ĐBQH TRẦN VĂN TIẾN: CẦN RÀ SOÁT KỸ LƯỠNG NỘI DUNG VỀ QUỸ ĐẤT CHO KẾT CẤU HẠ TẦNG ĐƯỜNG BỘ

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Tiến – Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc

Phóng viên: Tại Kỳ họp thứ 6 vừa qua, Chính phủ đã trình Quốc hội dự án Luật Đường bộ thay thế Luật Giao thông đường bộ 2008. Qua nghiên cứu, ông đánh giá thế nào về sự cần thiết của dự án Luật này?

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Tiến – Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc: Qua nghiên cứu Tờ trình của Chính phủ và hồ sơ dự thảo Luật, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Quốc phòng và An ninh về dự án Luật này, tôi thống nhất với tên gọi, sự cần thiết ban hành Luật Đường bộ để thay thế Luật Giao thông đường bộ 2008 cũng như thống nhất với nhiều nội dung của dự thảo Luật đưa ra. Việc xây dựng và ban hành Luật sẽ tiếp tục thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng; cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013; nội luật hóa các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên; khắc phục những bất cập, hạn chế của Luật Giao thông đường bộ năm 2008, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ về hoạt động giao thông vận tải đường bộ, thúc đẩy sự phát triển giao thông đường bộ và bảo đảm tốt hơn quyền tự do đi lại của công dân; tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, bảo đảm thuận lợi, thông thoáng về thủ tục, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đường bộ và trật tự, an toàn giao thông đường bộ.

Tôi cho rằng, việc xây dựng Luật Đường bộ trên cơ sở kế thừa các quy định về kết cấu hạ tầng và vận tải đường bộ của Luật Giao thông đường bộ 2008 là cần thiết và xuất phát từ yêu cầu thực tiễn khách quan, nhằm tập trung quy định chuyên sâu về hoạt động đường bộ, qua đó sẽ nâng cao hiệu quả, tính khả thi trong quá trình thực hiện.

Phóng viên: Về kết cấu và phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật Đường bộ mà Chính phủ trình tại Kỳ họp thứ 6 đã đảm bảo phù hợp chưa, thưa ông?

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Tiến – Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc: Về bố cục dự thảo Luật, tôi cho là chưa hợp lý đối với Chương 2 và Chương 3, bởi đường bộ cao tốc là đường bộ và cũng thuộc kết cấu hạ tầng đường bộ. Chương 2 của dự thảo Luật quy định kết cấu hạ tầng đường bộ thì phải bao hàm cả đường bộ cao tốc. Do vậy, tôi cho rằng nên gộp Chương 3 - “Đường bộ cao tốc” vào Chương 2 và là 1 mục của “Đường bộ cao tốc” sẽ đảm bảo tính logic và chặt chẽ hơn. Bên cạnh đó, tại Chương 2 nên tạo 1 mục lớn quy định về an toàn kết cấu hạ tầng đường bộ. Nội hàm của mục này nên bao gồm các quy định và các biện pháp đảm bảo an toàn cho kết cấu hạ tầng đường bộ.

Đại biểu Trần Văn Tiến – Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc cho rằng, để tiếp túc hoàn thiện, cơ quan soạn thảo cần rà soát kỹ lưỡng các nội dung về quỹ đất dành cho kết cấu hạ tầng đường bộ

Còn về phạm vi điều chỉnh, tôi thấy cũng chưa thực sự đầy đủ. Cụ thể, dự thảo Luật quy định quản lý nhà nước về hoạt động đường bộ. Theo quy định tại Điều này, hoạt động đường bộ chỉ bao gồm: Quản lý về quy hoạch, đầu tư, xây dựng, quản lý vận hành khai thác, sử dụng, bảo trì, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường bộ. Vậy còn vận tải đường bộ không thuộc hoạt động đường bộ, thì có cần đến quản lý nhà nước không? Do vậy, tôi cho rằng nên thay thế cụm từ “quản lý nhà nước về hoạt động đường bộ” bằng cụm từ “quản lý nhà nước về đường bộ” sẽ đảm bảo quản lý cả hoạt động đường bộ và hoạt động vận tải đường bộ.

Phóng viên: Về chính sách phát triển đối với hoạt động đường bộ quy định tại Điều 5 của dự thảo Luật, quan điểm của ông thế nào?

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Tiến – Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc: Về nội dung này, tôi cho rằng, cơ quan soạn thảo nên nghiên cứu lại tên Điều 5 để đảm bảo phù hợp với quy định tại khoản 2 và khoản 3, bởi hoạt động đường bộ không liên quan đến vận tải đường bộ theo quy định tại Điều 1. Do vậy, tôi cho rằng, nếu giữ nguyên tên Điều 5 thì cần điều chỉnh nội hàm của khoản 2 và khoản 3 hoặc là điều chỉnh tên Điều 5 là “Chính sách phát triển đối với đường bộ” mới đảm bảo phù hợp.

Phóng viên: Quỹ đất dành cho kết cấu hạ tầng đường bộ là một nội dung quan trọng của dự thảo Luật, ông có góp ý thế nào?

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Tiến – Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc: Nội dung này tôi thấy đang được quy định tại Điều 15. Tại khoản 2 Điều 15 của dự thảo Luật này quy định quỹ đất dành cho kết cấu hạ tầng giao thông đô thị là diện tích đất dành cho xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông đô thị, nhưng không bao gồm phần công trình giao thông đi dưới mặt đất, xây dựng trên sông, hồ. Tuy nhiên tôi băn khoăn, hiện tại dưới mặt đất có thể làm bến, bãi chứa xe hoặc các công trình phụ trợ khác thuộc kết cấu hạ tầng đường bộ có được tính vào quỹ đất dành cho kết cấu hạ tầng đường bộ không? Để phù hợp với quy định, tôi cho rằng nên thay cụm từ “không bao gồm phần công trình giao thông đi dưới mặt đất” bằng cụm từ “không bao gồm phần kết cấu hạ tầng giao thông dưới mặt đất”.

Bên cạnh đó, tại khoản 4 quy định về tỉ lệ quỹ đất giao thông đối với đô thị xây dựng mới. Tuy nhiên, quy định ở đây chỉ dành cho đô thị xây dựng mới, vậy còn đô thị cải tạo, nâng loại và khu dân cư chưa được đề cập. Tôi cho rằng, dự thảo Luật cần có quy định về tỉ lệ quỹ đất giao thông cho đô thị cải tạo, đô thị nâng loại và khu dân cư nông thôn mới và cải tạo.

Cũng tại khoản 4, có quy định về tỉ lệ quỹ đất giao thông, tôi rất băn khoăn nhất là quỹ đất giao thông quy định tại điểm b đến điểm đ. Tôi cho rằng, chính những quy định này là 1 trong những nguyên nhân gây ùn tắc giao thông, lãng phí trong đầu tư xây dựng, gây khiếu kiện trong giải phóng mặt bằng khi mở rộng các tuyến đường.

Thực tế hầu hết các đô thị từ loại 3 trở lên đều xuất phát điểm từ các đô thị loại 4, loại 5 có tỉ lệ đất giao thông từ 16-18% đất xây dựng. Khi đô thị được nâng cấp lên loại cao hơn thì quỹ đất trong đô thị hiện hữu làm sao đáp ứng theo loại đô thị được nâng cấp tương ứng. Nếu không mở rộng đường trong các đô thị hiện hữu sẽ gây ùn tắc giao thông, nếu mở rộng đường sẽ gây tốn kém trong đô thị và gây nhiều hệ lụy cho xã hội trong công tác giải phóng mặt bằng như hiện nay. Do vậy, tôi cho rằng, cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu về tỉ lệ đất giao thông cho phù hợp khi đô thị được nâng loại hoặc kết hợp với quy định về chỉ giới xây dựng trong quy hoạch đô thị để đảm bảo tỉ lệ quỹ đất giao thông phù hợp với loại đô thị được nâng cấp.

Phóng viên: Để hoàn chỉnh dự thảo Luật, theo ông, còn những nội dung nào cần tiếp tục hoàn thiện?

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Tiến – Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc: Tôi cho rằng, để hoàn thiện, dự thảo Luật cần làm rõ thẩm quyền quyết định đầu tư cũng như thẩm quyền thẩm tra, thẩm định về an toàn công trình đường bộ đối với quốc lộ khi được Thủ tướng Chính phủ giao Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện đầu tư xây dựng quốc lộ. Bên cạnh đó, về kết nối giao thông đường bộ, cũng cần bổ sung thêm quy dịnh về việc kết nối giao thông đường bộ với các loại hình giao thông khác tại các nhà ga, bến cảng…

Ngoài ra, về hoạt động vận tải đường bộ được quy định tại Điều 61, các quy định từ khoản 1 đến khoản 13 của Điều này có nội dung là giải thích các hoạt động vận tải và kinh doanh vận tải. Do vậy, theo tôi, cần chuyển các khoản có nội dung giải thích từ ngữ về Điều 3 cho thống nhất. Bên cạnh đó, tại khoản 15 đang giao Chính phủ quy định chi tiết điều này, trong khi tôi thấy, hiện nay các quy định của Điều này cơ bản chỉ là giải thích từ ngữ. Do vậy, Ban soản thảo cũng cần xem xét, nghiên cứu điều chỉnh lại.

Đối với nội dung quản lý nhà nước về hoạt động đường bộ quy định tại Chương 5, tôi cho rằng tên gọi của Chương này chưa bao quát được hoạt động vận tải đường bộ. Theo tôi nên chỉnh sửa lại tên Chương 5 như sau: “Quản lý nhà nước về đường bộ”. Bên cạnh đó, tại các Điều 87, 88 cũng cần rà soát toàn bộ các khoản có cụm từ “hoạt động đường bộ” để thay bằng cụm từ “đường bộ” để bảo đảm bao hàm được cả hoạt động đường bộ và hoạt động vận tải đường bộ.

Cuối cùng, về giải thích từ ngữ tại Điều 3, tôi cho rằng khái niệm về đường bộ cần được giải thích cụ thể hơn tại Điều này, đồng thời dự thảo Luật cũng cần giải thích bổ sung cụm từ “kết cấu hạ tầng giao thông” để phân biệt sự khác nhau giữa kết cấu hạ tầng giao thông với kết cấu hạ tầng đường bộ.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!

Thu Phương