Đề nghị tăng lương cơ sở từ 1/1/2026 để công chức 'yên tâm phục vụ'

“Vững tay lái, chắc tay chèo”

Tiếp tục kỳ họp thứ 10, sáng 29/10, Quốc hội khóa thảo luận tại hội trường về tình hình kinh tế - xã hội, đánh giá kết quả năm 2025, kế hoạch năm 2026 và tổng kết giai đoạn 2021 - 2025 và nhiều báo cáo quan trọng khác.

Nêu ý kiến, đại biểu Trần Quốc Tuấn, đoàn Vĩnh Long nhận định, giữa bối cảnh kinh tế - chính trị thế giới có nhiều biến động, thì Việt Nam vẫn được ví như “mặt biển bình yên giữa cơn giông bão” và là “điểm sáng - đi ngược dòng chảy toàn cầu” như đánh giá của các tổ chức quốc tế uy tín.

Đại biểu Trần Quốc Tuấn, đoàn Vĩnh Long (Ảnh: Quốc hội)

Tăng trưởng GDP đạt khoảng 7,85%, lạm phát được kiểm soát ở mức 3,27%, xuất khẩu tăng hơn 16%, thu ngân sách tăng 30,5% so cùng kỳ 9 tháng năm 2024…. Những con số đó, không chỉ thể hiện bản lĩnh điều hành “vững tay lái, chắc tay chèo” của Chính phủ… mà còn khẳng định hiệu quả lãnh đạo của Đảng và sự đồng hành, giám sát chặt chẽ của Quốc hội.

Sau gần 4 tháng, kể từ khi chính thức triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bộ máy hành chính của chúng ta đã “nhẹ hơn” về đầu mối, nhưng “nặng hơn” về công việc. Cán bộ, công chức ở nhiều địa phương, nhất là cấp cơ sở phải đi làm xa hơn, làm nhiều việc hơn, nhưng thu nhập thì vẫn… chưa được cải thiện.

Theo báo cáo tổng hợp kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 10, cử tri ở nhiều địa phương như Quảng Trị, Bình Thuận, Vĩnh Long phản ánh: sau sáp nhập đơn vị hành chính, nhiều cán bộ xã phải di chuyển xa hơn, có nơi từ 10 đến 15 km mới đến trụ sở mới, trong khi phụ cấp đi lại, phụ cấp công vụ chưa được điều chỉnh. Chi phí đi lại, thuê nhà, sinh hoạt tăng, khiến thu nhập thực tế giảm từ 10–12% so với trước đây. Đội ngũ cán bộ cơ sở đang phải gánh thêm nhiều phần việc do tinh giản biên chế, nhưng thu nhập chưa được cải thiện, ảnh hưởng đến tâm lý, động lực và hiệu quả công tác của họ.

“Mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng được áp dụng từ 1/7/2024 đến nay và nếu so với mặt bằng giá sinh hoạt hiện tại, thì rõ ràng không còn phù hợp. Với mức lương cơ sở 2,34 triệu, dù có nhân với hệ số cao hơn, thu nhập thực tế của nhiều công chức trẻ chỉ đủ “từ đầu tháng đến ngày thứ 20”, còn 10 ngày cuối tháng, phải “chạy bằng niềm tin và mì gói”, ông Trần Quốc Tuấn nói.

Đại biểu đoàn Vĩnh Long kiến nghị xem xét điều chỉnh tăng lương cơ sở ngay từ ngày 1/1/2026 và không chờ đến giữa năm như các giai đoạn trước, bởi "đây không chỉ là “câu chuyện về tiền lương”, mà là sự gửi gắm của lòng dân, là nhịp đập chung của bộ máy đang cần được tiếp thêm sinh lực. Cán bộ có đủ sống, thì mới yên tâm phục vụ; công chức không bị nặng gánh cơm áo, gạo tiền thì mới nhẹ lòng cống hiến”.

Còn tình trạng nơi thừa, nơi thiếu công chức

Đại biểu Dương Văn Phước, đoàn Đà Nẵng cho rằng, mô hình chính quyền địa phương đã và đang khẳng định được tính đúng đắn, bước đầu đang phát huy hiệu quả tích cực. Song, thực tiễn đặt ra nhiều vấn đề cần được tháo gỡ, tiếp tục nghiên cứu điều chỉnh. Trong đó, công chức cấp xã đang làm việc với áp lực làm việc gấp 2-3 lần nhưng chế độ chính sách còn rất thấp, không khuyến khích động viên được cán bộ yên tâm công tác, dốc lòng cống hiến.

Đại biểu Dương Văn Phước, Đà Nẵng (Ảnh: Quốc hội)

Theo đại biểu đoàn Đà Nẵng, trụ sở làm việc manh mún, phân tán mỗi nơi một kiểu, đa số các xã, phường tận dụng trụ sở cũ của xã cũ để bố trí làm việc tại 2-3 điểm gây khó khăn khi triển khai thực thi nhiệm vụ. Đối với khu vực miền núi, trung du, điều kiện địa hình chia cắt trong mùa mưa lũ, khiến việc đi lại gặp khó khăn. Cán bộ chưa được bố trí đồng bộ đúng chuyên môn, chưa đồng đều về trình độ, năng lực và số lượng.

“Phòng Kinh tế và Phòng Văn hóa chỉ có 5-6 biên chế. Nhiều người không có chuyên môn, chưa được bồi dưỡng nghiệp vụ nhưng phải gánh vác đảm nhiệm công việc của 4 phòng chuyên môn cấp huyện trước đây. Do vậy, nhiều xã khối lượng công việc rất áp lực, trong khi đó một số xã hiện nay thừa cán bộ công chức có nơi đến vài chục người nhưng cũng có nhiều xã nhiều địa bàn đang thiếu cán bộ nghiêm trọng, nhất là các xã khu vực miền núi khó khăn, biên giới, hải đảo hiện nay có nhiều xã thiếu từ 7 đến 14 cán bộ, rất khó đảm nhiệm thực hiện…”, đại biểu Dương Văn Phước phản ánh.

Đại biểu Mai Văn Hải, đoàn Thanh Hóa (Ảnh: Quốc hội)

Còn theo đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa), một số nơi dù đã thực hiện điều chuyển cán bộ công chức từ nơi thừa đến nơi thiếu, nhưng cục bộ vẫn còn tình trạng vừa thừa, vừa thiếu cán bộ, nhất là ở một số xã miền núi, biên giới, vùng sâu, vùng xa; thiếu cán bộ có năng lực chuyên môn sâu về đất đai, xây dựng, kế toán, công nghệ thông tin; năng lực một bộ phận cán bộ chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ; cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, chuyển đổi số còn gặp khó khăn…

Từ đó, đại biểu kiến nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo, đánh giá lại việc thực hiện phân cấp, phân quyền cho xã, phường, đặc khu trong thời gian vừa qua, để có sự điều chỉnh phù hợp với mô hình cấp xã hiện nay. Sớm thực hiện việc xác định vị trí việc làm, xây dựng chính sách tiền lương tương xứng với vị trí việc làm của cán bộ công chức, trước mắt đề nghị cũng sớm có chính sách đãi ngộ tiền lương đối với đội ngũ cán bộ công chức cấp xã hiện nay để họ an tâm công tác.

Cùng với đó, Chính phủ cần chỉ đạo việc ban hành quy chế đánh giá cán bộ công chức theo kết quả công việc; có cơ chế để sàng lọc cán bộ, sẵn sàng thay thế đối với cán bộ không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Ngoài ra, để thực hiện tốt việc giải quyết thủ tục hành chính của người dân và doanh nghiệp thì cần phải tiếp tục quan tâm đầu tư cho hạ tầng chuyển đổi số, chú trọng việc đào tạo, bồi dưỡng kiến thức công nghệ thông tin, chuyển đổi số cho cán bộ, công chức, tổ chức thực hiện tốt cuộc vận động “Bình dân học vụ số” thiết thực với người dân.

Nhóm PV/VOV.VN