ĐBQH lo việc bảo tồn di tích ồ ạt, biến nhiều công trình nghìn tuổi thành một tuổi
ĐBQH Trần Việt Anh, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho rằng việc đặt mục tiêu bảo tồn, tôn tạo di tích với số lượng lớn, làm ồ ạt rất có thể sẽ biến nhiều công trình nghìn tuổi thành một tuổi…
Ngày 8-6, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035.
Phát biểu tổ, ĐBQH Trần Việt Anh, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho hay chương trình đặt ra 153 chỉ tiêu chi tiết, 42 nhiệm vụ cụ thể, 186 hoạt động chi tiết.
“Đây là một nội dung hết sức là tham vọng, cũng không phải dễ gì chúng ta đạt được. Trong đó có những chỉ tiêu không phải dễ dàng gì đạt được” – ông nói.
ĐB Anh lấy ví dụ chương trình đề ra mục tiêu đến năm 2030 có ít nhất 95% các di tích quốc gia đặc biệt và 70% di tích quốc gia được tu bổ tôn tạo. Hiện nay, cả nước có 130 di tích quốc gia đặc biệt, hơn 4.000 di tích quốc gia, con số này ở Hà Nội lần lượt là 22 và 1.196.
Nếu định lượng ra thì 5 năm tới cả nước sẽ phải hoàn thành tu bổ, tôn tạo khoảng 123 di tích quốc gia đặc biệt, 2.800 di tích cấp quốc gia, riêng Hà Nội phải hoàn thành tu bổ, tôn tạo 21 di tích quốc gia đặc biệt và khoảng 876 di tích cấp quốc gia.
“Trong 5 năm tới, chúng ta bảo tồn được ngần ấy di tích quốc gia của Hà Nội thôi cũng đã là con số khủng khiếp”– ĐB Việt Anh nhấn mạnh.
Ông phân tích chỉ riêng việc chuẩn bị một hồ sơ để tu bổ, tôn tạo một di tích thôi đã mất rất nhiều thời gian, từ việc lập hồ sơ khoa học, nghiên cứu, hội thảo, hoặc là khảo cổ học nếu có. Trong đó, chỉ riêng hạng mục khảo cổ học thôi cũng mất khoảng 2 năm. Theo đó, ông đề nghị hết sức thận trọng khi đặt mục tiêu như vậy.
“Việc bảo tồn cho di tích tức là chữa bệnh cho di tích. Chữa bệnh thì phải biết nó có bệnh gì thì mới chữa. Chứ còn nếu chúng ta cứ lao vào mà làm luôn thì có thể di tích 1.000 năm tuổi sau khi bảo tồn, tôn tạo thì chỉ còn có 1 tuổi thôi. Vì vậy phải hết sức thận trọng”– ĐB nhấn mạnh.
ĐBQH Trần Việt Anh, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho hay các quy định về đấu thầu, quy trình về đầu tư xây dựng hiện nay thì gần như đã loại bỏ hết các điều kiện về tu bổ, tôn tạo di tích. Nếu dùng ngôn ngữ ngành y tế thì tức là "chỉ cần biết cầm dao là có thể vào mổ được, chứ không cần kinh nghiệm quá sâu”.
“Vì vậy tôi rất sợ nếu mà ai cũng có thể xông vào làm được bảo tồn thì di tích của chúng ta sẽ bị giảm tuổi thọ đi, 1.000 năm tuổi chỉ còn 1 tuổi. Đây là cái băn khoăn nhất của tôi”, ông nói.
NHÓM PHÓNG VIÊN