Để chống khai thác IUU đạt hiệu quả cao

Cán bộ, chiến sĩ Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 kết hợp với các đơn vị, lực lượng chức năng tổ chức kiểm tra công tác phòng, chống khai thác IUU đối với các tàu cá đang hoạt động trên biển. Ảnh: ANH NGỌC

Chuyển biến trong ý thức chấp hành

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, Phú Yên hiện có gần 3.000 tàu cá đã đăng ký trên hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia, trong đó 681 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên. Số tàu được đánh dấu tàu cá đạt 100%; số tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) theo quy định là 677/681 (đạt 99,41%), còn 4 tàu chưa lắp đặt thiết bị VMS là do bị hư hỏng, nằm bờ, không hoạt động khai thác…

Công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tại các địa phương ven biển trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực, ý thức trong việc chấp hành các quy định trong khai thác thủy sản của ngư dân được nâng cao. Tuy nhiên, hiện vẫn còn một số khó khăn, tồn tại trong công tác chống khai thác IUU. Theo UBND TX Sông Cầu, hiện trên địa bàn thị xã có 2 bến cá truyền thống ở 2 xã Xuân Cảnh và Xuân Hải. Các bến cá này đã tồn tại từ lâu, thuận tiện cho tàu cá loại nhỏ dưới 12m, khai thác gần bờ neo đậu, xuất bến cũng như bốc dỡ thủy sản. Tuy nhiên, công tác quản lý của địa phương tại các bến cá truyền thống này gặp một số khó khăn, đây là vấn đề tồn tại nhiều năm nay trên địa bàn thị xã.

Ông Phạm Văn Nguyên, Phó Chủ tịch UBND TX Sông Cầu cho biết: Việc cập bến bốc dỡ thủy sản tại 2 bến cá này đến nay đã được giám sát, ghi chép, thống kê sản lượng thủy sản khai thác, tuy nhiên tỉ lệ giám sát lượt tàu cá ra vào, sản lượng thủy sản chưa cao. Từ tháng 4/2024, các xã Xuân Cảnh và Xuân Hải đã lắp đặt camera giám sát tại 2 bến cá nói trên để quản lý, giám sát việc xuất, nhập bến. Qua trích xuất camera, đến nay chưa phát hiện trường hợp tàu cá từ 15m trở lên cập 2 bến này để bốc dỡ thủy sản.

Ông Lữ Ngọc Lâm, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho hay: Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, thời gian qua, công tác chống khai thác IUU ở Phú Yên có nhiều chuyển biến tích cực. Từ năm 2019 đến nay, không có tàu cá của Phú Yên vi phạm khai thác thủy sản vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý. Tỉnh cũng đã triển khai ứng dụng phần mềm e-CDT để kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác. Các tàu cá mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép trên biển đều được các cơ quan, đơn vị chức năng liên hệ chủ tàu, thuyền trưởng khắc phục kết nối VMS và đưa tàu quay về vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam để khai thác thủy sản…

Tuy nhiên, tình trạng tàu cá vi phạm trong hoạt động khai thác thủy sản vẫn còn xảy ra như khai thác sai tuyến, tàu cá mất kết nối VMS trong quá trình khai thác… Từ đầu năm đến nay, các cơ quan chức năng của tỉnh đã lập biên bản, xử phạt vi phạm hành chính 15 trường hợp với số tiền xử phạt hơn 400 triệu đồng.

Cán bộ, chiến sĩ Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 tổ chức kiểm tra tàu cá đang hoạt động trên biển. Ảnh: ANH NGỌC

Khẩn trương khắc phục các khuyến nghị của EC

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương ven biển triển khai quyết liệt các giải pháp để khắc phục các khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác IUU. Đồng thời thực hiện nghiêm các quy định của Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật cũng như các ý kiến chỉ đạo của trung ương và tỉnh về công tác chống khai thác IUU.

Đến thời điểm hiện tại, tỉnh thống kê có khoảng 400 tàu cá có nguy cơ cao vi phạm quy định IUU. Các sở, ngành, địa phương đã triển khai giải pháp “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, gặp từng chủ tàu để vận động, hỗ trợ thực hiện các hồ sơ, thủ tục đảm bảo hoàn thành việc đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm tàu cá, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo quy định. Đồng thời chấm dứt các phương tiện không đăng ký tàu cá nhưng vẫn để ngư cụ trên tàu; thực hiện quản lý, theo dõi, cập nhật về hiện trạng hoạt động, vị trí neo đậu của các tàu cá địa phương không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản…

Ông Nguyễn Văn Hồng, Phó Chủ tịch UBND TX Đông Hòa cho biết: Thời gian qua TX Đông Hòa triển khai rất quyết liệt công tác chống khai thác IUU. Địa phương tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ nghề cá, vận động ngư dân chấp hành nghiêm các quy định của Luật Thủy sản, quy định trong khai thác IUU và xử lý, kiến nghị xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong khai thác thủy sản. Tuy nhiên, khó khăn nhất hiện nay là công tác quản lý tàu cá đang hoạt động khai thác trên biển. Các sở, ngành chức năng của tỉnh cần tiếp tục phối hợp với địa phương trong công tác quản lý, chia sẻ thông tin về hoạt động tàu cá.

Theo ông Hà Viên, Giám đốc Ban Quản lý cảng cá Phú Yên, hiện trên địa bàn tỉnh có 11 bến cá truyền thống do địa phương quản lý, chủ yếu tàu cá dưới 12m cập và xuất bến cũng như bốc dỡ thủy sản tại các bến cá này. Các địa phương có bến cá truyền thống cần tăng cường công tác quản lý, giám sát hoạt động tàu cá, cập nhật sản lượng khai thác và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Ban Quản lý cảng cá Phú Yên tiếp tục phối hợp với các ngành chức năng và địa phương hướng dẫn ngư dân thực hiện ghi chép nhật ký khai thác đúng theo quy định như tọa độ thả lưới, giờ thả lưới, giờ kéo cá…

Tại cuộc họp mới đây, đồng chí Hồ Thị Nguyên Thảo, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương ven biển thực hiện nghiêm các chỉ đạo của trung ương và của tỉnh về chống khai thác IUU. Giao Sở Nông nghiệp và Môi trường thường xuyên rà soát, cập nhật, thông báo danh sách tàu cá không đủ điều kiện, tổ chức theo dõi, quản lý và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Đối với tàu cá chưa lắp đặt thiết bị VMS, tàu cá thường xuyên mất kết nối tín hiệu VMS, địa phương có trách nhiệm vận động lắp đặt, duy trì hoạt động của thiết bị theo đúng quy định.

"Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục phối hợp với lực lượng biên phòng, công an và các cơ quan, địa phương liên quan tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá trên biển, cửa sông và tại cảng cá; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong hoạt động khai thác thủy sản, trọng tâm là vi phạm về VMS, vùng được phép khai thác trên biển, giấy phép khai thác, đăng kiểm, đăng ký tàu cá", đồng chí Hồ Thị Nguyên Thảo chỉ đạo.

Bên cạnh đó, các sở, ngành, địa phương tiếp tục theo dõi, phát hiện, tiếp nhận, xác minh thông tin, xử lý triệt để và cập nhật kết quả việc xử lý các tàu cá vi phạm khai thác IUU; giám sát chặt chẽ các tàu cá có nguy cơ vi phạm khai thác IUU; giám sát chặt chẽ sản lượng, nguồn gốc thủy sản từ khai thác. Tổ chức rà soát, đưa ra khỏi danh sách các tàu cá chuyển sang phục vụ nuôi trồng thủy sản, không tham gia khai thác thủy sản; kiên quyết không cho tàu cá không đủ điều kiện xuất bến, tham gia khai thác thủy sản; đề xuất giải pháp để quản lý tốt hơn đối với các bến cá truyền thống. Công an tỉnh xem xét, xử lý theo quy định đối với trường hợp cố tình vi phạm, đã được các cơ quan, chính quyền địa phương tuyên truyền vận động, nhắc nhở nhiều lần nhưng không chấp hành các quy định về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, không khắc phục các khuyến nghị của EC về khai thác IUU.

ANH NGỌC