thanh Hóa đồng tình với quy định sửa đổi điều kiện hưởng lương hưu theo hướng giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm. Đồng thời, dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) đã bỏ quy định về mức lương hưu tối thiểu.
Tuy nhiên, đại biểu Sơn cho rằng, do cách tính mức lương hưu dựa trên thời gian đóng góp và mức tiền lương, thu nhập làm căn cứ đóng BHXH nên việc giảm điều kiện về thời gian đóng BHXH sẽ làm xuất hiện thêm nhiều trường hợp người lao động nghỉ hưu với mức lương hưu rất thấp (lao động nam chỉ hưởng mức 33,75%), tương đương hơn 2 triệu đồng.
“Đây là điều mà nhiều người lao động đang băn khoăn, vì có thể dẫn đến xu hướng “nghèo hóa” của một bộ phận người dân trong tương lai”, đại biểu Sơn nêu ý kiến.
Đại biểu đề nghị cần xem xét thiết kế cách tính lương hưu có tính chia sẻ để hỗ trợ cho những người có tiền lương hưu quá thấp. Theo đó, mức lương hưu tối thiểu của người lao động nam ở mức 40%, lao động nữ ở mức 50%.
Đây cũng là băn khoăn của ĐBQH Nguyễn Thanh Hải - Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội, đoàn Thừa Thiên Huế. Ông Hải cho rằng, vì giảm mức đóng bảo hiểm thấp thì đương nhiên sẽ kéo theo hưởng lương khi về hưu thấp lại.
“Nhất là những đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, với mức thu nhập rất thấp. Nên khi đến tuổi về hưu thì lương sẽ càng thấp, không đảm bảo nhu cầu cuộc sống tối thiểu. Điều này, lại không khuyến khích người dân tham gia BHXH tự nguyện, không đảm bảo được chính sách phủ hết mọi người dân đều đóng BHXH”, đại biểu Thanh Hải nói.
Cũng theo đại biểu đoàn Thừa Thiên Huế, việc hạ năm đóng BHXH nhưng tuổi nghỉ hưu lại tăng lên là không phù hợp.
Trong khi đó, với băn khoăn về mức lương hưu thấp, ĐBQH Tạ Thị Yên (đoàn Điện Biên) lại cho rằng điều này là phù hợp với Nghị quyết 28.
“Thực ra, theo nguyên tắc thì đóng bao nhiêu, hưởng bấy nhiêu, đóng nhiều hưởng nhiều, đóng ít hưởng ít, nên 10, 15 hay 20 năm đều có cơ sở. Tôi đồng ý với dự thảo luật về nội dung này. Điều này cũng trực tiếp liên quan đến mục tiêu mở rộng diện bao phủ BHXH với điều kiện là đủ tuổi nghỉ hưu và đủ thời gian đóng BHXH tối thiểu. Hơn nữa, quy định này là cũng nhằm giảm số người hưởng BHXH một lần do đủ điều kiện hưởng lương hưu”, đại biểu Tạ Thị Yên nêu ý kiến.