Để chấm dứt xung đột Ukraine, ông Putin muốn cam kết 'bằng văn bản' từ NATO

Hãng Reuters ngày 28/5 dẫn nguồn thạo tin cho biết, các điều kiện của Tổng thống Vladimir Putin để chấm dứt chiến sự ở Ukraine bao gồm yêu cầu các nhà lãnh đạo phương Tây cam kết bằng văn bản sẽ ngừng mở rộng NATO về phía Đông và dỡ bỏ một phần các lệnh trừng phạt đối với Nga.

"Ông Putin sẵn sàng kiến tạo hòa bình nhưng không phải bằng bất cứ giá nào", một nguồn tin cấp cao của Nga có hiểu biết về cách nghĩ của Điện Kremlin cho biết với điều kiện giấu tên.

Các nguồn tin cho biết, ông Putin muốn có một cam kết "bằng văn bản" từ các cường quốc phương Tây về việc ngừng mở rộng liên minh NATO về phía Đông – một điều có nghĩa là chính thức loại trừ tư cách thành viên của Ukraine, Gruzia (Georgia) và Moldova cùng các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ khác.

Theo các nguồn tin của Reuters, các điều kiện tiếp theo của ông Putin bao gồm Ukraine trở thành một quốc gia trung lập, một số lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga được dỡ bỏ, giải quyết vấn đề đóng băng tài sản có chủ quyền của Nga ở phương Tây, và bảo vệ người nói tiếng Nga ở Ukraine.

Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: KosovaPress

Điện Kremlin đã không trả lời yêu cầu bình luận về bài viết của Reuters. Tổng thống Putin và các quan chức Nga đã nhiều lần nói rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải giải quyết "nguyên nhân gốc rễ" của cuộc xung đột – được phương Tây hiểu là bao gồm vấn đề mở rộng NATO và sự ủng hộ đối với Ukraine.

Chính quyền của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky không trả lời yêu cầu bình luận của Reuters.

Kiev đã nhiều lần nói rằng Nga không nên được trao quyền phủ quyết đối với nguyện vọng gia nhập liên minh NATO của Ukraine. Ngược lại, họ cho rằng phương Tây cần đưa ra đảm bảo an ninh mạnh mẽ với các biện pháp cứng rắn để ngăn chặn bất kỳ cuộc tấn công nào trong tương lai của Nga.

NATO trước đây cũng đã nói rằng họ sẽ không thay đổi chính sách "cửa mở" chỉ vì Moscow yêu cầu. Một phát ngôn viên của liên minh gồm 32 thành viên đã không trả lời các câu hỏi của Reuters.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần tuyên bố rằng ông muốn chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến II, nhưng thực tế đã chứng minh vấn đề thực sự phức tạp và đầy thách thức.

Trong những ngày gần đây, nhà lãnh đạo Mỹ đã thể hiện sự thất vọng ngày càng tăng với tiến trình chậm chạp hiện tại, cảnh báo rằng nhà lãnh đạo Nga đang "đùa với lửa" khi từ chối tham gia các cuộc đàm phán ngừng bắn với Kiev trong bối cảnh các lực lượng của Moscow đang giành được lợi thế trên chiến trường.

Sau khi nói chuyện với ông Trump qua điện thoại trong hơn 2 giờ vào tuần trước, ông Putin cho biết ông đã đồng ý làm việc với phía Ukraine về một bản ghi nhớ sẽ thiết lập các gạch đầu dòng của một thỏa thuận hòa bình, bao gồm cả thời điểm ngừng bắn.

Nga cho biết hiện họ đang soạn thảo bản ghi nhớ của mình và không thể ước tính sẽ mất bao lâu. Các chính phủ ở Kiev và châu Âu đã cáo buộc Moscow trì hoãn đàm phán trong khi giao tranh vẫn tiếp diễn dọc tiền tuyến.

Minh Đức (Theo Reuters, Moscow Times)