Để pháp luật đi vào cuộc sống tự nhiên và hiệu quả

Linh hoạt và mềm dẻo

Khẳng định từ thực tiễn huấn luyện, diễn tập, Đại tá Lương Văn Nhạn, Phó chủ nhiệm Khoa Chiến thuật, Trường Sĩ quan Lục quân 1 cho biết, chính quyền và nhân dân các địa phương nơi đơn vị đóng quân, huấn luyện dã ngoại, diễn tập chiến thuật luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi cho cán bộ, giảng viên, học viên hoàn thành nhiệm vụ. Nhiều gia đình sẵn sàng nhường nhà cho bộ đội ở; tạo điều kiện về kho bãi, ruộng, vườn để đơn vị triển khai huấn luyện; thậm chí dậy sớm hơn, đi làm, đi học sớm hơn để không ảnh hưởng đến hoạt động của đơn vị.

Sự đồng thuận, sẻ chia ấy không phải ngẫu nhiên có được, mà bắt nguồn từ quá trình bộ đội gắn bó, tôn trọng và sống cùng nhân dân. Từ thực tiễn đó, Đại tá Lương Văn Nhạn nhấn mạnh, để kết hợp tốt hoạt động huấn luyện, diễn tập với công tác dân vận và tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành pháp luật, điều quan trọng nhất là mỗi quân nhân phải mẫu mực trong lời nói, hành động, giữ vững và lan tỏa hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ.

Hội nghị thực hiện Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2025 tại Trường Sĩ quan Lục quân 1. Ảnh: Quốc Tuấn

Cụ thể, trong quá trình đóng quân, huấn luyện trên địa bàn, cán bộ, giảng viên, học viên phải hạn chế thấp nhất những việc làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt thường ngày của người dân; cư xử đúng mực, khiêm tốn; biết lắng nghe, giải quyết hài hòa các mối quan hệ. Sự tận tình giúp đỡ nhân dân, chia sẻ cùng bà con từ những việc hiếu, việc hỷ, những việc tưởng chừng rất đời thường, lại chính là "sợi dây" gắn kết bền chặt quân - dân.

Theo đó, chỉ khi người dân thực sự tin yêu, cảm nhận được sự chân thành, trách nhiệm của bộ đội, thì lời tuyên truyền, vận động mới "đến tai, thấm lòng" và mang lại hiệu quả thực chất. Bên cạnh đó, việc giữ mối liên hệ mật thiết với địa phương có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp đơn vị nắm chắc tình hình, hiểu rõ phong tục, tập quán của từng vùng, từng cộng đồng dân cư, từ đó lựa chọn cách tiếp cận phù hợp.

Trên cơ sở ấy, các hình thức tuyên truyền pháp luật cần được triển khai linh hoạt, mềm dẻo, không áp đặt, khô cứng. Thay vì chỉ truyền đạt một chiều, việc lồng ghép nội dung pháp luật thông qua các hoạt động giao lưu văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao vừa tạo không khí gần gũi, vừa giúp thông tin pháp luật trở nên sinh động, dễ hiểu, dễ nhớ và dễ lan tỏa trong cộng đồng.

Ngắn gọn, trọng tâm và dễ hiểu

Từ góc nhìn của đơn vị cơ sở, Thượng tá Vũ Quang Tuấn, Phó chính ủy Lữ đoàn 45 (Bộ tư lệnh Pháo binh - Tên lửa) khẳng định, trong mọi hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật, con người là chủ thể có vai trò quyết định. Trên tinh thần đó, Lữ đoàn chú trọng xây dựng đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật từ các điển hình tiên tiến và những cán bộ, chiến sĩ có phẩm chất, trình độ, năng khiếu tuyên truyền.

Đây không chỉ là lực lượng nòng cốt trong công tác tuyên truyền pháp luật, mà còn là hạt nhân của các tổ tư vấn tâm lý, sức khỏe và pháp luật, kịp thời hỗ trợ, giải đáp cho bộ đội và người dân những vấn đề liên quan đến sức khỏe, tình cảm, cũng như các vướng mắc pháp lý trong đời sống hàng ngày. Cách làm này góp phần tạo dựng niềm tin, giúp người dân mạnh dạn trao đổi, chia sẻ, từ đó phòng ngừa, hạn chế những vi phạm pháp luật ngay từ cơ sở.

Hàng năm, Lữ đoàn chủ động phối hợp với địa phương xây dựng kế hoạch, tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề, tọa đàm, hội thảo pháp luật, tập trung vào những nội dung thiết thực, sát với đời sống như: Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành; các quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo; Luật Nghĩa vụ quân sự; Luật Dân quân tự vệ; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật Tín ngưỡng, tôn giáo…

Các nội dung được truyền đạt theo phương châm "ngắn gọn - trọng tâm - dễ hiểu", thông qua mô hình minh họa, tình huống giả định, tạo sự hấp dẫn, thu hút đông đảo cán bộ, đảng viên, tín đồ tôn giáo và người dân tham gia.

Không dừng lại ở tuyên truyền, Lữ đoàn còn chủ động phối hợp với địa phương giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc ngay từ cơ sở, với tinh thần "tôn trọng nhân dân, dựa vào nhân dân, vì nhân dân phục vụ", không để hình thành điểm nóng, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Nhờ đó, an ninh, trật tự cơ bản ổn định, tạo điều kiện thuận lợi để đơn vị tập trung hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.

Hình thành lối sống "thượng tôn pháp luật"

Thượng sĩ Nguyễn Đức Mạnh, Học viên Đại đội 11, Tiểu đoàn 4, Trường Sĩ quan Lục quân 1 chia sẻ, thông qua sự giáo dục, rèn luyện của thầy, cô giáo và cán bộ quản lý, bản thân anh xác định phải luôn gương mẫu trong chấp hành pháp luật, kỷ luật để hình thành lối sống "thượng tôn pháp luật". Trước hết là chấp hành nghiêm các chế độ, nền nếp học tập, rèn luyện; quy định trong giờ nghỉ, ngày nghỉ; trật tự, an toàn giao thông và sử dụng mạng xã hội; thực hiện nghiêm các cam kết tu dưỡng, rèn luyện trong dịp nghỉ hè, nghỉ Tết.

Hội nghị thực hiện Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2025 tại Trường Sĩ quan Lục quân 1. Ảnh: Quốc Tuấn

Song song với đó, Thượng sĩ Nguyễn Đức Mạnh tích cực tự học, tìm hiểu kiến thức pháp luật qua sách, báo; tham gia Cuộc thi trực tuyến "Tìm hiểu kiến thức pháp luật trên Báo Quân đội nhân dân" cùng các hội thi, tọa đàm, diễn đàn trao đổi. Khi tham gia huấn luyện, diễn tập, hành quân dã ngoại làm công tác dân vận, anh luôn chấp hành nghiêm các quy định về sử dụng an toàn vũ khí, trang bị; giữ gìn lễ tiết, tác phong, hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ; thực hiện nghiêm 12 điều kỷ luật khi tiếp xúc với nhân dân, tôn trọng phong tục, tập quán của người dân địa phương.

Theo Thượng sĩ Nguyễn Đức Mạnh, việc tuân thủ nghiêm các quy định không chỉ giúp bản thân tránh xa những cám dỗ, thói hư tật xấu, mà còn là cách tuyên truyền, vận động hiệu quả nhất đối với người thân và nhân dân xung quanh trong việc chấp hành pháp luật.

Từ những chia sẻ của cán bộ, chỉ huy đến suy nghĩ, hành động cụ thể của học viên cho thấy, khi mỗi quân nhân thực sự coi việc chấp hành pháp luật là nhu cầu tự thân, là chuẩn mực đạo đức, thì công tác dân vận, tuyên truyền pháp luật sẽ không còn là nhiệm vụ "đến hẹn lại làm", mà trở thành mạch chảy thường xuyên, bền bỉ. Chính điều đó góp phần giữ vững hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ trong lòng nhân dân, tạo nền tảng vững chắc để pháp luật đi vào cuộc sống, từ thao trường đến từng nếp nhà, thôn xóm.

Thanh Điểu