Đề nghị xác định rõ hoạt động thuộc thương mại điện tử

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, những năm gần đây, thương mại điện tử Việt Nam tăng trưởng bình quân 20 – 25%/năm, chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa. Tuy nhiên, hoạt động thương mại điện tử hiện nay mới được điều chỉnh rải rác trong nhiều nghị định, thiếu tính thống nhất, gây khó cho quản lý và giải quyết tranh chấp.

Dự thảo Luật Thương mại điện tử gồm 7 chương, 48 điều, tập trung xử lý các bất cập và vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn. Luật xác định rõ các loại hình nền tảng thương mại điện tử và trách nhiệm của từng chủ thể, bao gồm sàn giao dịch, mạng xã hội có chức năng thương mại điện tử, nền tảng tích hợp đa dịch vụ, cùng các mô hình kinh doanh mới như livestream bán hàng, tiếp thị liên kết hay thương mại điện tử xuyên biên giới.

Toàn cảnh phiên họp sáng 3/11.

Bộ trưởng nhấn mạnh: Luật chỉ điều chỉnh hoạt động thương mại trên nền tảng số, còn hoạt động kinh doanh truyền thống vẫn tuân thủ pháp luật chuyên ngành.

Bên cạnh đó, dự thảo luật cũng tăng trách nhiệm của các nền tảng trong rà soát sản phẩm, bảo vệ người tiêu dùng, lưu trữ giao dịch; yêu cầu định danh người bán hàng trong nước qua VNeID, người bán nước ngoài phải có pháp nhân hoặc đại diện tại Việt Nam để thực hiện nghĩa vụ về thuế, tranh chấp và bảo vệ người tiêu dùng.

Đồng thời, dự thảo luật cũng bổ sung quy định về hợp đồng điện tử, hợp đồng tự động, cơ chế phản ứng nhanh để tạm ngừng hợp tác với nền tảng vi phạm pháp luật, đồng thời khuyến khích phát triển thương mại điện tử xanh, bền vững, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, vùng sâu vùng xa và đối tượng yếu thế.

Cần làm rõ phạm vi điều chỉnh và trách nhiệm nền tảng số

Thẩm tra Tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, dự án luật có cơ sở chính trị và thực tiễn rõ ràng, phù hợp với chủ trương phát triển kinh tế số của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị Bộ Công Thương tiếp tục hoàn thiện một số nội dung quan trọng.

Cụ thể, cần làm rõ phạm vi điều chỉnh đối với các lĩnh vực đặc thù như bảo hiểm, phát hành nội dung số, dịch vụ truyền hình, phân phối, là những lĩnh vực hiện đang được loại trừ theo nghị định của Chính phủ.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi.

Bên cạnh đó, Ủy ban đề nghị quy định rõ các hoạt động nào thuộc khái niệm “thương mại điện tử”, xác định rõ trách nhiệm của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, trung gian thanh toán, và làm rõ điều kiện kinh doanh đa nền tảng để đảm bảo minh bạch, tránh chồng chéo giữa các luật.

Đối với bán hàng livestream và tiếp thị liên kết, Ủy ban yêu cầu phân định ranh giới giữa nội dung thuộc quản lý của Luật Thương mại điện tử và các luật khác như An toàn thông tin mạng, An ninh mạng, Quảng cáo, Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Riêng với hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài, cần quy định cụ thể hơn về trách nhiệm pháp nhân được ủy quyền tại Việt Nam, nghĩa vụ thuế, ký quỹ và thủ tục hành chính.

Hoàng Hợp