ĐBQH: Giá đất tăng phi mã không thể giải thích được và chưa có giải pháp kiểm soát

Giá đất tăng phi mã không thể giải thích được và chưa có giải pháp kiểm soát

Phát biểu tại tổ thảo luận, đại biểu Nguyễn Phương Thủy (Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội), Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết, đây không phải lần đầu Chính phủ đề xuất mở rộng đất cho nhà ở thương mại, ít nhất Quốc hội đã ba lần thảo luận nội dung này.

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy (Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội)

Lần gần nhất, khi thảo luận dự thảo Luật Đất đai mới, nhiều đại biểu Quốc hội cũng rất băn khoăn, vì ngay cả báo cáo của Chính phủ cũng nói là chỉ có một số nơi có vướng mắc chứ không phải là tất cả các địa phương đều vướng.

Đi vào các quy định cụ thể, nữ đại biểu bày tỏ băn khoăn “hiện nay đang sốt đất, giá đất tăng phi mã không thể giải thích được và chưa có giải pháp kiểm soát. Nếu cho phép thí điểm mở rộng đất với các loại đất khác thì liệu có tạo cơn sóng sốt đất với các loại đất này hay không?”.

“Cơn sốt” đất lây lan, theo đại biểu sẽ tạo thành rào cản cho các doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng đất vào sản xuất, kinh doanh. Nếu nhiều người chỉ chăm chăm mua các loại đất chờ để chuyển thành nhà ở thương mại thì giá đất sẽ tăng, không chỉ doanh nghiệp khó tiếp cận đất đai mà nhà nước cũng sẽ khó khăn trong quản lý.

Nữ đại biểu cho rằng, nếu thực hiện thí điểm thì chỉ ở 1 số địa phương để đánh giá xem biến động thế nào chứ không nên ở diện rộng như Dự thảo.

Hạn chế tối đa hiện tượng đầu cơ và tích tụ đất đai

Đồng tình với sự cần thiết ban hành nghị quyết, song đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị) đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ về hiệu quả sử dụng quỹ đất dành cho nhà ở thương mại hiện tại.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị)

Đặc biệt lưu ý, tránh tình trạng đất đai bị sử dụng không hiệu quả, thậm chí lợi dụng chính sách để trục lợi; đồng thời hạn chế tối đa hiện tượng đầu cơ và tích tụ đất đai, gây ảnh hưởng tiêu cực tới giá bất động sản.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng cho rằng, hiện một số địa phương cho biết không gặp vướng mắc trong việc thực hiện dự án nhà ở thương mại. Vì vậy cần triển khai thí điểm ở những địa phương có nhu cầu lớn về nhà ở thương mại và đang gặp khó khăn trong việc triển khai theo quy định hiện hành, sau đó tổng kết, đánh giá và áp dụng mở rộng.

Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị làm rõ tiêu chí diện tích đất ở không vượt quá 30%, nhất là tại Hà Nội và TP.HCM - những nơi có nhiều dự án vướng mắc. "Cần ưu tiên các dự án phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường địa phương", đại biểu Hà Sỹ Đồng nêu ý kiến.

Không tạo cơ chế “xin – cho”

Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày cho biết, Ủy ban Kinh tế nhất trí với sự cần thiết xây dựng Nghị quyết; cho rằng việc thí điểm này là tiếp tục thể chế Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về: “Tiếp tục thực hiện cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đô thị, nhà ở thương mại”; đồng thời, việc thí điểm nêu trên đã được cấp có thẩm quyền thống nhất về mặt chủ trương.

Ông Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo thẩm tra

Về phạm vi điều chỉnh (Điều 1), nhiều ý kiến tán thành với Tờ trình của Chính phủ, phạm vi điều chỉnh của Nghị quyết được thực hiện trên phạm vi toàn quốc để bảo đảm công bằng giữa các địa phương, không tạo cơ chế “xin – cho”.

Một số ý kiến cho rằng, việc thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất là chính sách có nhiều tác động đến việc đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị; kết quả đầu ra của cơ chế thí điểm là những dự án nhà ở thương mại có tính chất ổn định lâu dài, có thể để lại những hậu quả không thể khắc phục, ảnh hưởng đến lợi ích của người dân và nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, nhiều địa phương báo cáo không có vướng mắc trong việc thực hiện theo quy định của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, một số địa phương không đề xuất các dự án, khu đất thí điểm; các địa phương thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua hình thức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất chủ yếu là các địa phương phát triển về kinh tế, tốc độ đô thị hóa cao, nhu cầu về đất ở cao. Mặt khác, quá trình xem xét, sửa đổi Luật Nhà ở năm 2014, Luật số 03/2022/QH15, Luật Đất đai năm 2024 đều chưa cho phép thực hiện dự án nhà ở thương mại đối với loại đất chưa có đất ở.

Do đó, đề nghị Chính phủ tính toán lộ trình triển khai, chỉ thực hiện thí điểm tại một số địa phương cụ thể, sau đó tổng kết, đánh giá trước khi đề xuất triển khai đồng bộ tại tất cả các địa phương trên phạm vi toàn quốc.

Thế Công - Xuân Trường